Wyziębienie organizmu - co warto wiedzieć?
Mróz nie odpuszcza. Niewielki wzrost temperatury z -25 do -15oC, który nastąpił w ostatnich dniach niestety nadal nie eliminuje problemu. W takich warunkach łatwo o wychłodzenie organizmu. Jest ono niebezpieczne, bo może prowadzić do osłabienia odporności organizmu, przeziębienia, a w skrajnych przypadkach zagraża życiu człowieka.
Trzy układy naszego organizmu - układ nerwowy, układ hormonalny i układ odpornościowy - tworzą najważniejszy system, zwany siecią neuro- hormonalno- odpornościową. Jest on odpowiedzialny za prawidłowy przebieg procesów przemiany materii (metabolizmu). Metabolizm tkankowy daje niezbędną do życia energię, dostarcza elementy budulcowe dla napraw i regeneracji tkanek, a także umożliwia obronę organizmu przed zagrożeniami infekcyjnymi. Optymalną temperaturą dla utrzymywania w organizmie człowieka metabolizmu na właściwym poziomie jest temperatura 36,6oC. Taka temperatura jest też niezbędna dla prawidłowej pracy pozostałych układów organizmu, w tym układu krążenia, pokarmowego, oddechowego i wydalniczego. Organizmy stałocieplne z trudem tolerują wahania ciepłoty nawet o kilka stopni, zarówno in plus jak i in minus. Przegrzanie lub wychłodzenie organizmu powoduje szereg zaburzeń w pracy sieci neuro-hormonalno-odpornosciowej.
Skutki wyziębienia organizmu
Mroźna pogoda to przeszkoda w rozprzestrzenianiu się infekcji wirusowych, zatem obniżeniu odporności w warunkach mroźnej pogody towarzyszy mniejsze ryzyko „złapania” grypowej infekcji, szerzącej się, jak wiadomo, droga kropelkową. Jednak nie jesteśmy „bezpieczni”, bo jednym z najczęściej spotykanych objawów przechłodzenia organizmu jest przejściowy spadek odporności. Obniżenie odporności to otwarta droga do rozwoju infekcji, najczęściej w drogach oddechowych i na powierzchni błon śluzowych. Takie stany infekcyjne, bakteryjne i/lub wirusowe, powodują lokalny rozwój stanu zapalnego, objawiający się przekrwieniem, obfitym wydzielaniem w górnych i dolnych drogach oddechowych (katar, kaszel), pobudzenie nerwowych ośrodków termoregulacji powoduje wzrost ciepłoty ciała (gorączka), przyspieszenie krążenia krwi, postępujące zaburzenia metabolizmu, także w zakresie odtruwania toksyn bakteryjnych, występują bóle stawowo-mięśniowe i bóle głowy.
Wrogowie i sprzymierzeńcy odporności Twojego organizmu?
Różne organizmy są w różnym stopniu podatne na niekorzystne skutki zaburzeń termoregulacji. Organizmy ze sprawnym układem odpornościowym, dysponującym rezerwami wszystkich typów komórek odpornościowych, rzadziej ulęgają przeziębieniowym infekcjom. Na stan sprawności i zasoby rezerw układu odpornościowego maja wpływ liczne czynniki od genetycznych, poprzez środowiskowe aż na stylu i sposobie życia kończąc. Na ten ostatni element każdy z nas może mieć spory wpływ, zarówno korzystny jak i negatywny.
Korzystnymi elementami naszego stylu i sposobu życia są: racjonalne odżywianie, dostosowany do warunków zewnętrznych ubiór (na cebulkę), dużo ruchu na świeżym powietrzu, uprawianie sportu w rekreacyjnym zakresie. Naszą odporność zdecydowanie obniża: przesiadywanie w fotelu w samochodzie, przy biurku, przed telewizorem i przed komputerem. Przeciwnikami sprawności odpornościowej są również używki, tytoń, alkohol, nadużywanie leków w tym antybiotyków i leków hormonalnych. Wrogami odporności są także stres, konflikty i nadmierna eksploatacja naszych możliwości fizycznych i intelektualnych. Odpornościowymi „słabiakami” są pracoholicy, zapominający o poczuciu humoru, relaksie, uśmiechu i dalekim spacerze z psem. No i na koniec warto też wspomnieć o higienie, która jest ważnym elementem dbania o zdrowie. Każdy z nas, we własnym zakresie, sporo może zrobić dla swego zdrowia....
Autor: dr n. med. Wanda Stankiewicz, immunolog