Urlop z cukrzycÄ…

Urlop z cukrzycÄ…

Osoby z cukrzycą często obawiają się, że podróż związana z urlopem, zmiana miejsca pobytu mogą zaszkodzić ich zdrowiu. To nieuzasadnione obawy. Wystarczy bowiem odpowiednio się do wyjazdu przygotować, aby czuć się bezpiecznie.

Cukrzyca wcale nie musi ograniczać korzystania z przyjemności wakacyjnego wypoczynku, nawet wyjazdów do egzotycznych i dalekich krajów, ale wszystko wymaga rozwagi, zaplanowania podróży z odpowiednim wyprzedzeniem i właściwych przygotowań. Wybierając miejsce urlopowe, należy zwrócić uwagę, aby klimat był raczej umiarkowany. Lepiej nie jechać w tropiki w szczycie sezonu, nie wskazane są wysokie temperatury i duża wilgotność powietrza. Przed urlopem warto odwiedzić lekarza, aby omówić z nim swoje plany. Uwzględniając stan zdrowia osoby z cukrzycą, lekarz podpowie, jakie regiony są bezpieczne. Warto na taką wizytę umówić się 2-4 tygodnie przed wyjazdem, aby diabetolog przeprowadził stosowne badania i ocenił stan zdrowia pacjenta, ewentualnie miał czas na zmianę sposobu leczenia.

Część osób spędza urlop w kraju, ale coraz więcej Polaków chce zwiedzać świat. Oczywiście, wyjazdy zagraniczne wymagają od osób z cukrzycą staranniejszego przygotowania. Muszą one bowiem pamiętać o niezbędnych dokumentach, stosownym zapasie leków i bezpiecznym trybie życia.

Niezbędne dokumenty

  • W kraju niezbÄ™dne w podróży sÄ… dokumenty potwierdzajÄ…ce fakt ubezpieczenia zdrowotnego np. legitymacja ubezpieczeniowa, aktualny formularz RMUA, odpowiednie zaÅ›wiadczenie od pracodawcy. Bez tych dokumentów lekarz nie może wypisać recepty.
  • JeÅ›li wybierasz siÄ™ za granicÄ™, zabierz ze sobÄ… odpowiedni dokument dla sÅ‚użb celnych, w którym lekarz prowadzÄ…cy swoim podpisem potwierdza, że wyjeżdża osoba chora na cukrzycÄ™, która musi mieć przy sobie insulinÄ™, urzÄ…dzenia do jej wstrzykiwania oraz testy do badania poziomu glukozy we krwi. Najlepiej, aby ten dokument byÅ‚ przetÅ‚umaczony na jÄ™zyk kraju, do którego siÄ™ wybierasz. Dokument powinien zawierać podstawowe informacje dotyczÄ…ce twoich danych osobistych (adres, telefon, grupa krwi), sposobu leczenia, wykaz stosowanych leków, ich dawki oraz kontakt do twojego lekarza diabetologa.
  • JadÄ…c za granicÄ™, oprócz paszportu i karty informacyjnej na temat choroby, zabierz ze sobÄ… polisÄ™ ubezpieczeniowÄ… na leczenie i ewentualnÄ… hospitalizacjÄ™. W wiÄ™kszoÅ›ci krajów europejskich obowiÄ…zuje Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego, która uprawnia osoby ubezpieczone w NFZ do bezpÅ‚atnego leczenia. Karta wydawana jest w oddziaÅ‚ach NFZ. WiÄ™cej informacji: www.nfz.gov.pl
  • NiezbÄ™dne sÄ… oczywiÅ›cie pieniÄ…dze, które mogÄ… być konieczne na pokrycie niespodziewanych kosztów oraz karty kredytowe lub czeki podróżne. PrzydadzÄ… siÄ™ także drobne pieniÄ…dze, abyÅ› zawsze mógÅ‚ kupić coÅ› do picia, przekÄ…skÄ™ lub w razie potrzeby mieć dostÄ™p do telefonu.

