Słownik nauk i specjalności lekarskich

ANESTEZJOLOGIA (właściwie ANESTEZJOLOGIA I INTENSYWNA TERAPIA) - dziedzina medycyny zajmująca się znieczuleniem podczas operacji, reanimacją i intensywną terapią oraz leczeniem bólu. Lekarz tej specjalności to ANESTEZJOLOG.

ALERGOLOGIA - nauka o uczuleniach, nieprawidłowych reakcjach immunologicznych oraz reakcjach nadwrażliwości na niektóre czynniki, np. drobnoustroje, czynniki zewnętrzne, składniki pokarmowe. Lekarz tej specjalności to ALERGOLOG.

ANATOMIA - nauka o budowie i kształcie żywego ustroju.

ANDROLOGIA - nauka zajmująca się budową i funkcją męskich narządów płciowych, schorzeniami tych narządów i ich leczeniem, a także oceną zdolności do rozmnażania i jej zaburzeniami. Lekarz zajmujący się tą dziedziną medycyny to ANDROLOG.

ANGIOLOGIA - nauka o naczyniach krwionośnych i naczyniach chłonnych oraz ich chorobach. Lekarz tej specjalności to ANGIOLOG.

AUDIOLOGIA - dziedzina medycyny zajmująca się fizjologią słyszenia oraz rozpoznawaniem, leczeniem i rehabilitacją zaburzeń występujących w obrębie narządu słuchu. Jest to dział otolaryngologii. Lekarz zajmujący się słuchem to AUDIOLOG.

BALNEOLOGIA - gałąź medycyny - nauka zajmująca się powstawaniem uzdrowisk oraz badaniem właściwości leczniczych i zastosowaniem terapeutycznym miejscowych zasobów naturalnych (źródeł leczniczych, wód mineralnych), osadów (borowin) oraz wyziewów (gazów, np. siarkowodoru, dwutlenku węgla) w lecznictwie uzdrowiskowym. Lekarz zajmujący się tą dziedziną medycyny to BALNEOLOG.

BIOCHEMIA - nauka dotycząca chemicznych podstaw życia, opisująca procesy chemiczne zachodzące w komórkach i organizmach żywych oraz cząsteczki chemiczne biorące w nich udział.

CHIRURGIA - dział medycyny klinicznej, zajmujący się rozpoznawaniem (diagnostyką) i leczeniem operacyjnym chorób i zaburzeń rozwojowych z odpowiednimi badaniami wstępnymi, zachowawczymi metodami postępowania i opieką pooperacyjną włącznie. Z rozległej dziedziny wyodrębniły się jako samodzielne gałęzie (ginekologia, ortopedia, urologia, anestezjologia i chirurgia szczękowa) i podspecjalności (neurochirurgia, kardiochirurgia, chirurgia urazowa, chirurgia dziecięca, chirurgia plastyczna). Lekarz zajmujący się tym działem medycyny to CHIRURG.

CHIRURGIA DZIECIĘCA - podspecjalność chirurgiczna zajmująca się operacyjnym leczeniem schorzeń występujących w wieku dziecięcym oraz usuwaniem wad wrodzonych u noworodków i niemowląt.

CHIRURGIA ENDOSKOPOWA - chirurgia stosująca techniki endoskopowo-laparoskopowe (bez klasycznego otwarcia jamy brzusznej) np. laparoskopowe usunięcie pęcherzyka żółciowego lub wyrostka robaczkowego.

CHIRURGIA NACZYNIOWA - podspecjalność chirurgiczna zajmująca się leczeniem wrodzonych i nabytych chorób serca i naczyń.

CHIRURGIA ONKOLOGICZNA - dział chirurgii zajmujący się operacyjnym leczeniem nowotworów.

CHIRURGIA PLASTYCZNA - dziedzina chirurgii zajmująca się usuwaniem wrodzonych i nabytych zniekształceń, również poprzez zastosowanie protez i materiałów zastępczych, rekonstrukcją i wytwarzaniem narządów zastępczych, usuwanie ubytków i zaburzeń czynności, a także przywracaniem sprawności ruchowej poprzez zastosowanie metod transplantologii. Najczęstszą formą postępowania rekonstrukcyjnego jest pokrywanie ubytków skóry, przywracanie sprawności części ciała unieruchomionych blizną i usuwanie wad wrodzonych, a w ostatnich czasach także poprawianie naturalnego, przychodzącego z wiekiem zwiotczenia tkanek.

