Składniki pokarmowe w diecie w niewydolności nerek

W przewlekłej niewydolności nerek odpowiednia dieta ma zasadnicze znaczenie w utrzymaniu równowagi metabolicznej i właściwej kontroli toksemii mocznicowej a zalecenia dietetyczne w przewlekłej niewydolności nerek dotyczą kontroli zawartości białka, sodu, fosforu, potasu i płynów w diecie.
Energia
Większość energii dostarczanej z pożywieniem powinna pochodzić z tłuszczów i węglowodanów a energetyczność diety uzależnia się przede wszystkim od aktywności fizycznej chorego oraz ewentualnych niekorzystnych objawów ze strony przewodu pokarmowego.. Zalecana ilość energii to 30-50 kcal/kg masy ciała. Dieta która dostarcza taką ilość energii chroni przed rozpadem białka ustrojowego i narastaniem mocznika w krwi oraz pozwala uzupełnić i utrzymać zapasy białek ustrojowych na odpowiednim poziomie.
Białko
Podstawową cechą diety w przewlekłej niewydolności nerek jest ograniczenie podaży białka, gdyż duże spożycie białka powoduje wzrost stężenia kreatyniny i mocznika, które powodują zatrucie organizmu. Podawane białko w 50 – 60 % powinno być pełnowartościowe i powinno pochodzić z mięsa, mleka, ryb i białka jaj. Dieta nie powinna zawierać mniej niż 20 g białka, ponieważ mniejsza ilość tego składnika nie pokrywa dobowego zapotrzebowania na niezbędne aminokwasy.
Tłuszcze
Ilość tłuszczów w diecie nie wymaga ograniczenia pod warunkiem że będą to tłuszcze lekkostrawne, nienasycone. Zaleca się głównie tłuszcze roślinne szczególnie oleje i oliwę z oliwek oraz tłuszcze z ryb morskich zawierające kwasy tłuszczowe z rodziny n – 3.
Należy ograniczyć spożycie tłuszczów zwierzęcych pochodzących z produktów takich jak:
smalec, słonina, boczek, tłuste mięsa, wędliny.
Sód
W przewlekłej niewydolności nerek ograniczeniu ulega zdolność nerek do usuwania nadmiaru sodu, którego zwiększone stężenie w organizmie prowadzi do zwiększonego pragnienia, zatrzymania wody, obrzęków, nadciśnienia tętniczego.
W diecie należy ograniczyć produkty z dodatkiem soli kuchennej takie jak konserwy, marynaty, wędzone ryby, wędliny, kiszka, salceson, przetwory mięsne, pasztetówka, sery żółte podpuszczkowe (edamski, gouda, rokpol i in.), serki topione i sery twarogowo-owcze (bryndza, oscypek), koncentraty spożywcze z dodatkiem glutaminianu sodu (kostki rosołowe, zupy i sosy z proszku, jarzynka, vegeta).
Fosfor
W przewlekłej niewydolności nerek ograniczeniu ulega zdolność nerek do usuwania nadmiaru fosforu, który wiążąc się z wapniem powoduje powstawanie soli wapienno-fosforowych, które odkładają się w postaci złogów w sercu, mięśniach, naczyniach krwionośnych. Najróżniejszym powikłaniem jest odwapnienie kości prowadzące do osteoporozy, której towarzyszą patologiczne złamania lub skrzywienia kości jako następstwo wtórnej nadczynności przytarczyc.
W diecie należy zrezygnować z produktów bogatych w fosfor takich jak podroby (wątroba, móżdżek, nerki); ryby (świeże, solone, wędzone, konserwowane); żółtka jaj, sery podpuszczkowe, serki topione; bryndza; mleko sproszkowane; indyk, kaczka i pasztety drobiowe; wędliny; suche nasiona roślin strączkowych grzyby; pieczywo i produkty zbożowe.
Nie powinno się wykluczać z diety mleka i jego przetworów takich jak kefir, jogurt, sery twarogowe, gdyż produkty te są bogatym źródłem łatwo przyswajalnego wapnia i dlatego powinny się znaleźć w diecie. Zaleca się suplementację wapna oraz witaminy D3.
Potas
W przewlekłej niewydolności nerek w okresie I i II zwiększeniu ulega wydalanie potasu w związku ze zwiększeniem wydalania ilości moczu, przez co zaleca się stosowanie diety bogatopotasowej w tych okresach. Natomiast w przewlekłej niewydolności nerek niewyrównanej oraz schyłkowej ograniczeniu ulega zdolność nerek do usuwania nadmiaru potasu, dlatego należy ograniczyć spożycie tego pierwiastka przez ograniczenie w diecie produktów takich jak czekolada i wyroby czekoladowe, kakao, orzechy, suche nasiona roślin strączkowych, kasza (szczególnie gryczana), suszone śliwki, figi, banany, owoce cytrusowe, awokado, grzyby, ziemniaki, marchew, pomidory (szczególnie ketchup i koncentrat pomidorowy), warzywa liściaste. oraz niektóre przyprawy, takie jak: suszona pietruszka, bazylia, estragon, papryka w proszku.
Dieta niskopotasowa zawiera niestety małe ilości witamin z grupy B, B1, B2, B6, kwasu foliowego oraz wit. C, dlatego należy je suplementować.
Żelazo
Niedobór żelaza u pacjentów z niewydolnością nerek wynika przede wszystkim z niedostatecznego wchłaniania żelaza z przewodu pokarmowego. Zaleca się spożywanie pokarmów zawierających żelazo takich jak mięsa czerwone – wołowina, cielęcina, mięsa drobiowe oraz ryby.
Magnez
Niedobór magnezu u pacjentów z niewydolnością nerek wynika przede wszystkim z niedoborów w diecie, złym wchłanianiem z przewodu pokarmowego, nadmierną utratą z płynami. Zaleca się spożywanie takich produktów jak kakao, czekolada, migdały, orzeszki, kukurydza, płatki owsiane i pieczywo chrupkie, ryby, banany, rodzynki, suszone śliwki i brzoskwinie, suche nasiona strączkowe, selery, ziemniaki w skórce, otręby i kiełki pszenne.
lek. med. Bogdan Kowalczykmedycyna rodzinna
Podobne teksty
Badanie ogólne moczu
Badanie, które może pomóc w rozpoznaniu choroby nerek i wątroby oraz dróg moczowych.
Test ciążowy
Opisy różnych metod rozpoznawania ciąży opierających się na wykazaniu obecności gonadotropiny kosmówkowej.
Kontrola cukrzycy na dobrym poziomie
Źle wyrównany poziom cukru we krwi to dla diabetyka jedno z największych zagrożeń, które może prowadzić do nieodwracalnych powikłań, a nawet do śmierci.
Polacy a profilaktyka chorób cywilizacyjnych.
Najczęstszym powodem dla którego unikamy badań profilaktycznych jest przekonanie o tym, że jesteśmy zdrowi
Rodzaje nowotworów
Opis nowotworów złośliwych, półzłośliwych i złośliwych.
Rozpoznawanie raka piersi
Opis badań mających na celu wczesne rozpoznanie raka piersi.
Niekorzystne działanie na skórę promieniowania UV
Obecnie wiemy, że to promienie UVA są główną przyczyną fotostarzenia się skóry oraz zmian nowotworowych.
Pieprzyk, myszka i... słońce
Największym wrogiem każdej komórki barwnikowej czyli melanocyta i tego, który występuje w normalnej skórze i który buduje znamię jest słońce.