Ważne!
Warto zaopatrzyć siÄ™ np. w breloczek lub wisiorek z adnotacjÄ… „chorujÄ™ na cukrzycÄ™” – po polsku i po angielsku, który należy nosić przy sobie. Warto też nauczyć siÄ™ kilku przydatnych zwrotów w jÄ™zyku, jaki obowiÄ…zuje w odwiedzanym kraju: na przykÅ‚ad „mam cukrzycÄ™”, „przyjmujÄ™ insulinÄ™”, „to sÄ… moje leki”, „daj mi cukier”.

W DrogÄ™!
Niezależnie od tego, czy osoba z cukrzycą podróżuje pociągiem, samochodem czy samolotem powinna wziąć bagaż podręczny, do którego w każdej chwili będzie miała dostęp.

Pamiętaj:

  • Weź ze sobÄ… w podróż zapas insuliny, igieÅ‚, pasków testowych i dodatkowy wstrzykiwacz. InsulinÄ™ przewoź najlepiej w 2 torbach, w iloÅ›ci co najmniej 2 razy wiÄ™kszej niż to konieczne na czas podróży.
  • Najlepiej mieć ze sobÄ… 2 glukometry z dodatkowymi bateriami w 2 torbach podrÄ™cznych.
  • Osoby chore na cukrzycÄ™ typu 1 powinny mieć przy sobie zestaw do ratunkowego podania glukagonu.
  • Chorzy przyjmujÄ…cy leki doustne zawsze powinni mieć przy sobie zapas leków.
  • Do podrÄ™cznego bagażu należy wÅ‚ożyć przekÄ…ski w postaci wÄ™glowodanów prostych (tabletki glukozowe, cukierki) do zwalczania objawów hipoglikemii oraz wÄ™glowodanów zÅ‚ożonych (batoniki, krakersy) do zastÄ…pienia posiÅ‚ku, gdy bÄ™dzie opóźniony.
  • Należy wziąć wszystkie na co dzieÅ„ stosowane leki oraz dodatkowe recepty.
  • Należy stale mieć przy sobie identyfikator informujÄ…cy o chorobie (książeczka zdrowia, legitymacja, bransoletka, zaÅ›wiadczenie podpisane przez lekarza).

Jeśli osoba z cukrzycą cierpi na chorobę lokomocyjną, powinna przyjąć zwykle stosowane leki na 1/2 -1 godziny przed rozpoczęciem podróży.

Uwagi praktyczne

  • Jeżeli w podróży insulina, którÄ… zawsze używasz zostaÅ‚a zniszczona lub zgubiona, należy udać siÄ™ do najbliższego szpitala lub apteki. Otrzymasz tam insulinÄ™, która jest lekiem ratujÄ…cym życie. Wystarczy, że masz przy sobie dokument stwierdzajÄ…cy, że chorujesz na cukrzycÄ™ i wymagasz leczenia insulinÄ…. Jeżeli zaÅ› uszkodziÅ‚ siÄ™ pen, insulinÄ™ możesz podać za pomocÄ… strzykawki kupionej w najbliższej aptece.
  • Jeżeli jedziesz z biurem podróży, poinformuj, że chorujesz na cukrzycÄ™ i dowiedz siÄ™, czy w danym kurorcie możesz liczyć na specjalne posiÅ‚ki i ewentualnÄ… szybkÄ… pomoc lekarskÄ…. O chorobie powiedz też pilotowi wycieczki.
  • Jeżeli podróżujesz wÅ‚asnym samochodem, szczególnie daleko, nie wytyczaj sobie za dużych etapów do pokonania na raz, czÄ™sto odpoczywaj i unikaj podróży nocÄ….
  • Nigdy nie rozpoczynaj też jazdy, jeÅ›li odczuwasz objawy hipoglikemii i zawsze zabieraj ze sobÄ… glukozÄ™ lub cukier na wypadek wystÄ…pienia niedocukrzenia (np. podczas zmiany koÅ‚a).