CHIRURGIA SZCZĘKOWO-TWARZOWA - specjalność lekarsko-stomatologiczna obejmująca operacyjne leczenie schorzeń dotyczących twarzy oraz narządu żucia.

CHIRURGIA TRANSPLANTACYJNA - dział chirurgii zajmujący się przeszczepianiem tkanek i narządów oraz operacjami chirurgicznymi u chorych przed i po przeszczepieniu narządu, jak i operacjami u chorych z zaburzeniami odporności (biorców przeszczepów).

CHIRURGIA URAZOWA - patrz TRAUMATOLOGIA

KARDIOCHIRURGIA - dział chirurgii zajmujący się wykonywaniem operacji na sercu i dużych naczyniach krwionośnych.

"MAŁA" CHIRURGIA - chirurgia drobnych zabiegów, nieskomplikowanych technicznie, przeprowadzanych głównie w znieczuleniu miejscowym lub krótkim znieczuleniu ogólnym przeprowadzanych często w oddziałach tzw. chirurgii jednego dnia.

MIKROCHIRURGIA - dział chirurgii zajmujący się wykonywaniem zabiegów chirurgicznych pod mikroskopem na bardzo małych strukturach żywych (np. operacje krtani, nosa, zatok przynosowych, ucha lub oka).

NEUROCHIRURGIA - dziedzina medycyny zajmująca się chirurgicznym leczeniem chorób układu nerwowego (ośrodkowego i obwodowego).

TORAKOCHIRURGIA - podspecjalność chirurgiczna obejmująca chirurgiczne leczenie schorzeń dotyczących klatki piersiowej i narządów w niej zawartych (szczególnie płuc).

CHOROBY WEWNĘTRZNE - patrz INTERNA

CHOROBY ZAKAŹNE - dział medycyny, zajmujący się rozpoznawaniem i leczeniem chorób wywołanych przez drobnoustroje, np. bakterie, wirusy, riketsje, chlamydie, mykoplazmy, grzyby, pasożyty lub pierwotniaki itd.

CYTOLOGIA - nauka o budowie, funkcji, rozwoju i rozmnażaniu się komórek. Lekarz zajmujący się tą dziedziną medycyny to CYTOLOG.

DIABETOLOGIA - dział medycyny wewnętrznej (interny) zajmujący się przyczynami, diagnostyką, obrazem klinicznym, powikłaniami, leczeniem i rokowaniem w cukrzycy. Lekarz tej specjalności to DIABETOLOG.

DERMATOLOGIA - dział medycyny zajmujący się diagnostyką, leczeniem i profilaktyką chorób skóry. Lekarz tej specjalności to DERMATOLOG.

EMBRIOLOGIA - nauka badająca rozwój zarodkowy i budowę organizmu człowieka od początku jego istnienia (od zapłodnienia komórki jajowej) aż do pełnego rozwinięcia zawiązków wszystkich narządów (w fazie tzw. organogenezy). Osoba zajmująca się tą dziedziną to EMBRIOLOG.

ENDOKRYNOLOGIA - nauka o wydzielaniu wewnętrznym, tj. powstawaniu, budowie chemicznej, przemianie i działaniu hormonów oraz rozpoznawaniu i leczeniu zaburzeń hormonalnych. Lekarz tej specjalności to ENDOKRYNOLOG.

EPIDEMIOLOGIA - nauka o częstości występowania i szerzeniu się chorób oraz stanów patologicznych, o przyczynach i czynnikach ryzyka w zbiorowiskach ludzkich, o przebiegu chorób i skutkach społecznych i gospodarczych chorób oraz o sposobach zapobiegania i zwalczania tych chorób. Lekarz tej specjalności to EPIDEMIOLOG.

