Wiedza Polaków na temat cukrzycy

Najnowsze badanie dotyczące stanu wiedzy Polaków na temat cukrzycy wykazało, że zarówno chorym, jak i osobom zdrowym brakuje podstawowych informacji o chorobie nazywanej epidemią XXI wieku.

Według ostatnich badań zleconych Sopockiej Pracowni Badań Społecznych wspólnie przez Katedrę Chorób Metabolicznych Collegium Medicum prowadzoną przez prof. dr hab. n. med. Jacka Sieradzkiego oraz Polskie Stowarzyszenie Diabetyków, stan wiedzy dotyczącej cukrzycy jest w Polsce na alarmująco niskim poziomie.

W Polsce, według różnych szacunków, na cukrzycę choruje ok. 4-5% populacji, czyli ok. 2mln. osób. Ponadto badanie wykazało, że 49% respondentów ma w swoim otoczeniu osoby chore na cukrzycę. Bliski kontakt z osobami chorymi powinien pozytywnie wpływać na poziom wiedzy o chorobie w społeczeństwie. Tymczasem prawie połowa (45%) respondentów odpowiedziała, że skłonności do cukrzycy nie są dziedziczne lub przyznało, że ich stan wiedzy nie pozwala na udzielenie odpowiedzi. Co zastanawiające, 27% osób chorych na cukrzycę odpowiedziało, że skłonności te nie są dziedziczne – wobec 26% ogółu pytanych. Wydaje się więc, że poziom wiedzy chorych nie zawsze wykracza ponad poziom wiedzy ogółu, a okazuje się nawet, że czasami chorzy wiedzą mniej o trapiącej ich chorobie niż osoby, których ona nie dotyczy.

Według danych WHO obserwowany jest ciągły wzrost liczby osób chorych, zwłaszcza w krajach uprzemysłowionych. Wzrost ten jest do tego stopnia wyraźny, że o cukrzycy zaczyna się mówić, iż jest epidemią XXI wieku. Szacunki mówią, że obecnie na świecie chorych jest ponad 170 mln osób, a liczba ma w roku 2030 wynieść aż 366 milionów. Badanie jednak wykazało, że na pytanie „Czy w społeczeństwach zachodnich – Unii Europejskiej – odsetek chorych rośnie czy maleje?” zaledwie 42% ogółu badanych udzieliło odpowiedzi poprawnej; 36% uznało, że odsetek chorych na cukrzycę maleje lub nie zmienia się! Zastanawiające jest również, że aż 37% osób chorych na cukrzycę, a więc znów o 1% więcej niż ogólna populacja, podało tę właśnie odpowiedź. Aż 22,6% chorych nie potrafiło w ogóle odpowiedzieć na to pytanie!!!

Niepokojące okazały się wyniki dotyczące pytania „Jak często cukrzyca wywołuje powikłania?” Aż 72% respondentów odpowiedziało, że zawsze lub często. Taki stan rzeczy może oznaczać, że są oni częstymi świadkami takich właśnie powikłań. Pokrywa się to zasadniczo z wynikami badania PolDiab, w których badano poziom wyrównania cukrzycy. Okazało się, że jedynie 3,6% chorych w Polsce ma prawidłowe wskazania poziomu hemoglobiny glikowanej. Niewłaściwy poziom hemoglobiny glikowanej oznacza znacznie wyższe ryzyko wystąpienia powikłań, a co za tym idzie większą ich rozpoznawalność w społeczeństwie. Bardzo niepokojące jest, że aż co piąty chory uważa, że cukrzyca zawsze wywołuje powikłania. Zastanawia również dość dobra wiedza respondentów o samych powikłaniach: retinopatii, miażdżycy, nadciśnieniu, nefropatii i zespole stopy cukrzycowej.

Podsumowanie wyników badania wykazało, że stan wiedzy Polaków na temat cukrzycy nie jest satysfakcjonujący. Pominąwszy wyrywkowe informacje na temat powikłań cukrzycy, Polacy nie bardzo zdają sobie sprawę z powagi problemu, jakim jest ciągły wzrost zachorowań, częste występowanie ciężkich powikłań, czy skrócenie życia chorego. Z drugiej strony cukrzyca jawi się respondentom jako ciężka choroba, która w znacznym stopniu uniemożliwia choremu normalne życie. Respondenci nie zdają sobie sprawy, że przy właściwie prowadzonej kontroli poziomu cukru, chory może żyć prawie tak samo, jak osoba zdrowa. Do tego jednak niezbędne są nowoczesne leki, pozwalające uniknąć groźnych dla życia powikłań oraz wiedza na temat choroby i jej leczenia. Wiedzy tej, jak wykazały badania, brakuje – zarówno zdrowym, jak i chorym. Jest to tym bardziej zaskakujące, że cukrzyca jest chorobą, w terapii której chory i jego otoczenie odgrywają wielką rolę i bez ich czynnego udziału nie sposób mówić o prawidłowym leczeniu.

Analiza wyników badania wykazała, że poziom wiedzy chorych na temat cukrzycy jest często porównywalny lub nawet niższy, niż osób zdrowych, co dziwi zważywszy, że cukrzyca jest chorobą przewlekłą. Chorzy powinni więc zdobywać i pogłębiać swoją wiedzę przez lata.

Aż 63% respondentów uważa, że w mediach pojawia się zbyt mało informacji dotyczących cukrzycy, a ponad 60% twierdzi, że te, które się ukazują są bardzo przydatne.

CUKRZYCA
Cukrzyca (diabetes mellitus) jest zespołem chorobowym, w którym organizm nie produkuje lub prawidłowo nie wykorzystuje, insuliny, hormonu potrzebnego do przemiany glukozy (cukru) w energię. U osoby zdrowej, nie cierpiącej na cukrzycę, insulina działa przekształcając glukozę w energię potrzebną do codziennej aktywności. Osoby z cukrzycą nie posiadają wystarczającej ilości insuliny lub ich tkanki i narządy są oporne na jej działanie i niezdolne do opisanej przemiany energetycznej - dlatego też, mają wysokie poziomy niewykorzystanej glukozy w organizmie. Stan taki określa się jako podwyższony poziom cukru we krwi czyli hiperglikemię.