Za granicÄ™!

Cukrzyca nie stanowi przeciwwskazania do wykonania szczepień, które są wymagane przed wyjazdem do niektórych krajów. W określonych sytuacjach konieczne może być stosowanie leków przeciwzimniczych (przeciwmalarycznych).

Z cukrzycÄ… w samolocie

Przed podróżą (około 7-10 dni wcześniej) skontaktuj się z liniami lotniczymi, aby przygotowano ci specjalny posiłek. Musisz wiedzieć, że dieta cukrzycowa podawana w samolocie jest bardziej odpowiednia dla osób z cukrzycą typu 2, bo zawiera niewiele węglowodanów. Ponadto przygotuj się na to, że posiłki w samolocie mogą być opóźnione lub może ich wcale nie być, dlatego bardzo ważne jest zabranie ze sobą do bagażu podręcznego przekąsek oraz tabletek glukozy. Podczas lotu należy pić bardzo dużo płynów bezalkoholowych i bezkofeinowych.

U przedstawiciela linii lotniczych dowiedz się, w jakich godzinach będą podawane posiłki, aby dostosować do tego schemat wstrzyknięć insuliny. Dla osób z cukrzycą, przyjmujących analogi insuliny podróż jest wygodniejsza, a przede wszystkim bezpieczniejsza.


Analogi szybko działające w ciągu kilku minut wchłaniają się do krwi. Dzięki temu podróżujący nie jest tak rygorystycznie uzależniony od pór posiłków, może też sobie pozwolić na odstępstwo od codziennej diety. Ten rodzaj insuliny pozwala też na łatwą modyfikację dawki. Szybko działające analogi insuliny można podać bezpośrednio przed, w trakcie lub tuż po jedzeniu w dawce zależnej od wielkości posiłku oraz aktualnego stężenia cukru we krwi.

Podczas długiego lotu jest niezbędna częstsza niż zwykle kontrola stężenia glukozy przy pomocy glukometru. Jeśli podróżujesz razem z inną osobą, poinformuj ją, że masz cukrzycę i naucz ją, co powinna zrobić w razie nagłej potrzeby pomocy. Dobrze, aby ta osoba przechowywała część twojej insuliny, w razie gdyby coś stało się z insuliną, którą przewozisz w swoim bagażu.

Strefy czasowe

Podczas przekraczania stref czasowych konieczna jest częstsza niż zwykle kontrola poziomu cukru we krwi i ewentualna modyfikacja leczenia. Modyfikacja dawek insuliny nie jest wymagana przy podróży na północ lub południe, a także zwykle nie jest potrzebna przy przekraczaniu mniej niż 5 stref czasowych.
Jeżeli jednak przekraczasz kilka stref, musisz wiedzieć, że podczas lotu na zachód doba siÄ™ „wydÅ‚uża”, a wiÄ™c przy intensywnej insulinoterapii należy dostrzyknąć 1-2 dawki insuliny w zależnoÅ›ci od liczby posiÅ‚ków. Podczas lotu na wschód, doba siÄ™ „skraca”, a wiÄ™c trzeba zmniejszyć dawki insuliny, która bÄ™dzie wstrzykiwana w krótszych odstÄ™pach czasu. Podczas takich sytuacji sprawdzajÄ… siÄ™ analogi insuliny, które uÅ‚atwiajÄ… utrzymanie dobrego wyrównania cukrzycy.

Radzimy:

Najlepiej nie przestawiać zegarków podczas lotu i podczas przyjmowania insuliny nadal kierować się czasem miejsca zamieszkania. Tak będzie łatwiej dopilnować pór wstrzyknięć insuliny oraz posiłków.