FARMAKOLOGIA - nauka o lekach oraz substancjach i czynnikach wpływających na czynności żywego organizmu i mogących mieć zastosowanie jako leki. Współczesna farmakologia bada przemiany chemiczne, jakim ulegają leki w organizmie, mechanizmy ich działania, zależność między budową chemiczną tych substancji a skutkami ich działania, praktyczne wskazania dotyczące stosowania, dawkowania i działaniami niepożądanymi leków, skuteczność działania leków oraz wzajemne oddziaływania pomiędzy różnymi lekami.

FARMAKOLOGIA DOŚWIADCZALNA (inaczej FARMAKOLOGIA EKSPERYMENTALNA) - nauka o lekach i ich działaniu oparta na wynikach badań prowadzonych na zwierzętach doświadczalnych.

FARMAKOLOGIA KLINICZNA - dział medycyny klinicznej opisujący wyniki obserwacji i badań prowadzonych u człowieka. Zajmuje się badaniami klinicznymi nowych leków w kilku kolejnych fazach z zachowaniem obowiązujących przepisów prawa.

FARMAKOLOGIA WIEKU ROZWOJOWEGO - nauka o lekach i ich działaniu na organizmy rozwijające się.

FIZJOLOGIA - dziedzina nauki zajmująca się badaniem i poznawaniem prawidłowych czynności tkanek i narządów oraz procesach życiowych całego ustroju człowieka. Osoba zajmująca się wymienionymi zagadnieniami to FIZJOLOG.

FLEBOLOGIA - nauka o żyłach i ich schorzeniach.

FONIATRIA - dział otolaryngologii zajmujący się fizjologią i patologią głosu, mowy i słuchu oraz leczeniem zaburzeń dotyczących głosu, mowy i słuchu. Lekarz zajmujący się tymi zagadnieniami to FONIATRA.

FTYZJATRIA - dziedzina medycyny, wywodząca się z nauki o chorobach wewnętrznych (interny), opisująca przyczyny, diagnostykę, obraz kliniczny, powikłania, leczenie, rokowanie oraz profilaktykę gruźlicy płuc i opłucnej oraz gruźlicy innych narządów. Lekarz tej specjalności to FTYZJATRA.

GASTROENTEROLOGIA - dział medycyny wewnętrznej dotyczący diagnostyki, obrazu klinicznego i leczenia chorób przewodu pokarmowego, a także wątroby i dróg żółciowych (HEPATOLOGIA). Lekarz zajmujący się tą dziedziną to GASTROENTEROLOG.

GENETYKA - nauka o genach i ich dziedziczeniu oraz o mechanizmach przekazywania cech dziedzicznych, które wywierają wpływ na zdrowie i chorobę. Lekarz zajmujący się tą nauką to GENETYK.

GERIATRIA (inaczej MEDYCYNA WIEKU PODESZŁEGO) - dział medycyny zajmujący się chorobami, ich leczeniem oraz inwalidztwem wystepującym w wieku podeszłym, tj. po 65 roku życia. Lekarz tej podspecjalności to GERIATRA.

GERONTOLOGIA - nauka o starzeniu się; o fizjologicznych i psychologicznych procesach zachodzących u starzejącego się człowieka.

GINEKOLOGIA - dział medycyny klinicznej oraz nauka o chorobach kobiecych i niektórych stanach patologicznych związanych z rozrodem, obejmująca również fizjologię i anatomię kobiecego narządu rodnego; zajmuje się rozpoznawaniem chorób kobiecych narządów płciowych, zapobieganiem i ich leczeniem. Lekarz tej specjalności to GINEKOLOG.

GINEKOLOGIA DZIECIĘCA - dział nauki o chorobach żeńskich narządów płciowych występujących w wieku dziecięcym.

HEMATOLOGIA - nauka o fizjologii i patologii krwi i układu krwiotwórczego. Lekarz tej specjalności to HEMATOLOG.

HIGIENA - wiedza o wpływach środowiska materialnego i społecznego oraz zachowań człowieka na stan jego zdrowia. Nauka zajmująca się utrzymaniem zdrowia człowieka i ochroną środowiska przez wprowadzenie odpowiednich metod postępowania i urządzeń mających na celu zapewnienie właściwych warunków zdrowotnych.

