Potas
Niedobór potasu
Do stanów niedoboru potasu w organizmie dochodzi w wyniku jego nadmiernej utraty przez przewód pokarmowy (długotrwałe wymioty, biegunka), nerki (niewydolność krążenia, niektóre choroby nerek, cukrzyca, stosowanie tiazydowych leków moczopędnych, kortykosteroidów), a także w marskości wątroby, alkoholizmie. Przy obniżeniu stężenia potasu obserwuje się:
- zaparcie
- utrata apetytu
- skurcze jelit
- nieregularne bicie serca
- bóle głowy
- dolegliwości mięśniowe
- nadmierną suchość skóry
- omdlenia
- zaburzenia zachowania
- uczucie znużenia
- zaburzenia koncentracji
- nerwowość
- problemy ze snem
- spowolniona reakcja na bodźce
- pobudzenie
- osłabienie
- trądzik u dorastającej młodzieży
- wydłużony czas gojenia się ran
Nadmiar potasu
Nadmiar potasu przebiega często bezobjawowo. Wśród objawów mogących wystąpić u chorych należy wymienić:
- objawy nerwowo-mięśniowe: nieprawidłowe odczuwanie bodźców, uczucie mrowienia ust i języka, skurcze mięśni, porażenia mięśni
- zaburzenia pracy serca
- niemiarowość serca
Źródła potasu
Potas występuje powszechnie w większości produktów spożywczych, w roślinach strączkowych, orzechach, warzywach i owocach. Duże jego ilości zawierają owoce cytrusowe, banany, melon kantalupa, pestki słonecznika, liście mięty, zielone warzywa, pomidory, ziemniaki. Generalnie im pokarm uboższy w tłuszcze, tym bardziej bogaty w potas.
Dzienne zapotrzebowanie na potas
Dzienne zapotrzebowanie na potas (mg/osoba) wg zaleceń Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie
Niemowlęta** | |
0 - 0,5 0,5 - 1,0 | 350-925 425-1275 |
Dzieci** | |
1 - 3 lat 4 - 6 lat 7 - 9 lat | 550-1650 550-1650 1000-3000 |
Młodzież | |
chłopcy 10-12 lat chłopcy 13 - 15 lat chłopcy 16 - 20 lat dziewczynki 10-12 lat | 2000 2500 2500 2000 |
Mężczyźni | |
19 - 25 lat - aktywność fizyczna mała - aktywność fizyczna umiarkowana - aktywność fizyczna duża 26 - 60 lat powyżej 60 lat | 3500 3500 3500
3500 |
Kobiety | |
19 - 25 lat - aktywność fizyczna mała - aktywność fizyczna umiarkowana - aktywność fizyczna duża 26 - 60 lat ciężarna - II połowa ciąży | 3500 3500 3500
3500 |
** Zalecenia dla niemowląt oparte są na średniej zawartości sodu, potasu i chloru w 1000 ml mleka kobiecego (dolna granica rozrzutu). Zalecenia dla dzieci od 1 do 9 lat przedstawiono w granicach od-do, pierwsza wartość jest minimalną zalecaną ilością dziennego spożycia dla danego pierwiastka, druga wartość jest poziomem bezpiecznym.