Nadmierne wypadanie włosów - jak sobie z nim poradzić?

Nadmierne wypadanie włosów - jak sobie z nim poradzić?
Spis treści
  1. Skąd się bierze nadmierne wypadanie włosów?
  2. Androgenowe wypadanie włosów
  3. Łysienie na czubku głowy - inne przyczyny
  4. Jak leczyć nadmierne wypadanie włosów?
  5. Androgenowe wypadanie włosów - leczenie

Wbrew pozorom włosy odgrywają w naszym codziennym życiu bardzo ważną rolę. Biorą między innymi udział w termoregulacji i chronią przed czynnikami zewnętrznymi. Warto również pamiętać, że stanowią one istotny element wyglądu zewnętrznego, a ich kondycja i ogólny stan często mają spory wpływ na nasze samopoczucie i pewność siebie. Z tego względu nadmierne wypadanie włosów dla wielu osób stanowi poważny problem.

Skąd się bierze nadmierne wypadanie włosów?

Wypadanie włosów w większości przypadków związane jest z zaburzeniami w cyklu życia włosa. Można go w prosty sposób podzielić na 3 etapy:

  • Anagen – okres wzrostu, ma decydujący wpływ na długość włosów.
  • Katagen - okres inwolucji, trwa kilka tygodni, w tym czasie zwalniają procesy metaboliczne w strukturze włosa i traci on stopniowo połączenie z brodawką.
  • Telogen – czyli okres spoczynkowy, który może trwać nawet kilka miesięcy, dochodzi w nim do ścieńczenia włosa i ostatecznie jego wypadnięcia.

Cechą charakterystyczną włosów jest fakt, iż rosną one nierównomiernie. Dzięki temu pokrywa włosów u zdrowego człowieka jest jednakowo gęsta przez cały czas, gdyż dziennie tracimy wyłącznie około 100 włosów. Prawidłowy stosunek powinien wynosić 85% włosów w fazie anagenowej i około 15% w fazie telogenowej. Wiele czynników może jednak spowodować, że równowaga ta zostanie zaburzona. Należą do nich choroby metaboliczne (niedoczynność tarczycy, cukrzyca, choroby wątroby), skutki uboczne stosowania niektórych leków, zaburzenia hormonalne, choroby skóry lub nieprawidłowa jej pielęgnacja. W efekcie będziemy obserwować nadmierne wypadanie włosów, a nawet łysienie na czubku głowy lub innych jej częściach. Jest to już traktowane jako jednostka chorobowa i powinno być leczone.

W zależności od czynnika powodującego wypadanie włosów oraz jego przebiegu możemy wyróżnić:

  • Łysienie androgenowe – spowodowane zaburzeniami hormonalnymi u obu płci, charakterystyczny dla niego jest fakt, iż rozpoczyna je przerzedzenie włosów na czubku głowy i skroni, a z czasem obejmuje całą jej powierzchnię. Postępuje z miniaturyzacją mieszków włosowych.
  • Łysienie anangenowe – dotyczy włosów w każdej fazie, niesie za sobą ryzyko całkowitego wyłysienia.
  • Łysienie telogenowe – charakterystyczne bardzo mocne przerzedzenie pokrywy włosowej.
  • Łysienie wywołane bliznowaceniem – z całkowitą utratą mieszków włosowych.
  • Łysienie spowodowane grzybicą – towarzyszy mu stan zapalny i ogniska, w których dochodzi do łamania się włosów blisko powierzchni skóry.
  • Łysienie plackowate – z charakterystycznym ogniskami wypadania włosów, na szczęście proces można odwrócić.
  • Łysienie psychogenne – przejawia się utratą włosów w wyniku silnego stresu lub też nawykowym wyrywaniem włosów z różnych części głowy.

Androgenowe wypadanie włosów

Bez dwóch zdań najczęstszą przyczyną łysienia jest androgenowe wypadanie włosów. Może ono odpowiadać nawet za 95% wszystkich przypadków nadmiernego wypadania włosów. W dużej mierze spowodowane jest ono czynnikami genetycznymi, choć tak naprawdę wszystkie czynniki predysponujące do tego schorzenia nie zostały jeszcze odkryte. Dużą rolę odgrywają tu także czynniki środowiskowe, takie jak np. stres.

