Zakażenie HIV u dzieci

U dzieci starszych i u młodzieży do zakażenia HIV może dojść tak, jak u osób dorosłych, tj. najczęściej przez zanieczyszczone krwią igły i strzykawki (przy stosowaniu narkotyków drogą dożylną) oraz narzędzia wielokrotnie używane do nacięć skóry. Także wczesna inicjacja seksualna, wykorzystywanie seksualne dzieci czy zjawisko pedofilii, coraz częściej niestety obecne, niosą ze sobą ryzyko zakażenia HIV.

Głównym jednak źródłem zakażenia HIV dziecka jest jego HIV (+) matka, bowiem ponad 90% zakażeń dziecięcych HIV to właśnie zakażenia odmatczyne (wertykalne). Najczęściej do zakażenia dochodzi w czasie porodu (ok. 70% zakażeń) poprzez ścisły kontakt skóry i śluzówek dziecka z krwią matki, wydzielinami kanału rodnego i płynem owodniowym. Rzadko natomiast dochodzi do przezłożyskowego przejścia HIV w czasie ciąży. Do zakażenia może również dojść podczas karmienia piersią – ryzyko wynosi wówczas 14-23% i wzrasta wraz z długością czasu karmienia do nawet 50% u dzieci karmionych piersią ponad 6 miesięcy.

Ze względu na znaczną niedojrzałość immunologiczną dziecka w okresie noworodkowym, niemowlęcym i we wczesnym dzieciństwie, fizjologicznie dużą liczbę komórek receptorowych dla HIV (a co za tym idzie wysokie wartości wiremii), przebieg zakażenia odmatczynego może być dramatyczny. U ok. 10% dzieci dochodzi do gwałtownego rozwoju choroby i już w pierwszym półroczu życia mogą wystąpić objawy AIDS, u 80% dzieci objawy pojawiają się do ukończenia 2. roku życia. Niewiedza o zakażeniu HIV matki prowadzi do rozpoznania zaawansowanego AIDS oraz zakażenia HIV u dziecka na etapie zakażeń oportunistycznych, chorób wskaźnikowych, co znacznie utrudnia terapię i pogarsza rokowanie na wyleczenie. Wczesne rozpoznanie choroby (w wieku niemowlęcym) pozwala również na rozpoczęcie terapii antyretrowirusowej (ART), zahamowanie replikacji wirusa i utrzymanie prawidłowych funkcji układu immunologicznego. Dziecko rozwija się wówczas prawidłowo, nie obserwuje się patologii związanych z zajęciem przez HIV narządów, układów (zwłaszcza centralnego układu nerwowego) i zakażeń oportunistycznych.