Wzw typu A i B - wspólne ryzyko
Osoby podróżujące, pacjenci z przewlekłymi chorobami wątroby, a także dzieci i młodzież to grupy szczególnie narażone na konsekwencje zarówno wirusowego zapalenia wątroby typu A (WZW typu A), jak i wirusowego zapalenia wątroby typu B (WZW typu B). Obu typom WZW można zapobiec dzięki zastosowaniu jednej szczepionki skojarzonej.
Wirusowe zapalenie wątroby typu A (“żółtaczka pokarmowa”) i wirusowe zapalenie wątroby typu B (“żółtaczka wszczepienna”) to jedne z najpowszechniejszych chorób zakaźnych. “Żółtaczka pokarmowa” to najczęstsza choroba wśród podróżujących, której można zapobiegać poprzez szczepienie. “Żółtaczka wszczepienna” zajmuje w tej kategorii drugie miejsce.
Wbrew obiegowej opinii na zakażenie wirusami WZW typu A i B narażone są nie tylko osoby wyjeżdżające do najbiedniejszych krajów Trzeciego Świata. Podwyższone ryzyko zachorowania na “żółtaczkę” występuje w większości krajów, w których Polacy najchętniej wypoczywają lub udają się w celach handlowych. Ze zwiększonym zagrożeniem zachorowania na WZW typu A i WZW typu B mamy do czynienia w krajach Basenu Morza Śródziemnego, Europie Wschodniej, Azji Środkowo-Wschodniej, Ameryce Południowej oraz Afryce.
Wiele osób podróżujących mogłoby uniknąć zachorowania na “żółtaczkę pokarmową”, gdyby przestrzegało starej kolonialnej zasady: “ugotuj, obierz lub... zapomnij (o jedzeniu)”. Zarażeniu WZW typu A sprzyja bowiem spożycie zanieczyszczonej wirusami wody, a także produktów, zwłaszcza surowych. Źródłem zakażenia “żółtaczką pokarmową” mogą być na przykład owoce morza czy różnego rodzaju sałatki. Podczas podróży równie łatwo o kontakt z wirusem WZW typu B. Wszczepieniem wirusa choroby grozi przede wszystkim korzystanie z usług służby zdrowia. Na zachorowanie narażeni są także turyści, którzy decydują się na zrobienie tatuażu, akupunkturę, przekłucie uszu czy nosa. WZW typu B stanowi także ryzyko dla podróżujących uprawiających seks bez zabezpieczenia. Badanie 400 turystów z Kanady wykazało, że przez miesiąc wakacji aż 15% z nich wykonywało czynności szczególnie zagrażające zakażeniem WZW typu B.
Turyści powracający z regionów o zwiększonym ryzyku zachorowania na WZW typu A mogą spowodować epidemię choroby. Ocenia się, że w Europie 40% - 50% epidemii WZW typu A wywołują podróżni przywożący chorobę do swojego kraju.
WZW typu A i B stanowi także wspólne zagrożenie dla osób z przewlekłymi chorobami wątroby. “Żółtaczka pokarmowa” przebiega u nich ciężej oraz zwiększa ryzyko zgonu. WZW typu B u osób z przewlekłym WZW typu C pogłębia uszkodzenie wątroby i zwiększa ryzyko jej niewydolności, a także podwaja ryzyko wystąpienia pierwotnego raka wątroby. Na zakażenie wirusami obu chorób narażone są także dzieci i młodzież, których nie objął program obowiązkowych szczepień przeciwko WZW typu B.
Od niedawna przeciwko WZW typu A i WZW typu B można się zabezpieczyć dzięki zastosowaniu jednej szczepionki skojarzonej. Jej skuteczność i bezpieczeństwo są co najmniej tak dobre, jak szczepionek jednoskładnikowych. Przyjęcie preparatu uodparniającego przeciw obu chorobom jest znacznie wygodniejsze, ponieważ liczba wymaganych iniekcji została zredukowana z pięciu do trzech. Zastosowanie szczepionki skojarzonej zwiększa również prawdopodobieństwo, że pacjent przyjmie pełny cykl szczepień. Także koszt preparatu skojarzonego jest niższy niż cena szczepionek uodparniających na poszczególne typy WZW. Szczepienia szczepionką skojarzoną przeciwko WZW typu A i B są wskazane u:
- dzieci i młodzieży nie szczepionej przeciw WZW typu B
- osób podróżujących lub pracujących czasowo na terenach o zwiększonej zapadalności na WZW typu A i B
- pacjentów z przewlekłymi chorobami wątroby
- pracowników służby zdrowia
- pracowników służb miejskich
- homoseksualistów
- narkomanów
Szczepienia przeciwko WZW typu A i WZW typu B są zalecane osobom podróżującym do krajów o wysokim ryzyku zarażenia obiema chorobami przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Uodparnianie preparatami skojarzonymi, zawierającymi komponent zapobiegający WZW typu B, jest także rekomendowane przez międzynarodową Radę Zapobiegania Wirusowemu Zapaleniu Wątroby (VHPB). VHPB dostrzega nie tylko korzyści zdrowotne wynikające ze stosowania szczepionek skojarzonych, ale także oszczędności ekonomiczne możliwe do uzyskania dzięki uproszczonemu schematowi szczepień.
Więcej informacji na temat wirusowych zapaleń wątroby typu A i B oraz “Żółtego Tygodnia” można znaleźć w Internecie pod adresem www.zoltytydzien.pl.