Parafunkcje
Parafunkcje definiuje się jako stereotypowe nieuświadomione, nieprawidłowe, utrwalone czynności narządu żucia, odbiegające jakościowo i ilościowo od prawidłowych funkcji. Parafunkcje można podzielić na następujące rodzaje:
- niezwarciowe
- zwarciowe
Parafunkcje niezwarciowe
Czynności, które odbywają się bez kontaktu zębów przeciwstawnych. Należy do nich: nagryzanie błony śluzowej warg i policzków, mimowolne błądzenie językiem, obgryzanie ołówków, długopisów, paznokci, żucie gumy, nawyki związane z wykonywanym zawodem, np. przytrzymywanie nici i igieł zębami przez krawców.
Parafunkcje niezwarciowe mogą z czasem doprowadzić do rozwoju zaburzeń zgryzu oraz do występowania dolegliwości bólowych w stawie skroniowo-żuchwowym i w mięśniach.
Leczenie parafunkcji niezwarciowych polega na wyeliminowaniu szkodliwych czynników etiologicznych, uświadomieniu chorego oraz korekcji zaburzeń zgryzu.
Parafunkcje zwarciowe
Czynności, które odbywają się z kontaktem zębów przeciwstawnych i występują jako nawykowe zaciskanie i/lub zgrzytanie zębami.
Najczęstszą i najszkodliwszą dla narządu żucia parafunkcją zwarciową jest bruksizm centryczny (dzienny) oraz ekscentryczny (nocny). Bruksizm często występuje łącznie z innymi parafunkcjami, co zwiększa ich szkodliwy wpływ na rozwój i funkcjonowanie narządu żucia zaburzając czynność mięśni oraz doprowadzając do zmian w stawach skroniowo−żuchwowych.
Leczenie parafunkcji zwarciowych polega na stosowaniu fizjoterapii, ćwiczeń mających na celu rozluźnienie mięśnie, uspokojeniu, ewentualnej korekcji wad zgryzu.