Zaburzenia produkcji plemników

1. Mała liczba plemników
2. Ruchliwość plemników
3. Morfologia plemników

Wśród przyczyn niepłodności około 30% przypada na czynnik męski, z których większość spowodowana jest małą ilością plemników lub plemnikami gorszej jakości.

Mała liczba plemników

Mała liczba plemników (oligospermia), czyli poniżej 20 mln/ml nasienia może być przyczyną niepłodności jednak czasami zdarza się, że mężczyzna z ilością około 10 mln/ml plemników jest zdolny do zapłodnienia. Zmniejszenie liczby plemników może byćwywołane przez różne przyczyny, jadnak najczęściej dochodzi do niego w końcowym etapie spermatogenezy.

Czasami na skutek krótkotrwałego działania jakiegoś czynnika, np. gorączki, strsu czy przemęczenia może dojść do przejściowego obniżenia ilości plemników, których liczba wzrasta po zaprzestaniu działania szkodliwego czynnika.

Ruchliwość plemników

Aby doszło do zapłodnienia oprócz odpowiedniej ilości plemników muszą one charakteryzować się odpowiednim ruchem do przodu, dzięki czemu mogą przedostać się z okolic szyjki macicy do jajowodów gdzie zapładniają komórkę jajową.
W przypadku braku ruchu przez plemniki, lub niewielkiego ruchu plemniki mają trudność już z wniknięciem do śluzu szyjki macicy, a co dopiero z dotarciem do jajowodu. Jeśli co najmniej 60% plemników zachowuje prawidłową ruchliwość, to nasienie jest płodne, natomiast przy 40% nasienie ma zmniejszoną płodność.

Morfologia plemników

Kolejną ważną cechą plemników, niezbędną do zapłodnienia komórki jajowej oprócz ich liczby i ruchliwości jest ich budowa. Każdy plemnik musi zawierać główkę z materiałem genetycznym, wstawkę oraz długą witkę.

W przypadku nieprawidłowej morfologi plemnika, nie jest on w stanie zapłodnić komórki jajowej. W ejakulacie płodnego mężczyzny musi znajdować się co najmniej 60% plemników o prawidłowej budowie. Zwykle zaburzenia morfologii świadczą o nieprawidłowym materiale genetycznym plemnika.