Za łysienie na czubku głowy, czyli androgenowe wypadanie włosów odpowiada nadwrażliwość na dihydrotestosteron, pochodna testosteronu. Wpływa on na receptory androgenowe umiejscowione w mieszkach włosowych, doprowadzając z czasem do ich zaniku. Powoduje to najpierw skrócenie, a następnie osłabienie włosów i zahamowanie wzrostu nowych. Nadwrażliwość na dihydrotestosteron zwiększa odsetek włosów w fazie telogenu do około 30%, zmniejszając odsetek tych w fazie anagenu. Odpowiada on także za objawy towarzyszące łysieniu androgenowemu, takie jak chociażby nadmierne przetłuszczanie się skóry głowy. Spowodowane jest to faktem, iż stymuluje on wzmożoną produkcję łoju. Jak już zostało wspomniane, u mężczyzn łysienie androgenowe rozpoczyna się od skroni, rozszerzając się w kierunku ciemienia i dzieli się na siedem różnych stadiów. Z kolei u kobiet rozpoczyna je przerzedzenie na czubku głowy, które zatacza coraz to szersze kręgi, aż do samej linii włosów. W tym wypadku jednak stosowana jest jedynie skala 5-stopniowa.

Zwykle u kobiet androgenowe wypadanie włosów związane jest chorobami powodującymi poważne zaburzenia hormonalne, takimi jak zespół Cushinga, guzy nadnerczy czy też zespół policystycznych jajników. Diagnostyka androgenowego wypadania włosów obejmuje zatem przede wszystkim badania hormonalne, ale do jednoznacznego potwierdzenia diagnozy niezbędna jest biopsja skóry.

Łysienie na czubku głowy - inne przyczyny

Przerzedzenie włosów na czubku głowy, zarówno u kobiet jak i u mężczyzn może być spowodowane również innymi czynnikami niż zaburzenia hormonalne. U niewielkiego odsetka osób obserwuje się dziedziczne łysienie na czubku głowy, które jednak zazwyczaj ma charakter miejscowy i nie rozszerza się na całą głowę. Nadmierne wypadanie włosów często spowodowane jest też prowadzeniem niezdrowego trybu życia. Nieprawidłowa dieta, uboga w witaminy i cenne minerały, a bogata w wysoko przetworzoną żywność może negatywnie wpływać na kondycję naszych włosów. W tym wypadku jednak zwykle nadmierne wypadanie włosów spowodowane jest ich zwiększoną łamliwością, a nie zanikiem mieszków włosowych.

Niekorzystny wpływ na włosy wykazują także używki, takie jak papierosy i alkohol, które wypłukują cenne substancje z naszego organizmu. Najnowsze badania dowodzą, że także przewlekły stres i przemęczenie mają wpływ na łysienie. Niekorzystnie wpływają one na cały nasz organizm, a dodatkowo stymulują łysienie psychogenne. W jego przypadku stres powoduje wzrost kortyzolu, który u osób predysponowanych genetycznie stymuluje przekształcanie się testosteronu w jego pochodną, odpowiedzialną za wspomniane wcześniej łysienie androgenowe. Stres może wywoływać także łysienie plackowate, indukujące stany zapalne w mieszkach włosowych i przyspieszające przechodzenie włosów w fazę telogenową. Z tego względu w trakcie stawiania diagnozy i planowania leczenia należy wziąć pod uwagę również te czynniki.

Jak leczyć nadmierne wypadanie włosów?

Leczenie wypadania włosów to trudny proces, którego charakter zależy w dużej mierze od przyczyny źródłowej. To od niej zależy bowiem, jak będzie przebiegał sam proces leczenia i czy będzie on w pełni skuteczny. W przypadku łysienia psychogennego, najczęściej wystarczy zmiana trybu życia i wyeliminowanie z niego stresu. W niektórych przypadkach może być niezbędna także psychoterapia, która skutecznie minimalizuje ryzyko nawrotów choroby. W większości przypadków zmiany spowodowane czynnikami środowiskowymi są odwracalne. Ważne jest jednak, aby już przy pierwszych objawach nadmiernego wypadania włosów zadbać o swoje zdrowie i wprowadzić elementy zdrowego stylu życia. Podstawę stanowi tu oczywiście dieta bogata w składniki niezbędne do prawidłowego wzrostu włosów, takie jak cynk, selen, biotyna, witamina A, żelazo, witaminy C oraz E. Warto również chronić włosy przed szkodliwym promieniowaniem UV, a ich stylizację, zwłaszcza z użyciem wysokiej temperatury, ograniczyć do niezbędnego minimum. Jeżeli jednak stres lub inny czynnik środowiskowy oddziaływał na włosy bardzo długo, zmiany mogą mieć charakter nieodwracalny. Wtedy jedyną formą leczenia jest przeszczep skóry, który jednak wykazuje bardzo dobre rokowanie i jest coraz częściej wybieranym przez cierpiących na łysienie na czubku głowy rozwiązaniem.