HISTOLOGIA - nauka o strukturze mikroskopowej i funkcji tkanek ustroju człowieka. Osoba zajmująca się tą nauką to HISTOLOG.

IMMUNOLOGIA - nauka o odporności, zajmująca się badaniem procesów, dzięki którym ustrój ludzki utrzymuje równowagę środowiska wewnętrznego (homeostazę) w przypadku zadziałania substancji obcej o właściwościach antygenowych pochodzenia zewnętrznego lub wewnątrzustrojowego. Osoba zajmująca się tą nauką to IMMUNOLOG.

IMMUNOLOGIA KLINICZNA - dział immunologii zajmujący się wykorzystaniem badań podstawowych w klinice, jak również chorobami spowodowanymi zaburzeniami mechanizmów odpornościowych, ich rozpoznawaniem i leczeniem.

INTERNA (inaczej CHOROBY WEWNĘTRZNE) - dział medycyny klinicznej zajmujący się rozpoznawaniem (diagnostyką) i leczeniem chorób narządów wewnętrznych. Z rozległej dziedziny wyodrębniły się jako samodzielne gałęzie (np. neurologia czy choroby zakaźne) i podspecjalności (np. endokrynologia, gastroenterologia, kardiologia, pulmonologia czy alergologia). Lekarz zajmujący się tym działem medycyny to INTERNISTA.

KARDIOLOGIA - podspecjalność interny zajmująca się profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem wrodzonych i nabytych chorób serca. Lekarz tej specjalności to KARDIOLOG.

MEDYCYNA - naukowa i praktyczna dziedzina nauk przyrodniczych zajmująca się badaniem budowy i czynności organizmu ludzkiego w stanie zdrowia i choroby, rozpoznawaniem chorób i rokowaniem oraz leczeniem chorych i zapobieganiem chorobom. Osoba zajmująca się tą dziedziną nauk to LEKARZ.

MEDYCYNA NUKLEARNA - dział medycyny obejmujący metody diagnostyczne i terapeutyczne z użyciem substancji promieniotwórczych (radioizotopów, znaczonych nimi substancji czynnych biologicznie lub radiofarmaceutyków). Jest to dziedzina nauki z pogranicza medycyny, fizyki, elektroniki, informatyki oraz chemii.

MEDYCYNA PALIATYWNA - dziedzina medycyny zajmująca się łagodzeniem objawów chorobowych (ale nie leczeniem) szczególnie chorób nowotworowych.

MEDYCYNA PRACY - dział medycyny, którego celem jest ulepszanie i utrzymywanie na najwyższym poziomie zdrowia fizycznego, psychicznego i socjalnego pracowników wszystkich zawodów, ochrona i zapobieganie wszelkim szkodliwościom zagrażającym ich zdrowiu i bezpieczeństwu w miejscu pracy oraz zapewnienie pracownikom stanowisk pracy odpowiednich do ich cech fizjologicznych i psychologicznych.

MEDYCYNA RATUNKOWA (inaczej MEDYCYNA STANÓW NAGŁYCH) - dział medycyny zajmujący się doraźnym postępowaniem lekarskim w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia, mającym na celu zachowanie lub przywrócenie czynności życiowych.

MEDYCYNA RODZINNA - dział medycyny obejmujący podstawową opiekę zdrowotną, zapobieganie i leczenie chorób wszystkich członków rodziny. Lekarz sprawujący podstawową opiekę zdrowotną nad całą rodziną to LEKARZ RODZINNY.

MEDYCYNA SĄDOWA - dziedzina medycyny, wykorzystująca wiedzę z zakresu nauk lekarskich i nauk przyrodniczych dla potrzeb wymiaru sprawiedliwości; wiąże nauki medyczne z naukami prawnymi; obejmuje różnorodne działy, m. in. tanatologię (naukę o śmierci), traumatologię sądową (nauka o uszkodzeniach ciała), serohematologię sądową, seksuologię sądową i inne.

MIKROBIOLOGIA LEKARSKA - dział mikrobiologii (nauka o mikroorganizmach, czyli drobnoustrojach) zajmujący się drobnoustrojami chorobotwórczymi dla człowieka oraz współżyjącymi z organizmem człowieka (np. bakteryjna flora jelitowa); dzieli się na bakteriologię lekarską (nauka o bakteriach), wirusologię lekarską (nauka o wirusach), mikologię lekarską (nauka o grzybach) i protozoologię lekarską (nauka o pasożytach). Lekarz tej specjalności to MIKROBIOLOG.

