Uporczywy kaszel

1. Przyczyny kaszlu

Kaszel - będący odruchem obronnym organizmu, a służący ochronie dróg oddechowych - należy do najczęstszych objawów chorobowych, z którymi pacjenci kierują się do lekarza. Odruch ten rozpoczyna się na poziomie receptorów, z których nerwy doprowadzają go do mózgu. W mózgu informacja jest przetwarzana i zostaje "przygotowana" odpowiedź. Jest nią nagły skurcz mięśni wydechowych - czyli kaszel.

Kaszel wywołuje podrażnienie receptorów kaszlowych. Receptory kaszlowe ulokowane są wokół strun głosowych - w tchawicy, w rozwidleniu oskrzeli. Czynniki podrażniające te receptory i w efekcie wywołujące kaszel to ciała obce, kurz, bakterie, substancje chemiczne, alergeny i wydzielina gromadząca się w drzewie oskrzelowym.

Rozróżniamy następujące rodzaje kaszlu:

• kaszel produktywny z obfitym wykrztuszaniem
• kaszel produktywny ze skąpym odkrztuszaniem
• kaszel nieproduktywny
• kaszel ostry i przewlekły
  

To, czy kaszel będzie produktywny, to znaczy połączony z odkrztuszeniem na zewnątrz wydzieliny, zależy proporcjonalnie od grubości warstwy śluzowej, a odwrotnie proporcjonalnie do jej lepkości tzn. im grubsza warstwa śluzu tym kaszel jest bardziej produktywny, ale im bardziej lepki śluz tym kaszel jest mniej obfity. Gromadzenie się wydzieliny w drzewie oskrzelowym może być wynikiem palenia papierosów lub istniejącej przewlekłej choroby.

Przyczyny kaszlu

Częstą przyczyną kaszlu, może być zapalenie oskrzeli i rozedma płuc, ogólnie znane jako POChP (przewlekła obturacyjna choroba płuc). Choroba ta dotyczy oskrzeli i tkanki płucnej i charakteryzuje się kaszlem, szczególnie porannym, połączonym z odkrztuszaniem, częstymi zapaleniami oskrzeli, niedotlenieniem krwi, sinicą, okresowymi napadami skurczów oskrzeli bardzo podobnymi do tych, jakie występują w astmie. Sygnałem, że doszło do zapalenia oskrzeli jest, oprócz gorączki, pojawienie się kaszlu - początkowo suchego i męczącego, a następnie zwykle połączonego z wykrztuszaniem wydzieliny.

Z powodu zwężenia oskrzeli w następstwie obrzęku śluzówki i pojawienia się nadmiernej ilości śluzu mogą także pojawiać się duszności. Nie wyleczona choroba przeziębieniowa może skończyć się poważnymi powikłaniami. Po infekcjach wirusowych, przebiegających nawet bez dodatkowego skurczu oskrzeli, kaszel może utrzymywać się nawet przez kilka tygodni. U dorosłych, w ponad 30% przypadków, główną przyczyną przeziębienia są wirusy. Objawom infekcji wirusowej - nieżytowi nosa, zapaleniu spojówek - towarzyszy suchy kaszel, chrypka, drapanie i pieczenie w gardle. Każda infekcja wirusowa obniża ogólną odporność organizmu, a także upośledza zdolność błony śluzowej dróg oddechowych do miejscowego zwalczania drobnoustrojów.

W zanieczyszczonym środowisku lub w klimatyzowanych pomieszczeniach często dochodzi do zapalenia krtani. Schorzenie to dotyka zarówno dorosłych, jak i dzieci, a w zależności od wieku, ma różne objawy i przebieg. Różnice dotyczą odmiennej anatomii i fizjologii krtani małego dziecka - tkanka łączna krtani ma luźną strukturę, co sprawia, że jest bardziej podatna na obrzęki niż u dorosłych. Zapalenia krtani u dzieci objawiają się silną, nagłą dusznością i kaszlem.

Zarówno w przypadku infekcji u dzieci jak i u dorosłych, bardzo istotne jest zastosowanie odpowiedniego środka leczniczego, który oddziałuje tam gdzie doszło do inwazji drobnoustrojów lub zadziałania czynników fizycznych takich jak zimne lub zanieczyszczone powietrze. Niezwykle ważne jest również, aby zastosowany lek nie tylko usunął doraźne dolegliwości, ale również pomógł wyleczyć infekcje i zapobiec powikłaniom.