Barwniki

Barwniki to substancje nadające lub przywracające barwę środkom spożywczym, obejmujące naturalne składniki żywności oraz naturalne źródła, normalnie same nie spożywane jako żywność i nie używane jako charakterystyczne jej składniki. Preparaty otrzymane ze środków spożywczych i innych naturalnych źródeł surowcowych uzyskane w procesie fizycznej i/albo chemicznej ekstrakcji, w której ekstrahuje się selektywnie pigmenty odpowiednio pod kątem ich odżywczych albo aromatycznych składników. Barwniki stosuje się w celu odtworzenia pierwotnej barwy środków spożywczych, utraconej w wyniku ich przetwarzania, przechowywania, pakowania i dystrybucji. Barwniki stosuje się również w celu nadania barwy środkom spożywczym zazwyczaj bezbarwnym, w celu wzmocnienia istniejącej barwy, w celu podkreślenia aromatu (smaku) środka spożywczego związanego z konkretną barwą i uczynienia go łatwiejszym do rozpoznania. Tylko E129, E133, E155 lub mieszaninę E129 z E133 wolno stosować do znakowania, przez lekarza weterynarii, przydatności mięsa do spożycia oraz do pozostałego znakowania produktów mięsnych. Do ozdabiania skorupek jaj (np. pisanek wielkanocnych) lub do ostemplowania skorupek jaj wolno stosować wszystkie dozwolone barwniki. Dopuszcza się obecność barwników w złożonych (wieloskładnikowych) środkach spożywczych w następujących przypadkach:

• w złożonych środkach spożywczych z wyjątkiem tych, do których nie mogą być dodawane barwniki, jeżeli barwnik jest dozwolony do jednego ze składników złożonego środka spożywczego,
• jeżeli produkt spożywczy (składnik) jest przeznaczony wyłącznie do produkcji złożonego środka spożywczego, a jest on zgodny z określeniami niniejszego rozporządzenia.

Barwnikami do środków spożywczych nie są:

• środki spożywcze suszone lub zagęszczone oraz składniki aromatyczne wchodzące do produkcji złożonych środków spożywczych, z powodu ich właściwości aromatycznych, smakowych lub odżywczych, przy tym mających skutek barwiący jako drugorzędny, w szczególności papryka, kurkuma i szafran,
• barwniki używane do barwienia zewnętrznych, niejadalnych części środków spożywczych, takich jak skórki serów i osłonki wyrobów mięsnych.

Barwniki wymienione poniżej, z wyjątkami określonymi poniżej, nie mogą być dodawane do:

1. żywności nieprzetworzonej,
2. wszelkich wód opakowanych,
3. mleka, mleka półtłustego i odtłuszczonego, pasteryzowanego lub sterylizowanego (włączając sterylizację UHT), bez dodatków smakowych i aromatów,
4. mleka czekoladowego,
5. napojów mlecznych fermentowanych bez dodatków smakowych i aromatów,
6. mleka zagęszczonego i mleka w proszku,
7. maślanki bez dodatków smakowych i aromatów,
8. śmietany i śmietanki oraz śmietanki w proszku bez dodatków smakowych i aromatów,
9. olejów i tłuszczów zwierzęcych lub roślinnych,
10. jaj i przetworów z jaj (jaj w proszku, mrożonej masy jajowej itp.),
11. mąki i innych produktów przemiału zbóż oraz skrobi,
12. chleba i produktów podobnych,
13. makaronów i "gnocchi"
14. cukrów, włączając wszystkie mono- i dicukry,
15. przecierów, past i koncentratów pomidorowych, pomidorów w konserwach,
16. sosów na bazie pomidorów,
17. soków owocowych i nektarów owocowych oraz soków warzywnych,
18. owoców, warzyw (włączając ziemniaki) oraz grzybów w konserwach i suszonych, owoców i warzyw (włączając ziemniaki) przetworzonych,
19. dżemów wyborowych, galaretek wyborowych, kasztanów purée, kremu ze śliwek,
20. ryb, mięczaków i skorupiaków, mięsa, drobiu i dziczyzny oraz ich przetworów, z wyjątkiem gotowych posiłków zawierających te składniki,
21. wyrobów z kakao, mas i kuwertur czekoladowych, składników czekoladowych w wyrobach czekoladowych, polew kakaowych, mas czekoladopodobnych,
22. kawy palonej, herbaty, cykorii, ekstraktów herbaty i cykorii, herbatek owocowych i ziołowych; herbacianych, roślinnych, owocowych i zbożowych preparatów do sporządzania naparów oraz mieszanek i mieszanek instant wszystkich wyszczególnionych produktów,
23. soli, zamienników soli, przypraw i mieszanek przypraw,
24. wina i innych wyrobów winiarskich,
25. Korn, Kornbrand, napojów spirytusowych owocowych, wódek naturalnych z owoców, Ouzo, Grappa, Tsikoudia z Krety, Tsipouro z Macedonii, Tsipouro z Tessaly, Tsipouro z Tyrnavos, wódki naturalnej z wytłoków winogron Marque narodowej luksemburskiej, wódki naturalnej żytniej Marque narodowej luksemburskiej, London gin,
26. Sambuca, Maraschino i Mistra,
27. Sangria, Clarea i Zurra,
28. octu winnego,
29. żywności przeznaczonej dla niemowląt i dzieci w wieku do 3 lat,
30. miodu pszczelego,
31. słodu i przetworów słodowych,
32. dojrzewających i niedojrzewających serów bez dodatków smakowych,
33. tłuszczu z mleka owczego i koziego,
34. wódki czystej, spirytusu rektyfikowanego butelkowanego, Żubrówki.

