Działania niepożądane leków

1. Przedawkowanie leku
2. Kumulacja leku
3. Wiek a działania niepożądane leku

Nie możemy z całą pewnością przewidzieć, czy po zastosowaniu leku wystąpią u nas działaniom niepożądanym. Możemy jednak, znając czynniki, które ułatwiają ich ujawnienie przewidzieć ryzyko ich wystąpienia w naszym organizmie.

Przedawkowanie leku

Jedną z najczęstszych przyczyn pojawienia się działania niepożądanego jest przedawkowanie leku czyli zastosowanie dawki większej niż ta, którą zapisał lekarz lub co się zdarza rzadziej zastosowanie dawki prawidłowej u pacjenta wrażliwego na składniki danego leku. Jednak jak się wydaje najczęstszą przyczyną przedawkowania leku jest błąd, który będąc wynikiem zaniedbania, złej organizacji pracy nie powinien się nigdy zdarzać. Może on być popełniony zarówno przez lekarza, który omyłkowa przepisze niewłaściwe dawkowanie leku u danej osoby jak i przez farmaceutę, który wyda w aptece lek o odmiennym składzie niż zalecany przez lekarza czy w końcu przez samego pacjenta, który przyjmuje lek nie zgodnie z zaleceniem specjalisty lub np. zapomni przyjąć lek o właściwej porze.

Przedawkowanie leku często zachodzi w wyniku niewłaściwego ustalenia dawki leku. Lekarz przepisują lek powinien zapoznać się dokładnie ze sposobem odżywianie, trybem życia innymi chorobami gdyż wymienione czynniki mogą wpływać na stężenia leku w organizmie. Zapisanie leku, który wydalany jest razem z moczem osobie z niewydolnością nerek spowoduje, że jego stężenie we krwi osiągnie wartości znacznie wyższe niż te, jaki obserwuje się u osób zdrowych. Każda zmiana w odżywianiu, trybie życia, może wpływać na zmianę reakcji pacjenta na przyjmowane leki.

Kumulacja leku

Inną z przyczyn występowania objawów niepożądanych jest zjawisko kumulacji leków, które zachodzi szczególnie łatwo w przypadku stosowania leków powoli eliminowanych z naszego organizmu. Do zjawiska tego zachodzi szczególnie łatwo w przypadku stosowania leków metabolizowanych w wątrobie w niewydolności tego narządu lub leków usuwanych przez nerki, które stosuje się w niewydolności nerek. W przypadku tych chorych lekarz powinien stosować leki, które eliminowane są organizmu z pominięciem uszkodzonych narządów.

Często przyczyną nasilenia się objawów ubocznych działania leków jest hipoproteinemia ( zmniejszenie stężenia białka we krwi) zwłaszcza jeśli stosuje się leki silnie wiążące się z białkami. Mniejsza zawartość białka we krwi występująca często w schorzeniach wątroby, niewydolności mięśnia sercowego lub przy schorzeniach nerek powoduje zwiększenie stężenia leku we krwi i nasilenie jego działania niepożądanego. Również w przypadku nieprawidłowej struktury białek może dojść do zmniejszenia zdolności wiązania leku przez białka, która często występuje u osób w podeszłym wieku. Często dochodzi wtedy do zwiększenia stężenia leku i zwiększenia siły jego działania oraz nasilenia objawów ubocznych..

Wiek a działania niepożądane leku

Wiek, to kolejny czynnik odgrywający kluczową rolę w powstawaniu działań niepożądanych. U dzieci w związku z gorszą zdolnością do eliminacji leku jak również większym przenikaniem leków do tkanki mózgowej należy stosować mniejsze dawki aby zminimalizować możliwość rozwoju groźnych dla życia działań niepożądanych. Podobna sytuacja występuje również u osób w wieku podeszłym, co również wiąże się z gorszą eliminacją leku z ustroju.

Poza niewydolnością nerek i wątroby również inne schorzenia mogą być czynnikiem nasilającym ujawnienie się działań niepożądanych, dlatego należy zawsze informować lekarza o innych, współistniejących chorobach.