Androgenowe wypadanie włosów - leczenie

Zanim zdecydujemy się na przeszczep skóry, stanowiący już inwazyjną formę leczenia, warto wypróbować leczenie farmakologiczne, które dzięki stałemu rozwojowi medycyny przynosi coraz to lepsze rezultaty. W tej chwili na rynku dostępne są dwa preparaty, o udowodnionym działaniu eliminującym nadmierne wypadanie włosów.

Pierwszy z nich, finasteryd, podawany jest ogólnie, a jego działanie opiera się na hamowaniu enzymu (5-reduktazy) odpowiedzialnego za przekształcanie testosteronu do dihydrostestosteronu. Może on być przyjmowany wyłącznie przez mężczyzn, ponieważ u kobiet bardzo często powoduje nieprzyjemne skutki uboczne. Co więcej, terapia z jego udziałem jest długotrwała, na pierwsze efekty trzeba niejednokrotnie czekać aż rok czasu. Co więcej, finasteryd nie stymuluje wzrostu nowych włosów, a jedynie hamuje wypadanie już tych istniejących. Z tego względu lekiem z wyboru w pierwszej kolejności zazwyczaj jest jednak minoksydyl.

Minoksydyl to lek do stosowania miejscowego, którego działanie opiera się na stymulowaniu mieszków włosowych do prawidłowej pracy, poprzez rozszerzanie ich naczyń krwionośnych. Dzięki temu nie tylko hamuje on nadmierne wypadanie włosów, ale także stymuluje ich szybszy wzrost. Może on być zatem stosowany zarówno w leczeniu androgenowego wypadania włosów jak również łysienia psychogennego. W aptekach dostępne są preparaty z różnym stężeniem tego składnika. Bez recepty dostępne są środki zawierające 2% minoksydylu (jak na przykład Loxon). Nawet takie stężenie, aplikowane na skórę dwa razy dziennie przynosi oczekiwane rezultaty, jednak trzeba na nie poczekać do kilku miesięcy czasu. W przeciwieństwie do finasterydu nie wywołuje on dotkliwych skutków ubocznych, choć u niewielkiego odsetka osób zaobserwowano pojawienie się nadmiernego owłosienia na twarzy lub miejscowe podrażnienie skóry. Dzięki temu może być bezpiecznie stosowany zarówno przez kobiety jak i mężczyzn.

Bibiliografia:

  • Ligia Brzezińska-Wcisło, Adriana Rakowska, Lidia Rudnicka, Beata Bergler-Czop, Joanna Czuwara, Joanna Maj, Małgorzata Olszewska, Waldemar Placek, Adam Reich, Barbara Zegarska, Łysienie androgenowe kobiet i mężczyzn. Rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, Dermatol Rev/Przegl Dermatol 2018, 105, 1–18
  • Małgorzata Kazimierczak, Stanisława Bielecka-Grzela, Adam Klimowicz, Łysienie androgenowe u kobiet jako problem estetyczny i psychologiczny, ROCZNIKI POMORSKIEJ AKADEMII MEDYCZNEJ W SZCZECINIE 2008, 54, 3, 126–129,
  • http://www.wbc.poznan.pl/Content/424100/index.pdf
  • Sicińska Justyna, Minoksydyl w leczeniu łysienia androgenowego mężczyzn i kobiet, http://aesthetica.com.pl/clients/25/files/files/AE_19_06-10.pdf

 

Ocena artykułu

5
 
(0)
4
 
(0)
3
 
(0)
2
 
(0)
1
 
(0)
Ocena
Ocenianie... . .
Dziękujemy za ocenę!
0 z 0 głosów

0%czytelników oceniło artykuł na 4 i 5 gwiazdek.

    Podobne teksty