NEFROLOGIA - dziedzina chorób wewnętrznych (interny) dotycząca rozpoznawania i leczenia chorób nerek, a także zajmująca się leczeniem nerkozastępczym (dializoterapia). Lekarz zajmujący się tą dziedziną to NEFROLOG.

NEONATOLOGIA - nauka o zdrowym i chorym noworodku. Lekarz tej specjalności to NEONATOLOG.

NEUROLOGIA - dział medycyny klinicznej zajmujący się rozpoznawaniem i leczeniem chorób układu nerwowego zarówno ośrodkowego, jak i obwodowego. Lekarz zajmujący się tymi schorzeniami to NEUROLOG.

OKULISTYKA (inaczej OFTALMOLOGIA) - dziedzina medycyny, zajmująca się diagnostyką, profilaktyką i leczeniem chorób oczu, optyką fizjologiczną oraz elementami budowy i działania przyrządów do badania narządu wzroku. Lekarz tej specjalności to OKULISTA.

ONKOLOGIA - dziedzina medycyny zajmująca się badaniem istoty nowotworów, przyczyn ich powstawania i rozwoju, jak również rozpoznawaniem, leczeniem oraz poszukiwaniem nowych metod leczniczych chorób nowotworowych. Lekarz zajmujący się tą dziedziną to ONKOLOG.

ORTODONCJA - dział stomatologii; nauka zajmująca się badaniem, zapobieganiem i leczeniem zaburzeń twarzowo-szczękowo-zgryzowych m. in. poprzez korekcje ustawienia zębów przez nakładanie na zęby aparatów stałych lub zdejmowalnych. Lekarz tej specjalności to ORTODONTA.

ORTOPEDIA - dział medycyny klinicznej zajmujący się zapobieganiem, rozpoznawaniem i leczeniem schorzeń, urazów i wrodzonych oraz nabytych nieprawidłowości układu kostno-mięśniowo-stawowego (narządów ruchu), a także zajmujący się usprawnianiem pourazowym (przy pomocy aparatów ortopedycznych). Lekarz zajmujący się tą dziedziną to ORTOPEDA.

OTORYNOLARYNGOLOGIA - nauka obejmująca rozpoznawanie i leczenie chorób nosa (RYNOLOGIA), gardła i krtani (LARYNGOLOGIA) oraz uszu (OTOLOGIA, OTIATRIA). Lekarz tej specjalności to LARYNGOLOG.

PATOLOGIA - rozległa nauka o przyczynach, mechanizmach i skutkach choroby; badająca zmiany chorobowe zachodzące w ustroju pod wpływem czynnika chorobotwórczego, zarówno w budowie narządów i tkanek, jak i w ich czynności.

PATOMORFOLOGIA - gałąź nauk medycznych badająca zmiany strukturalne (zmiany w budowie) i czynnościowe (zmiany w funkcjonowaniu) tkanek i narządów powodujące chorobę lub wywołane przez nią. Lekarz tej specjalności to PATOMORFOLOG. Zajmuje się również wykonywaniem i analizą sekcji zwłok oraz oceną mikroskopową pobranych od osób chorych i zmarłych wycinków tkanek i narządów (ocena histopatologiczna).

PEDIATRIA (inaczej MEDYCYNA WIEKU ROZWOJOWEGO) - nauka o chorobach dzieci i młodzieży oraz o zapobieganiu i metodach ich leczenia. Lekarz chorób dziecięcych to PEDIATRA.

PEDODONCJA (inaczej STOMATOLOGIA DZIECIĘCA) - nauka o leczeniu i zapobieganiu chorobom zębów, dziąseł oraz kości, stawów i błony śluzowej jamy ustnej występujących w wieku dziecięco-młodzieżowym.

