Klasyfikacja TNM

Spis treści

1. Cecha T (wielkość guza)
2. Cecha N (węzły chłonne)
3. Cecha M (przerzuty odległe)

Klasyfikacja kliniczna nowotworów wprowadzona została przez Międzynarodową Unię Walki z rakiem (UICC) i ma na celu zarejestrowanie obiektywnych danych dla potrzeb statystyczno-epidemiologicznych. Klasyfikację oznacza się symbolem TNM od słów:

• Tumor (guz)
• Nodules (regionalne węzły chłonne)
• Metastases (przerzuty odległe)

W obrębie każdej z tych cech istnieje po kilka stoopni (np T1,T2, N1,N2, M1) określających dokładny stopień zaawansowania a różniący się między różnymi nowotworami.

Klasyfikacja TNM w odniesieniu do procesu diagnostyczni-leczniczego:

• cTNM - klasyfikacja kliniczna (na podstawie badań, przed podjęciem leczenia)
• sTNM - klasyfikacja śródoperacyjna (na podstawie badań i oceny w trakcie zabiegu operacyjnego)
• pTNM - klasyfikacja pooperacyjna (na podstawie badań przed leczeniem operacyjnym, oceny śródoperacyjnej i badania histopatologicznego)
• rTNM - klasyfikacja ponownego leczenia - ocena rozwoju choroby w różnych etapach przebiegu w trakcie leczenia za pomocą różnych metod terapeutycznych

Do każdej ocenianej kategorii przypisujemy odpowiednie określenia:

Cecha T (guz pierwotny)

• T 0 - brak pierwotnego guza nowotworowego
• Tis - guz in situ - czyli w miejscu powstania (w danym narządzie lub tkance)
• Tx - guz pierwotny niemożliwy do oceny.
• T 1,2,3,4 kolejne stadia zaawansowania guza pierwotnego - wzrost masy lub rozległości

Cecha N (węzły chłonne)

• N 0 - bez przerzutów w węzłach chłonnych.
• N 1,2,3 - wzrastające ilość zmienionych nowotworowo węzłów chłonnych.
• Nx - węzły niemożliwe do oceny

Cecha M (przerzuty odległe)

• M 0 - nie stwierdza się przerzutów odległych
• M1 - są przerzuty odległe
• Mx - nie można ocenić obecności przerzutów

Ocena zaawansowania klinicznego podana w tej klasyfikacji wygląda przykładowo tak T1, N 0, M0 czyli małe zaawansowanie i wielkość guza pierwotnego, brak przerzutów w węzłach chłonnych i brak przerzutów odległych.

Poniżej przedstawiamy klasyfikację TNM w odniesieniu do raka odbytnicy

Cecha T (wielkość guza)

• Tx - brak możliwości oceny guza pierwotnego
• T₀ - nie stwierdza się obecności guza pierwotnego
• Tis - carcinoma in situ (guz leżący śródnabłonkowo lub naciekający blaszkę właściwą błony śluzowej)
• T₁ - guz nacieka błonę podśluzową
• T₂ - guz nacieka warstwę mięśniową właściwą
• T₃ - guz przechodzi poprzez warstwę mięśniową właściwą i nacieka błonę surowiczą lub tkankę okołoodbytniczą
• T₄ - guz nacieka bezpośrednio okoliczne narządy lub struktury, bądź przechodzi poza otrzewną ścienną.

Cecha N (węzły chłonne)

• Nx-nie można ocenić węzłów chłonnych
• N₀-nie stwierdza się obecności przerzutów do regionalnych węzłów chłonnych
• N₁-przerzuty obecne w 1 - 3 regionalnych węzłach chłonnych
• N₂-przerzuty obecne w 4 i więcej regionalnych węzłach chłonnych

Do regionalnych węzłów chłonnych odbytnicy, zalicza się węzły krętniczo-okrężnicze, okrężnicze prawe, okrężnicze środkowe, okrężnicze lewe, krezkowe dolne, odbytnicze górne oraz wzdłuż naczyń biodrowych wewnętrznych.

Cecha M (przerzuty odległe)

• Mx-nie można ocenić obecności przerzutów odległych
• M₀-nie stwierdza się obecności przerzutów odległych
• M₁-stwierdza się obecność przerzutów odległych