Lekarz za granicÄ…

Aby znaleźć lekarzy diabetologów mówiących po angielsku w kraju, w którym się znajdujesz, najlepiej skontaktować się z polską placówką dyplomatyczną lub uczelnią medyczną. Takie informacje można też uzyskać w International Association for Medical Assistance to Travellers www.iamat.org

Istnieje możliwość zakupu insuliny za granicą, ale może być bardzo droga. Może też różnić się rodzajem i sposobem działania od tej, którą normalnie używasz, dlatego lepiej wziąć zapas leków ze sobą. Jeśli podróżujesz po Polsce, weź ze sobą dodatkowe recepty na leki.

Zmiana trybu życia i odżywiania

Niezależnie od tego, czy urlop spędza się w kraju czy za granicą, osoba z cukrzycą powinna szczególną uwagę zwrócić na sposób odżywiania i zaplanować racjonalną, służącą zdrowiu aktywność fizyczną.

Posiłki poza domem
Ponieważ wyjazd na urlop może wiązać się ze znaczną zmianą regularności i rodzaju posiłków jadanych często w restauracjach należy:

  1. częściej przeprowadzać badania poziomu glukozy we krwi
  2. w restauracjach lepiej zamawiać posiłki gotowane, grillowane lub pieczone, unikać potraw smażonych oraz posiłków typu fast food i wybierać dania dietetyczne. Lepiej nie jeść nieobranych owoców i surowego mięsa
  3. trzeba pamiętać o przeliczaniu wymienników węglowodanowych. Problemy mogą pojawić się w krajach egzotycznych, gdzie można spotkać zupełnie nieznane potrawy, lepiej więc przed wyjazdem sprawdzić, jaka kuchnia tam dominuje

Ważne!

Latem pij 2-3 litry płynów dziennie. Pij tylko płyny z butelek. Unikaj napojów z kostkami lodu, a także spożywania alkoholu w podróży, szczególnie w gorącym klimacie, z uwagi na zagrożenie odwodnieniem organizmu.

Aktywność fizyczna

Na urlopie zwykle wzrasta aktywność fizyczna. Dużo się chodzi, pływa, wiosłuje czy jeździ na rowerze. Dieta osoby z cukrzycą powinna być zmodyfikowana w zależności od rodzaju wysiłku fizycznego. Intensywny wysiłek powoduje obniżenie poziomu cukru we krwi i wymaga dodatkowej ilości węglowodanów. Konieczne może być zredukowanie dawki insuliny lub leków doustnych nasilających wydzielanie endogennej insuliny.

Pamiętaj, że:

  • po dÅ‚ugotrwaÅ‚ym wysiÅ‚ku fizycznym zagrożenie hipoglikemiÄ… może utrzymać siÄ™ nawet przez wiele godzin od zaprzestania intensywnego ćwiczenia. Dlatego niezwykle ważna jest kontrola glikemii przed i po wysiÅ‚ku, a także przed snem. DziÄ™ki temu można ustalić czy konieczne sÄ… zmiany w dawce insuliny lub spożycie dodatkowej przekÄ…ski.
  • nie należy podejmować wysiÅ‚ku fizycznego przy glikemii równej bÄ…dź wiÄ™kszej niż 250 mg%. Może to grozić wystÄ…pieniem kwasicy ketonowej.
  • zbyt duży wysiÅ‚ek przy glikemii równej lub mniejszej niż 100 mg% może wywoÅ‚ać niedocukrzenie.
  • uprawiajÄ…c ćwiczenia fizyczne szczególnÄ… uwagÄ™ należy poÅ›wiÄ™cić stopom. Chory z cukrzycÄ… powinien codziennie je oglÄ…dać, nie chodzić boso, nosić wygodne obuwie, nie dopuÅ›cić do powstawania odcisków i otarć, a jeżeli wystÄ…piÄ… przyÅ‚ożyć sterylny opatrunek i jak najszybciej skontaktować siÄ™ z lekarzem.

