Choroby autoimmunologiczne indukowane przez leki


Toczeń rumieniowaty układowy
Jest schorzeniem o podłożu autoimmunologicznym, związanym z tworzeniem się kompleksów immunologicznych w krążeniu i odkładaniem się ich w narządach wewnętrznych i w skórze. Choroba ma różnorodny obraz kliniczny, w zależności od stopnia zajęcia narządów i skóry. Niektóre leki, zwłaszcza podawane przez dłuższy okres, mogą wywoływać pojawienie się zespołów chorobowych przypominających klinicznie obraz tocznia rumieniowatego rozsianego (tzw. lupus like). Zespół tocznia rozwija się w większości przypadków u osób leczonych przez dłuższy okres dużymi dawkami leków. Preparatami mogącymi wywołać objawy tocznia są zwłaszcza środki hypotensyjne (hydralazyna), przeciwdrgawkowe (hydantoina), antyarytmiczne (prokainamid) oraz przeciwgruźlicze (izoniazyd). Reakcje takie szczególnie często obserwuje się u pacjentów z powolnym metabolizmem powyższych leków na drodze acetylacji. Choroba występuje częściej u kobiet.
Zespół tocznia wywołany przez leki różni się na ogół od tocznia powstającego spontanicznie niektórymi objawami klinicznymi, przede wszystkim niewystępowaniem lub łagodnym charakterem zmian w nerkach, ogólnie lżejszym przebiegiem ze skłonnością do samoistnego ustępowania zmian po odstawieniu leku. Do typowych objawów należy gorączka, bóle mięśniowe i stawowe, zapalenie opłucnej i osierdzia oraz zmiany skórne wynikające głównie ze wzmożonej wrażliwości na światło. W części przypadków stwierdza się obecność złogów immunoglobulin w skórze (LBT) oraz krążące przeciwciała skierowane przeciw histonowi, a często przeciw jednoniciowemu DNA. Zmiany ustępują zwykle wraz z objawami klinicznymi po odstawieniu leków.
Zmiany typu pęcherzycy lub pemfigoidu
Są to choroby skóry o podłożu autoimmunologicznym, cechujące się powstawaniem wykwitów pęcherzowych w skórze, a w części przypadków również w obrębie błon śluzowych, głównie jamy ustnej. W schorzeniach tych występują autoprzeciwciała skierowane przeciw antygenom zlokalizowanym na powierzchni keratynocytów (pęcherzyca) lub w błonie podstawnej (pemfigoid). Poza postaciami idiopatycznymi znane są przypadki, w których czynnikami prowokującymi mogą być leki, światło słoneczne oraz oparzenia skóry. Zmiany pęcherzowe pod wpływem czynników prowokujących występują głównie u osób skłonnych do odczynów immunologicznych, np. u chorych z myastenia gravis, z reumatoidalnym zapaleniem stawów czy autoimmunologicznym zapaleniem wątroby.
Leki najczęściej prowokujące wystąpienie zmian pęcherzowych to: penicylamina (cuprenil), NLPZ, captopril, rifampicyna, sulfonamidy, furosemid, sulfosalazyna. Szczególnie penicylamina i jej pochodne zawierające grupy sulfhydrylowe mogą indukować akantolizę bez udziału przeciwciał. Jest to prawdopodobnie wynikiem rozbicia mostków sulfhydrylowych w naskórku (akantoliza chemiczna).
Artykuł pochodzi z tygodnika
"Służba Zdrowia" nr 17/20/2001
dr n. med. Elżbieta Grubska-Suchanekdermatolog
Katedra i Klinika Chorób Skórnych i Wenerycznych AM w GdańskuPodobne teksty
Badanie ogólne moczu
Badanie, które może pomóc w rozpoznaniu choroby nerek i wątroby oraz dróg moczowych.
Test ciążowy
Opisy różnych metod rozpoznawania ciąży opierających się na wykazaniu obecności gonadotropiny kosmówkowej.
Kontrola cukrzycy na dobrym poziomie
Źle wyrównany poziom cukru we krwi to dla diabetyka jedno z największych zagrożeń, które może prowadzić do nieodwracalnych powikłań, a nawet do śmierci.
Poronienie
Uważa się, że około 10-15% wszystkich ciąż kończy się poronieniem samoistnym czyli wydaleniem obumarłego jaja płodowego.
Jak leczyć POChP?
Aby skutecznie walczyć z POChP, należy przede wszystkim zaprzestać palenia papierosów oraz jak najwcześniej rozpoznać chorobę.
Polacy a profilaktyka chorób cywilizacyjnych.
Najczęstszym powodem dla którego unikamy badań profilaktycznych jest przekonanie o tym, że jesteśmy zdrowi
Rodzaje nowotworów
Opis nowotworów złośliwych, półzłośliwych i złośliwych.
Rozpoznawanie raka piersi
Opis badań mających na celu wczesne rozpoznanie raka piersi.
Zaburzenia erekcji problemem wielu mężczyzn
W naszym kraju zaburzenia wzwodu ma około 3,5 miliona mężczyzn a tylko 36% z nich zdaje sobie sprawę, że cierpi na zaburzenia erekcji.
Przyczyny niepłodności męskiej
Zestawienie najczęstszych przyczyn niepłodności.