POŁOŻNICTWO - dział medycyny klinicznej oraz nauka o prawidłowym i nieprawidłowym przebiegu ciąży, porodu i połogu, a także o sposobach i środkach ułatwiających bezpieczne przeprowadzenie porodu zarówno w przypadkach prawidłowych, jak i patologicznych. Lekarz tej specjalności to POŁOŻNIK.

PROKTOLOGIA - dziedzina medycyny zajmująca się diagnozowaniem i leczeniem chorób odbytnicy i odbytu. Lekarz tej specjalności to PROKTOLOG.

PSYCHIATRIA - dział medycyny klinicznej zajmujący się rozpoznawaniem zaburzeń psychicznych, ich leczeniem, zapobieganiem chorobom i zaburzeniom psychicznym oraz psychoterapią chorych. Lekarz tej specjalności to PSYCHIATRA.

PSYCHIATRIA SĄDOWA - dział psychiatrii zajmujący się zagadnieniami prawnymi dotyczącymi osób psychicznie chorych. PSYCHIATRA SĄDOWY wydaje opinie dla potrzeb wymiaru sprawiedliwości (orzecznictwo sądowo-psychiatryczne).

PSYCHIATRIA WIEKU PODESZŁEGO (inaczej PSYCHIATRIA GERIATRYCZNA, GERONTOPSYCHIATRIA, PSYCHOGERIATRIA) - dział psychiatrii, który traktuje o wszelkich zaburzeniach psychicznych występujących w wieku podeszłym, tj. po 65 roku życia.

PSYCHIATRIA WIEKU ROZWOJOWEGO (inaczej PSYCHIATRIA DZIECIĘCO-MŁODZIEŻOWA) - dział psychiatrii zajmujący się zaburzeniami psychicznymi występującymi u dzieci i młodzieży.

PSYCHOLOGIA - nauka humanistyczna traktująca o zachowaniu człowieka, zajmująca się analizą procesów psychologicznych i przeżyć człowieka (wrażeń, myśli i uczuć).

PSYCHOLOGIA KLINICZNA - dział psychologii zajmujący się badaniem pacjenta (jego osobowości, sposobów zachowania w różnych sytuacjach, szczególnie trudnych) oraz jego związków z otoczeniem i ewentualnych nieprawidłowości przystosowania; nauka o zaburzeniach zachowania i przystosowania, o zakłóceniach regulacji psychicznych; zajmuje się również zmianami jakie powstają w stanie psychicznym człowieka na skutek choroby lub kalectwa, jak również relacjami lekarz-pacjent. Zadania PSYCHOLOGA KLINICZNEGO obejmują diagnostykę, psychoterapię i rehabilitację pacjentów.

PULMONOLOGIA (inaczej PNEUMONOLOGIA) - dział medycyny wewnętrznej (interny) dotyczący diagnostyki, zapobiegania oraz leczenia chorób płuc i opłucnej. Lekarz zajmujący się tymi schorzeniami to PULMONOLOG.

RADIOLOGIA - nauka o promieniowaniu i promieniotwórczości; dzieli się na radiodiagnostykę i radioterapię. Lekarz tej specjalności to RADIOLOG.

RADIODIAGNOSTYKA - obrazowanie tkanek i narządów ciała ludzkiego przy użyciu promieni rentgenowskich (rtg), ultradźwięków (ultrasonografia, USG), izotopów promieniotwórczych (medycyna nuklearna), magnetycznego rezonansu jądrowego (NMR) i termografii.

RADIOLOGIA DZIECIĘCA - dział radiologii zajmujący się rozpoznawaniem i leczeniem schorzeń wieku dziecięcego przy użyciu promieniowania (rtg, USG, TK, NMR itd.).

RADIOLOGIA ZABIEGOWA (inaczej RADIOLOGIA INTERWENCYJNA) - dziedzina radiologii wykorzystująca metody instrumentalne i techniki obrazowania do wykonywania zabiegów leczniczych (np. poszerzanie naczyń krwionośnych lub przewodów czy przezskórne usuwanie kamieni i ciał obcych).

RADIOTERAPIA - leczenie chorób (głównie nowotworowych) różnymi rodzajami promieniowania jonizującego fotonowego (promieniowanie rtg i gamma) lub cząstkowego (elektrony, neutrony).