W bardziej komfortowej sytuacji są te osoby z cukrzycą, które stosują analogi insuliny, ponieważ profil ich działania jest bardziej zbliżony do profilu działania insuliny wydzielanej przez trzustkę zdrowego człowieka. Dzięki temu analogi insuliny umożliwiają lepszą kontrolę cukrzycy. Skuteczniej niż insulina ludzka zapobiegają wzrostowi poziomu cukru po posiłku, a analogi długo działające lepiej pokrywają zapotrzebowanie na insulinę przez całą dobę. Przy ich stosowaniu występuje mniej hipoglikemii tzn. spadków poziomu glukozy we krwi. Pozwalają też zmniejszyć liczbę posiłków, co eliminuje dodatkowe przekąski. Analogi insuliny są wygodne w stosowaniu, a te szybko działające wchłaniają się natychmiast , można więc je wstrzykiwać bezpośrednio przed posiłkiem, a nawet w trakcie lub po posiłku. Chory nie musi więc przestrzegać 30-45 minutowej przerwy między podaniem leku a początkiem posiłku, jak w przypadku insuliny ludzkiej. Jest to bardzo istotne w podróży zwłaszcza, kiedy nie zawsze możemy regularnie jeść, zwiększa się aktywność fizyczna, a tryb życia jest bardziej nieregularny. W przypadku nagłego wzrostu glikemii, który może zdarzyć się w podróży np. w związku z popełnieniem błędu dietetycznego, analogi insuliny działają szybciej, a jednocześnie krócej od insuliny ludzkiej i skutecznie obniżają hiperglikemię poposiłkową. Powyższe cechy są również bardzo ważne przy zmianie stref czasowych, podczas długich podróży, kiedy niezbędne staje się dostrzykiwanie małych dawek insuliny.

Jak przewozić insulinę

  • InsulinÄ™ najlepiej przechowywać w termosie, torbie z izolacjÄ… termicznÄ… lub podrÄ™cznej lodówce.
  • Nie wolno wkÅ‚adać insuliny do walizki przewożonej w samolotowym luku bagażowym (za niska temperatura).
  • Nie należy obawiać siÄ™ kontroli bagażu podrÄ™cznego na lotnisku. PrzeÅ›wietlanie promieniami rentgena nie niszczy leku. JeÅ›li masz wÄ…tpliwoÅ›ci, poproÅ› o rÄ™cznÄ… kontrolÄ™.
  • Nie wolno przewozić insuliny w schowku samochodowym (za wysoka temperatura).
  • Należy pamiÄ™tać, że skrajne temperatury i duża wilgotność mogÄ… wpÅ‚ynąć na dziaÅ‚anie glukometrów i pasków testowych. Glukometr najlepiej pracuje w temperaturze 15-35 C°.
  • Insulina może być przechowywana w temperaturze pokojowej (do 25 C°) przez okoÅ‚o 1 miesiÄ…c, ale w ciepÅ‚ych krajach powinna być w lodówce.
  • Jeżeli insulina skrystalizuje siÄ™ (na przykÅ‚ad pod wpÅ‚ywem niskiej temperatury), nie nadaje siÄ™ do użytku.

Ważne!
Warto, aby dzieci z cukrzycą typu 1 spędzały wakacje na specjalnie organizowanych koloniach i obozach, gdzie zapewniona jest profesjonalna opieka pielęgniarska i lekarska, a poza wakacyjną zabawą prowadzone są zajęcia edukacyjne, ułatwiające radzenie sobie z chorobą.

Konsultacja: dr Alicja Milczarczyk, diabetolog

Ocena artykułu

4
z 41 głosów
5
 
(8)
4
 
(25)
3
 
(4)
2
 
(2)
1
 
(2)
Ocena
Ocenianie... . .
Dziękujemy za ocenę!
4 z 41 głosów

80%czytelników oceniło artykuł na 4 i 5 gwiazdek.

    Podobne teksty