BARWNIKI ORGANICZNE NATURALNE
Nr	Nazwa	Środki spożywcze
E 160b	Annato (biksyna, norbiksyna)	Margaryny, mieszaniny masła i tłuszczów roślinnych, Produkty piekarskie delikatesowe i wyroby ciastkarskie, Lody i ich koncenaty, Likiery, Sery topione, Desery, Aromatyzowane pikantne wyroby typu sneksy oraz aromatyzowane pikantne powłoki orzeszków, Ryby wędzone, Jadalne powłoki serów i jadalne osłonki, Red Leicester ser, Mimolette ser, napowiezane i/albo owocowo aromatyzowane śniadaniowe przetwory zbożowe
E 163	Antocyjany1	Wyroby ciastkarskie i ciasta, wyroby cukiernicze, napoje winopodobne,
E 162	Betanina (czerwień buraczana)	napoje winopochodne, napoje i zaprawy do napojów bezalkoholowych,
E 140i	Chlorofile	lody i ich koncenaty,
E 140ii	Chlorofiliny	napoje mleczne fermentowane
E 141i E 141ii	Chlorofili i chlorofilin kompleks miedziowy	aromatyzowane i/lub z dodatkami smakowymi, napoje mleczne niefermentowane aromatyzowane i/lub z naturalnymi dodatkami smakowymi (np. kakao, kawa, soki owocowe), desery mleczne, desery twarogowe aromatyzowane i/lub z dodatkami
E 160c	Eksakt z papryki (kapsantyna, kapsorubina)	smakowymi, serki twarogowe aromatyzowane i/lub z dodatkami smakowymi, sery topione
E 150a	Karmel2	aromatyzowane i/lub z dodatkami
E 120	Koszenila1 (kwas karminowy)	smakowymi, koncenaty: ciast, deserów i napojów, polewy i sosy
E 100	Kurkumina	do deserów cukierniczych, ciast i
E 160d	Likopen	lodów, półprodukty żelujące do
E 161b	Luteina	dekoracji: ciast, deserów
E160a (i)	Mieszanina karotenów	cukierniczych, lodów, kremy do ciast, wiórki kokosowe dekoracyjne,
E 153	Węgiel roślinny	chrupki kukurydziane, napoje spirytusowe, sosy warzywne, sosy sałatkowe, wyroby typu sneksy i czipsy, śmietanka aromatyzowana (sterylizowana UHT, do ubijania lub ubita), śmietanka w proszku aromatyzowana, jadalne powłoki serów dojrzewających i jadalne osłonki, koncenaty obiadowe i koncenaty dodatków do poaw
E 161g	Kantaksantyna	Wyłącznie do Saucisses de Sasbourg

Objaśnienia: ¹ Wolne od mikotoksyn i pozostałości antybiotyków. ² Nie obejmuje cukrowych produktów aromatycznych, ozymanych z ogrzewania cukrów i stosowanych do aromatyzowania środków spożywczych (np. wyrobów cukierniczych, napojów alkoholowych).

