Żeń-szeń jako panaceum

Spis treści

1. Historia
2. Żeń-szeń jako panaceum
3. Żeń-szeń a serce i inne ostrzeżenia

Roślinę tę uprawia się obecnie w Azji, najcenniejsza jego odmiana - żeń-szeń biały występuje na Półwyspie Koreańskim i w Chinach. Nazwa botaniczna żeń - szenia to Panax ginseng co po łacinie oznacza panaceum, czyli środek na wszystkie dolegliwości. Gin - seng to w języku chińskim "korzeń - człowiek". Im starszy jest korzeń żeń-szenia, tym więcej zawiera substancji czynnych. W przypadku żeń-szenia koreańskiego wyciąg najlepszej jakości otrzymuje się z rośliny 5-7 letniej.

Historia

Chińczycy używali żeń-szenia już 2000 lat przed Chrystusem. Wiedzę o nim chroniły kolejne cesarskie dynastie do tego stopnia, że jeden z chińskich władców utrzymywał 10-tysięczną armię, która strzegła terenów uprawy. Za kradzież groziła kara śmierci. W chińskiej księdze medycznej z 206 roku n.e. żeń-szeń opisano jako panaceum - środek na wszystkie dolegliwości. W 1842 roku nadano mu nazwę botaniczną Panax ginseng.

Do Europy żeń - szeń trafił po raz pierwszy już w średniowieczu, jednak jego korzystne działanie odkryto dopiero w XVII w. Był wtedy 18 razy droższy od złota.

Żeń-szeń jako panaceum

Uczeni odnaleźli w białym korzeniu prawie 200 substancji. Najważniejsze to ginsenozydy, których działanie polega na zwiększeniu zdolności hemoglobiny do przyłączania tlenu, a tym samym lepszego zaopatrywania narządów w tlen. W konsekwencji wzrasta ilość energii i zdolność organizmu do wysiłku zarówno fizycznego, jak i umysłowego. Ginsenozydy dzięki pobudzaniu układ immunologiczny powodują także wzrost odporności na infekcje bakteryjne i wirusowe oraz przyspieszają okres rekonwalescencji.

Żeń - szeń korzystnie wpływa na pracę narządów wydzielania wewnętrznego, pobudza pracę serca, działa przeciwzakrzepowo, reguluje poziom cukru we krwi i obniża poziom cholesterolu. Polecany jest także w stanach zmęczenia i osłabienia koncentracji, poprawia sprawność intelektualną.

Z najnowszych badań wynika, że ekstrakt z korzenia żeń-szenia ułatwia zużycie tlenu w komórkach organizmu, zmniejszając jednocześnie we krwi poziom kwasu mlekowego. Kwas mlekowy pojawia się we krwi podczas intensywnego wysiłku, kiedy to dostępna ilość tlenu jest za mała do potrzeb i odpowiada za pojawienie się bólów mięśniowych. Przebadano sportowców, którzy przyjmowali regularnie żeń-szeń i okazało się, że kwas mlekowy osiągał u nich dwukrotnie niższy poziom.

Żeń-szeń jest polecany m.in. osobom w starszym wieku. Regularne jego stosowanie wpływa na zachowanie sprawności fizycznej i umysłowej, opóźnia procesy starzenia się organizmu, łagodzi objawy menopauzy i andropauzy, przez co pozwala utrzymać aktywność życiową do późnych lat.

Wyciąg z korzenia żeń - szenia stosowany jest również w kosmetyce jako preparat odmładzający skórę i zapobiegający łysieniu i wypadaniu włosów.

Żeń-szeń wykazuje dobroczynny wpływ, gdy jest zażywany regularnie. Jednak nadużywanie preparatów żeń-szeniowych może prowadzić do tzw. zespołu żeń-szeniowego, objawiajacego się sennością, bólami głowy, złym samopoczuciem, nadciśnieniem, biegunką i zmianami skórnymi. Kuracja jednorazowa nie powinna trwać dłużej niż 2 miesiące. Według medycyny chińskiej osoby młode i zdrowe mogą stosować kurację dwa razy w roku - wiosną i jesienią. Najprostsza forma przyjmowania żeń- szenia to żucie wysuszonych korzeni, średnia dawka wynosi 1-3 gram na dzień. Gdy używamy dawki powyżej 1 grama, połowę zażywamy rano, a drugą część po południu. Zeń-szeń najlepiej jest zażywać po posiłku.

Żeń-szeń a serce i inne ostrzeżenia

Osoby o zbyt wysokim ciśnieniu krwi lub chorujące na serce, które chciałyby przyjmować preparaty zawierające żeń-szeń, powinny wcześniej skonsultować się z lekarzem. Żeń-szeń zażywany w zależności od dawki zwiększa bowiem lub obniża ciśnienie tętnicze krwi.

Żeń-szeń może wywoływać także arytmię serca, bezsenność, alergię lub bolesność piersi. Dlatego osoby podatne lub cierpiące na te schorzenia nie powinny stosować kuracji. Ponieważ żeń-szeń wykazuje działanie przeciwzakrzepowe nie mogą go stosować osoby chore na hemofilię oraz inne zaburzenia krzepnięcia krwi. Działanie żeń-szenia, obniżające poziom cukru, stanowi z kolei przeciwwskazanie dla osób ze skłonnościami do hipoglikemii. Nie należy go także podawać dzieciom i kobietom w ciąży.