Pytania dotyczące pneumokoków

Odpowiada dr n. med. Paweł Grzesiowski, ekspert ds. szczepień.

Wiem, ze minimalna przerwa pomiędzy dawkami szczepionki przeciwko pneumokokom powinna wynosić miesiąc. Czy jest określona maksymalna przerwa? Jeśli tak to jaka i co należy zrobić w przypadku gdy została ona przekroczona? Czy należy wówczas "rozpocząć szczepienie od nowa"?
Nie ma takiej maksymalnej przerwy po której trzeba zaczynać szczepienie od nowa. Przykładowo, jeśli dziecko otrzymało jedną dawkę w 6 tygodniu życia, a potem do
1 roku życia żadnej, to po prostu dziecko należy zaszczepić tak jak w drugim roku życia, czyli podać dwie dawki. Należy przy tym pamiętać, że zarówno zbyt krótkie jak i zbyt długie odstępy między kolejnymi dawkami szczepionek mogą niekorzystnie wpływać na skuteczność szczepień.

Czy to prawda, że w wyniku przebytej grypy może dojść u dziecka do powikłań w postaci zakażeń pneumokokowych?

To prawda. W przypadku dzieci poniżej 6 roku życia zachorowaniom na grypę bardzo często towarzyszą powikłania, tzw. wtórne zakażenia bakteryjne, które najczęściej powodują pneumokoki. Mogą one wywoływać ciężkie zapalenia płuc, ropne zapalenia ucha środkowego oraz zatok. Pneumokokowym powikłaniom pogrypowym można zapobiegać stosując szczepienia przeciwko pneumokokom, szczególnie u niemowląt poniżej 6-miesiąca życia, u których nie można jeszcze podać szczepionki przeciw grypie.

Czy szczepionka przeciwko pneumokokom zapobiega powikłaniom pogrypowym? Jakim dzieciom się ją podaje?
Szczepionka przeciwko pneumokokom zabezpiecza przed zakażeniami wywoływanymi przez pneumokoki. Zabezpiecza więc przed ewentualnymi pneumokokowymi powikłaniami pogrypowymi, ale nie przed samą grypą. Szczepionkę przeciwko pneumokokom można podać już w 2 miesiącu życia. Zalecana jest wszystkim dzieciom, głównie tym najmłodszym, do 2 roku życia, które najbardziej są zagrożone zakażeniami pneumokokowymi. Zalecana jest również dzieciom do 5 roku życia, w tym uczęszczającym do przedszkoli i żłobków lub należącym do jednej z grup ryzyka – np. cierpiącym na zaburzenia odporności.

Najmłodszym dzieciom podaje się trzy dawki szczepionki przeciwko pneumokokom oraz dawkę przypominającą w 2 roku życia. Na rynku dostępnych jest kilka różnych szczepionek. Jeśli dziecko jest szczepione jedną szczepionką, to czy przy kolejnej dawce można zastosować inną?
Według ogólnych zasad, pełny schemat szczepienia należy wykonać tą samą szczepionką. W uzasadnionych przypadkach możliwa jest zmiana preparatu, jednak tylko gdy po pierwszych trzech dawkach szczepionki 7-walentnej podamy jedną dawkę szczepionki 10-walentnej. Nie ma danych na temat skuteczności innych schematów z wykorzystaniem obu szczepionek.