BARWNIKI IDENTYCZNE Z NATURALNYMI
Nr	Nazwa	Środki spożywcze
E 160e	Beta-apo-8'-karotenal (C 30)	Sosy sałatkowe
E 160a (ii)	Beta-karoten	Lody i ich koncentraty
E160f	Ester etylowy kwasu Beta-apo-8' karotenowego (C 30)	Napoje mleczne fermentowane aromatyzowane i/lub z dodatkami smakowymi
E 150b	Karmel siarczynowy	Napoje mleczne fermentowane aromatyzowane i/lub z dodatkami smakowymi poddane obróbce termicznej po ukwaszeniu
E 150c	Karmel amoniakalny	Desery mleczne i/lub z dodatkami smakowymi
E 150d	Karmel amoniakalno-siarczynowy
E 101i	Ryboflawina	Napoje mleczne niefermentowane aromatyzowane i/lub z naturalnymi dodatkami smakowymi (np. kakao, kawa, soki owocowe)
E 101ii	Ryboflawiny 5'fosforan	Desery twarogowe, Twarogi termizowane, Sery topione, Polewy i sosy do deserów cukierniczych, ciast i lodów, Półprodukty żelujące do dekoracji: ciast, Kremy do ciast, Wiórki kokosowe dekoracyjne, Napoje winopodobne, napoje winopochodne

¹ Limitowanie dotyczy E 160e i E 160f pojedynczo lub łącznie z E 100, E 120, E 160d, E 161b.

BARWNIKI ORGANICZNE SYNTETYCZNE
Nr	Nazwa	Środki spożywcze
E 122	Azorubina	Koncentraty deserów
E 131	Błękit Patentowy V	Półprodukty żelujące do dekoracji:
E 133	Błękit brylantowy FCF	ciast, deserów cukierniczych i wyrobów ciastkarskich. Kremy do wyrobów ciastkarskich
E 155	Brąz HT
E 129	Czerwień Allura AC
E 124	Czerwień koszenilowa
E 151	Czerń brylantowa PN
E 132	Indygotyna
E 102	Tartrazyna
E 142	Zieleń S
E 110	Żółcień pomarańczowa
E 104	Żółcień chinolinowa
E 127	Erytrozyna	Wyłącznie do wiśni i czereśni koktajlowych oraz wiśni i czereśni kandyzowanych, Wiśnie i czereśnie Bigarreaux w syropie i koktajlach
E 123	Amarant	Wyłącznie do aperitifów na bazie wina, napojów spirytusowych gatunkowych łącznie z napojami o zawartości alkoholu mniej niż 15% obj. z wyjątkiem: Whisky, Whiskey, napoju spirytusowego zbożowego (innego niż Korn, Kornbrand albo wódka naturalna żytnia Marque narodowa luksemburska), wódki naturalnej z wina gronowego, rumu, Brandy, Weinbrand, wódki naturalnej z wytłoków winogron (innej niż Tsikoudia i Tsipouro i wódka naturalna z wytłoków Marque narodowa luksemburska), Grappa invecchiata, Bagaceira velha, krupniku, araku, winiaku, starki, koniaku
E 128	Czerwień 2G	Wyłącznie do Burger meat z dodatkiem przetworów zbożowych w ilości nie mniej niż 4%
E 154	Brąz FK	Wyłącznie do śledzi wędzonych
E 180	Czerwień litolowa BK	Wyłącznie do jadalnych powłok serów dojrzewających

BARWNIKI NIEORGANICZNE
Nr	Nazwa	Środki spożywcze
dfdf
E 171	Dwutlenek tytanu	Kandyzowane owoce i warzywa, Mostarda di frutta, Półprodukty z czerwonych owoców
E 170(i)	Węglan wapnia	Elementy dekoracyjne i glazury wyrobów
E 172	Tlenki i wodorotlenki żelaza	Produkty piekarskie, Dodatki do potraw z wyjątkiem przypraw, Musztarda, Zamienniki łososia, Surimi, sery topione, Pasty rybne, Ikra ryb z wyjątkiem kawioru, Jadalne powłoki serów, Suche, pikantne ziemniaczane, zbożowe lub skrobiowe wyroby typu sneksy, Wino aromatyzowane, Wino owocowe, napoje winopodobne z wyjątkiem Cidre bouche, aromatyzowane wino owocowe, Wyroby cukiernicze, Napoje spirytusowe, Preparaty dietetyczne i uzupełniające dietę, Dodatki uzupełniające w postaci płynnej do żywności dietetycznej,
E 173	Aluminium	Wyłącznie zewnętrzne powłoki wyrobów cukierniczych przeznaczonych do dekoracji ciast i ciasteczek
E 174	Srebro (listki)	Wyłącznie do elementów
E 175	Złoto (listki)	dekoracyjnych wyrobów cukierniczych, dekoracji czekolad, do likierów