Składniki pokarmowe w diecie w chorobach wątroby

Białko

Białko stosowane w diecie wysokobiałkowej powinno być w pełni wartościowe czyli powinno zawierać wszystkie niezbędne organizmowi aminokwasy. W diecie wysokobiałkowej należy zwiększyć spożycie  wysokogatunkowych produktów pochodzenia zwierzęcego jak i roślinnego takich jak mięso, przetwory zbożowe, mleko, twaróg, jogurt, kefir ryby, drób,  jajka kurze i sery.

Tłuszcze

W wyrównanych chorobach wątroby, bez objawów żółtaczki, gdy dieta zawiera wystarczającą ilość białka, tłuszcze, zwłaszcza łatwo strawne tj. masło, śmietanka, oliwa z oliwek, margaryny miękkie, są dobrze tolerowane.

W wyrównanych chorobach wątroby przebiegających bez dodatkowych schorzeń ilość tłuszczu w diecie powinna zaspokajać 25% - 30% zapotrzebowania energetycznego organizmu i wynosić około 1g/kg na dobę zalecanej należnej wagi ciała.

Zaleca się stosowanie łatwo strawnych tłuszczów zwierzęcych pochodzących z mleka, masła i śmietanki oraz tłuszcze roślinne takie jak oleje, oliwa z oliwek czy margaryny miękkie. W chorobach jelit mleko należy podawać w ograniczonych ilościach i raczej rozcieńczone (jako dodatek do potraw), gdyż często powoduje wzrost dolegliwości.

Zabrania się spożywania tłuszczów stałych o dużej zawartości nasyconych kwasów tłuszczowych (np. smalec, słonina, boczek, gorsze gatunki margaryny i masła roślinnego).

Ograniczenie ilości tłuszczów do około 40-50 g na dobę należy zastosować w przewlekłym stłuszczeniu wątroby, przewlekłym zapaleniu trzustki i w niektórych zespołach złego wchłaniania oraz w przypadku miażdżycy, nadwagi kamicy pęcherzyka żółciowego czy zapalenia pęcherzyka żółciowego.

Węglowodany

Węglowodany powinny stanowić około 50% dostarczonej energii. Zaleca się spożywanie węglowodanów złożonych pochodzących z pieczywa, makaronów, drobnych kasz czy ziemniaków.

Ograniczeniu wymaga również spożycie cukrów prostych zawartych w cukrze, słodyczach czy owocach. Z cukrów prostych dozwolona jest fruktozę zawarta w miodzie w niewielkich ilościach.

W przypadku wzdęć ograniczeniu wymaga spożycie błonnika zawartego w warzywach kapustnych,  strączkowych, cebulowatych, burakach, czereśniach, śliwkach i gruszkach.

Witaminy

U pacjentów z chorobami wątroby często dochodzi do niedoborów witamin spowodowanych gorszym wchłanianiem, użytkowaniem oraz magazynowaniem przez wątrobę. Zaleca się więc spożywanie większej ilości produktów zawierających następujące witaminy:

• Witamin A (awitaminoza prowadzi do zaburzenia widzenia) – tłuszcze rybie (tran), wątroba, mleko, śmietanka, masło, żółtka jaj, zielone i żółte warzywa (marchewka, pomidory, zielona sałata, zielona pietruszka)
• Witamina C (awitaminoza prowadzi do wzmożona kruchość naczyń) - owoce dzikiej róży, czarna porzeczka, maliny, truskawki, agrest, kiwi, owoce cytrusowe, pomidory, kalafiory, zielona pietruszka)
• Witamina K (awitaminoza wydłużony czas krwawienia) - zielone warzywa liściaste, pomidory, truskawki, wątroba.
• Witaminy z grupy B (awitaminoza prowadzi do zmian troficznych na skórze i błonach śluzowych) mięso, podroby, nabiał, ryby, jaja, produkty zbożowe, drożdże piwne.
  

Jednak wobec ograniczeń w spożywaniu warzyw i owoców należy uzupełnić niedobór odpowiednich witamin za pomocą specjalnych preparatów witaminizujących.