Zatrucie tlenkiem węgla

1. Objawy zatrucia tlenkiem węgla
2. Rozpoznanie zatrucia tlenkiem węgla
3. Postępowanie przy zatruciu tlenkiem węgla

Zatrucie tlenkiem węgla ze względu na jego bezwonny i bezsmakowy charakter jest trudne do wykrycia bez specjalnych przyrządów. Tlenek węgla powstaje w procesie spalania i fermentacji, która przebiega w warunkach z niską zawartością tlenu. Do zatrucia dochodzi najczęściej przypadkowo wskutek wdychania gazów spalinowych (w przemyśle, gazowniach itd.), prób samobójczych przez wdychanie spalin samochodowych. CO może być również produktem spalania gazu ziemnego. Tlenek węgla charakteryzuje się 250 krotnym powinowactwem do hemoglobiny w wyniku czego dochodzi do zablokowania transportu tlenu z płuc do tkanek co powoduje niedotlenienie tkanek nie dającą się wyrównać przez mechanizmy kompensacyjne. Dochodzi do rozwoju kwasicy metabolicznej z bezpośrednim uszkodzeniem mięśnia sercowego, zmniejszeniem pojemności minutowej serca oraz niekiedy z upośledzeniem czynności oddechowej i uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego objawiające się obrzękiem mózgu. Stopień zatrucia zależy od czas ekspozycji na tlenek węgla, jego stężenia wdychanym powietrzu oraz od objętości powietrza którą wdychamy w ciągu każdej minuty.

Objawy zatrucia tlenkiem węgla

Nasilenie objawów zależy od ilości wchłoniętego tlenku węgla, wieku, masy ciała, stężenia hemoglobiny tlenkowęglowej (CO-Hb):

• przy niskim stężeniu (CO-Hb 10-20%): przymglenie świadomości, niepamięć wsteczna, zaburzenia wzrokowe, zawroty i bóle głowy, uczucie odurzenia, nudności, jasnoczerwone zabarwienie skóry
• przy średnim stężeniu (CO-Hb 30-50%): przymglenie świadomości aż do utraty przytomności, wzmożenie odruchów ze ścięgien, wymioty, hiperwentylacja, nadciśnienie tętnicze
  
• przy wysokim stężeniu (CO-Hb > 50%): utrata przytomności, napady drgawek toniczno-klonicznych, hipowentylacja, sinica, wstrząs
  

Rozpoznanie zatrucia tlenkiem węgla

Rozpoznanie można ustalić na podstawie danych zebranych w typowym wywiadzie. Należy jednak pamiętać, że w przypadkach zatrucia samobójczego może współistnieć zatrucie tlenkiem węgla i środkami nasennymi lub innymi związkami. Należy wykluczyć dodatkowe obrażenia i inne zatrucia

Postępowanie przy zatruciu tlenkiem węgla

Udzielanie pierwszej pomocy osobie u której doszło do zatrucia tlenkiem węgla polega na:

• wyniesieniu osoby ratowanej z pomieszczenia, w którym występuje CO, z zapewnieniem własnego bezpieczeństwa
  
• umożliwieniu dopływu dopływ świeżego powietrza
• w razie utraty przytomności ułożenie w pozycji stabilnej na boku
• ochronie ratowanego przed wyziębieniem
• przewiezieniu pod opieka lekarza na oddział intensywnej terapii