Witamina B6
Witamina B6, rozpuszczalna w wodzie, obejmuje grupę trzech naturalnych związków pirydynowych ulegających w organizmie wzajemnym przekształceniom i wykazujących podobne działanie biologiczne. Pirydoksyna, pirydoksal i pirydoksamina są koenzymem dla ponad 50 różnych enzymów. Witamina B6 bierze udział w przemianie białek jako koenzym dekarboksylazy i transaminaz aminokwasów. Szczególnie ważny jest jej udział w przemianie tryptofanu (dającej kwas nikotynowy i serotoninę). Jako koenzym fosforylazy wpływa na glikogenezę i glikogenolizę w mięśniach. Zmniejsza wydzielanie prolaktyny.Pirydoksyna bierze również udział w syntezie białek i kwasów nukleinowych.Jest niezbędna do produkcji hemoglobiny. Podnosi odporność immunologiczną organizmu i uczestniczy w tworzeniu przeciwciał.
Niedobór
Niedobór witaminy B6 występuje tylko wyjątkowo, np. u małych dzieci karmionych sztucznymi odżywkami oraz u alkoholików. Do najczęściej spotykanych objawów należą:
- stany zapalne skóry - dermatitis (łojotokowe zmiany na twarzy, podrażnienie języka i błon śluzowych jamy ustnej,
- zapalenie błony śluzowej jamy ustnej (języka, kącików warg)
- zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym (apatia, bezsenność, nadwrażliwość, napady drgawek).
- zwiększona podatność na infekcje.
- niedokrwistość makrocytarna
Nadmiar
Organizm dobrze toleruje duże dawki witaminy B6. Przy dłuższym stosowaniu pirydoksalu w ilości 2g dziennie mogą wystąpić zaburzenia neurologiczne i uczucie zmęczenia.
Źródła witaminy B6
Głównym źródłem witaminy B6 są produkty zbożowe i ziemniaki (pirydoksyna) oraz mięso i wędliny (pirydoksal i pirydoksamina). Szczególnie bogate w pirodyksynę są: wątróbka, ziarna soi, kiełki pszeniczne, orzechy włoskie, ryby, banany, szpinak, awokado, mąka pełnoziarnista, drób
Dzienne zapotrzebowanie
Dzienne zapotrzebowanie na witaminę B6 (mg na osobę) wg zaleceń Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie
Niemowlęta | |
0 - 0,5 0,5 - 1,0 | 0,8 1,0 |
Dzieci | |
1 - 3 lat 4 - 6 lat 7 - 9 lat | 1,2 1,4 1,6 |
Młodzież | |
chłopcy 10-12 lat chłopcy 13 - 15 lat chłopcy 16 - 18 lat dziewczynki 10-12 lat | 1,8 2,0 2,4 1,6 |
Mężczyźni | |
19 - 25 lat - aktywność fizyczna mała - aktywność fizyczna umiarkowana - aktywność fizyczna duża 26 - 60 lat powyżej 60 lat | 2,2 2,4 2,6
2,4 |
Kobiety | |
19 - 25 lat - aktywność fizyczna mała - aktywność fizyczna umiarkowana - aktywność fizyczna duża 26 - 60 lat ciężarna - II połowa ciąży | 1,8 2,0 2,2
3,0 |
Czynniki zwiększające zapotrzebowanie na pirydoksynę to:
- stres,
- miesiączka,
- ciąża,
- niewydolność serca,
- podeszły wiek,
- zbyt niski poziom cukru we krwi,
- zażywanie pigułek antykoncepcyjnych