RADIOTERAPIA PALIATYWNA - radioterapia nowotworów złośliwych, która nie powoduje wyleczenia, lecz hamuje nadmierny wzrost i powstawanie kolejnych przerzutów.

REHABILITACJA MEDYCZNA - oddziaływania korekcyjne wobec osób po przebytych chorobach lub urazach, które zostawiły trwałe ślady w ich sprawności fizycznej, życiu psychicznym i kontaktach społecznych. Na rehabilitację leczniczą składa się: kinezyterapia (leczenie ruchem), fizykoterapia (wykorzystanie leczniczego działania różnych form energii: elektrycznej, cieplnej, mechanicznej, słonecznej), leczenie uzdrowiskowe i klimatyczne, psychoterapia oraz przystosowanie do życia społecznego (przywrócenie zdolności do wykonywania pracy).

REUMATOLOGIA - dział medycyny wewnętrznej (interny) zajmujący się klasyfikacją, diagnostyką, zapobieganiem i leczeniem chorób reumatycznych. Lekarz tej specjalności to REUMATOLOG.

SEKSUOLOGIA - nauka o życiu płciowym człowieka i jego zaburzeniach oraz o przyczynach zaburzeń płciowych i metodach ich leczenia; wiąże wiele dyscyplin medycznych, jak anatomię, fizjologię, endokrynologię, ginekologię i psychiatrię z dyscyplinami niemedycznych (np. antropologią, psychologią i socjologią). Lekarz tej specjalności to SEKSUOLOG.

STOMATOLOGIA - nauka o leczeniu i zapobieganiu chorobom zębów, dziąseł oraz kości, stawów i błony śluzowej jamy ustnej. Lekarz zajmujący się tymi zagadnieniami to STOMATOLOG.

TOKSYKOLOGIA KLINICZNA - nauka o substancjach wywierających szkodliwy wpływ na organizm człowieka, a nawet powodujących śmierć, o ich wykrywaniu, mechanizmie działania, przemianach w ustroju, wydalaniu i metodach leczenia zatruć.

TRANSFUZJOLOGIA - nauka o przetaczaniu krwi, jej przetworów i płynów krwiozastępczych; obejmuje też zapobieganie powikłaniom potrasfuzyjnym i ich leczenie. Lekarz tej specjalności to TRANSFUZJOLOG.

TRANSPLANTOLOGIA - dziedzina medycyny zajmująca się przeszczepianiem komórek, tkanek i narządów. Lekarz zajmujący się tą dziedziną medycyny to TRANSPLANTOLOG.

TRAUMATOLOGIA (inaczej CHIRURGIA URAZOWA) - dział chirurgii zajmujący się leczeniem urazów oraz nauka o powstawaniu urazów, zapobieganiu im i leczeniu ich następstw. Lekarz tej specjalności to TRAUMATOLOG lub inaczej CHIRURG URAZOWY.

UROLOGIA - dziedzina nauk medycznych zajmująca się chorobami układu moczowego oraz męskich narządów płciowych. Lekarz zajmujący się tą dziedziną to UROLOG.

WENEROLOGIA - dział medycyny zajmujący się diagnostyką, leczeniem i profilaktyką chorób wenerycznych, tj. chorób przenoszonych drogą płciową (angielska nazwa: sexually transmitted diseases - STD). Choroby te podlegają obowiązkowemu zgłaszaniu do stacji sanitarno-epidemiologicznych. Za STD uważane są poza tradycyjnymi chorobami wenerycznymi (kiła, rzeżączka, wrzód miękki, ziarniniak pachwinowy) także AIDS, wirusowe zapalenia wątroby, lamblioza, cytomegalia oraz nieswoiste zapalenie cewki moczowej, rzęsistkowica, chlamydioza, grzybica narządów płciowych, opryszczka narządów płciowych i odbytnicy, kłykciny kończyste, wszawica oraz zapalenie sromu, pochwy i odbytu. Lekarz tej specjalności to WENEROLOG.

WETERYNARIA - nauka o leczeniu i zapobieganiu chorobom zwierząt, zarówno hodowlanych, jak i domowych. Lekarz zajmujący się leczeniem zwierząt to WETERYNARZ.