Korzyści wynikające z obniżania RR u chorych po udarze

Warszawa 28 czerwca 2001: W przełomowym badaniu trwającym 6 lat, obejmującym ponad 6000 chorych po udarze mózgu z całego świata, wykazano olbrzymie korzyści wynikające z obniżania ciśnienia tętniczego, nawet u pacjentów z prawidłowym ciśnieniem tętniczym. Badacze uczestniczący w programie donieśli o zmniejszeniu częstości występowania ponownego udaru mózgu i ataków serca (zawałów serca) o 1/4-1/2 u pacjentów po przebytym udarze mózgu, którzy byli leczeni peryndoprylem (Prestarium®).

Rezultaty międzynarodowego badania PROGRESS* oraz wynikające z niego korzyści dla polskich pacjentów zostały przedstawione przedwczoraj podczas konferencji naukowo-szkoleniowej "PROGRESS w leczeniu udarów mózgu". Wyniki badania wskazują, że terapia oparta na peryndoprylu (tylko peryndopryl lub peryndopryl i indapamid) pozwala na uniknięcie zgonu, ataku serca (zawału serca) lub ponownego udaru mózgu u jednego na dwudziestu trzech chorych po udarze, w okresie 5 letniej obserwacji. Terapia oparta na peryndoprylu zmniejsza także ryzyko poważnych powikłań udaru mózgu, takich jak inwalidztwo czy demencja.

Jeden z organizatorów badania PROGRESS, prof. Stephen MacMahon z Uniwersytetu w Sydney w Australii, stwierdził, że "uzyskane dane dostarczyły bezspornych dowodów na istotne korzyści zdrowotne u chorych wysokiego ryzyka. Wykorzystanie tych obserwacji w leczeniu chorych po udarze mózgu może oszczędzić milionom chorym na całym świecie niepotrzebnych cierpień."

Na podstawie światowych statystyk wiadomo, że około 5 milionów chorych umiera każdego roku z powodu udaru mózgu, a co najmniej dalszych 15 milionów pacjentów przeżywa udar, który u wielu z nich kończy się inwalidztwem. W Polsce rocznie rejestruje się około 60 000 - 70 000 nowych zachorowań. Pomimo, że zapadalność na udar mózgu w naszym kraju utrzymuje się na średnim poziomie europejskim, umieralność chorych z udarem jest jedną z najwyższych w Europie. Równie niekorzystnie prezentuje się współczynnik niepełnosprawności pacjentów, którzy przeżyli udar mózgu. Podczas, gdy w krajach wysoko rozwiniętych około 50% chorych pozostaje niepełnosprawnymi, w Polsce współczynnik ten wynosi 70%. W okresie 5 lat po przebyciu pierwszego udaru jeden na pięciu chorych, zapada na ponowny udar lub atak serca.

Prof. John Chalmers z Uniwersytetu w Sydney oraz z Royal Prince Alfred Hospital w Sydney, kierownik badania PROGRESS, tak określił jego wyniki: "Jest to olbrzymi krok naprzód. Dotychczas uważano, że leki obniżające ciśnienie tętnicze są przydatne jedynie dla chorych z nadciśnieniem tętniczym. Dzięki wynikom badania PROGRESS wiadomo obecnie, że stosowanie peryndoprylu i indapamidu jest korzystne nie tylko w grupie chorych z wysokimi wartościami ciśnienia tętniczego, lecz także w znacznie liczniejszej grupie pacjentów po udarze mózgu z prawidłowym ciśnieniem tętniczym." Więcej niż 2/3 wszystkich udarów mózgu występuje u chorych z prawidłowymi wartościami ciśnienia tętniczego, zdefiniowanymi zgodnie ze standardami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).

Obecnie tylko niewielki odsetek pacjentów po udarze mózgu lub przejściowych atakach niedokrwiennych (tzw. TIA) otrzymuje leki obniżające ciśnienie tętnicze. Według prof. MacMahona "dysponujemy bezspornymi dowodami świadczącymi o konieczność stosowania tych leków u większości chorych po udarze mózgu, bez względu na wiek, ciśnienie tętnicze, a także inne przyjmowane leki. Obserwowane korzyści wynikające z takiego postępowania są bardzo znaczące i dotyczą licznej grupy pacjentów, podczas gdy działania uboczne występują sporadycznie."

Dotychczas, u chorych po udarze mózgu szeroko stosowano jedynie kwas acetylosalicylowy. Takie postępowanie nie jest jednak odpowiednie w przypadku pacjentów po szczególnie niebezpiecznych postaciach udaru - udarach krwotocznych. W badaniu PROGRESS łączne podawanie peryndoprylu i indapamidu zmniejszało ryzyko udaru mózgu o 3/4 u chorych po przebytym udarze krwotocznym.

Badanie przeprowadziła niezależna grupa badaczy w 172 szpitalach w Europie, Azji, Australii i Nowej Zelandii. Program finansowany był z grantów organizacji zajmującym się badaniami naukowymi w dziedzinie medycyny (z Australii i Nowej Zelandii), a także ze środków francuskiej firmy farmaceutycznej SERVIER. Zarówno peryndopryl, jak i indapamid są lekami zarejestrowanymi w większości krajów na świecie w leczeniu nadciśnienia tętniczego.

Wyniki badania PROGRESS zostały ogłoszone w ramach kampanii informacyjnej Dni Wiedzy o Udarze Mózgu.

*(Perindopril pROtection aGainst REcurrent Stroke Study)

Dodatkowe informacje o udarze mózgu i badaniu PROGRESS można znaleźć w Internecie: www.udarmozgu.pl; www.e-progress.org; www.iih.org.