Charakterystyka zakażeń HCV

Charakterystyka zakażeń HCV

Wirusowe zapalenie wątroby typu C zostało uznane przez Światową Organizację Zdrowia za jedno z największych światowych zagrożeń epidemiologicznych. Ze względu na wieloletni bezobjawowy przebieg zakażenia HCV, chorobę określono mianem „wirusowej bomby zegarowej”. Choroba budzi ogromny niepokój środowisk medycznych, który nie przekłada się na niezbędne decyzje w ochronie zdrowia.

WHO wskazuje, że na świecie zakażonych jest co najmniej 170 milionów ludzi, w tym 1,5% Polaków. Prawie wszędzie brakuje obiektywnych danych, stąd te szacunki mogą być zaniżone. Utworzona w 2004 roku Polska Grupa Ekspertów HCV przyjęła, że dotyczą one około 1,9%, co oznacza ponad 700 tysięcy osób zakażonych.

Eurodeputowani wydali specjalną deklarację, która miała uwrażliwić rządy krajów członkowskich na zagrożenia związane z HCV. Ponadto czołowi hepatolodzy Austrii i Niemiec opracowali raport „Wirusowe zapalenia wątroby typu C – skutki choroby w Europie”, w którym wskazują, że zakażenia HCV powodują tu 86 tysięcy zgonów rocznie, czyli dwa razy więcej niż AIDS. Autorzy raportu wzywają do koordynacji działań między krajami członkowskimi. Potwierdzają oni nasze wcześniejsze sugestie, iż w ciągu najbliższego 20-lecia dojdzie do licznej manifestacji późnych następstw wzw typu C. Należą do nich marskość wątroby, rak wątrobowokomórkowy. Wystąpią one u 1/5 przewlekle zakażonych HCV, co w Polsce może przybrać dramatyczny wymiar społeczny i finansowy.

Jak dochodzi do zakażenia ?

Dominującą drogą transmisji HCV są zakażenia krwiopochodne. W Polsce najczęściej są one wynikiem drobnych zabiegów medycznych, takich jak zastrzyk, czy pobranie krwi, których zagrożenie jest powszechnie lekceważone przez pracowników ochrony zdrowia. Droga krwiopochodna charakteryzuje też endemie wśród narkomanów dożylnych, spośród których zakażonych jest od 60% do 90%.

Nie można marginalizować ryzyka związanego z zabiegami upiększającymi (tatuaże, kolczykowanie itp.) mimo, że ich liczba jest nieporównywalnie mniejsza do liczby wykonywanych codziennie zabiegów medycznych. Znacznie mniejsze ryzyko transmisji HCV istnieje w przypadkach zakażenia pionowego (z matki na dziecko) lub drogą seksualną.

Charakterystyka kliniczna

Bezobjawowy przebieg zakażenia HCV trwa z zasady wiele lat. Bez aktywnych badań przesiewowych większość zakażonych dowie się o chorobie zbyt późno na skuteczne leczenie farmakologiczne, a szanse na przeszczepienie wątroby będą znikome.
Postacie kliniczne zakażenia HCV:

  • ostre wzw C (rzadko)
  • przewlekłe zapalenie wątroby (dotyczy około 80%),
  • marskość wątroby (występuje po kilkunastu latach lub później od zakażenia HCV u około 20% z przewlekłym zapaleniem wątroby),
  • rak wątrobowokomórkowy (ryzyko wzrasta wraz z czasem trwania marskości wątroby).

Niekiedy u zakażonych HCV występują mało swoiste objawy dla choroby wątroby, takie jak długotrwałe zmęczenie, apatia, stany depresyjne, czy objawy grypopodobne lub pozawątrobowe wykładniki zakażenia HCV, co nie ułatwia wczesnej diagnozy.
Poważnym powikłaniem marskości wątroby są krwotoki z żylaków przełyku, encefalopatia wątrobowa i wodobrzusze, które prowadzą do jej niewydolności i śmierci chorego.

Diagnozowanie zakażeń HCV

Podstawową metodą rozpoznania omawianych zakażeń jest wykrycie przeciwciał antyHCV obecnych w surowicy krwi. Bardziej miarodajnym testem jest oznaczanie kwasów nukleinowych wirusa przy pomocy techniki PCR, gdyż dodatni wynik tego badania przesądza o rozpoznaniu czynnego zakażenia, a też jest kryterium terapeutycznym.

Aspekty terapeutyczne

Istnieją coraz bardziej skuteczne metody leczenia wzw C. W przypadkach ostrych stosujemy najczęściej monoterapię interferonem, a u zakażonych przewlekle rutynowo pegylowany interferon i rybawirynę. Nie każdy zakażony HCV wymaga leczenia. Najczęściej o kwalifikacji do terapii przesądzają wyniki badań wirusologicznych, aktywności aminotransferaz, a zwłaszcza zaawansowanie zmian morfologicznych w wątrobie.

Autor:

Prof. dr hab. med. Waldemar Halota
Kierownik Katedry i Kliniki Chorób Zakaźnych i Hepatologii Akademii Medycznej w Bydgoszczy, Prezes Polskiej Grupy Ekspertów HCV

Ocena artykułu

4.56
z 18 głosów
Napisz komentarz →
5
 
(13)
4
 
(3)
3
 
(1)
2
 
(1)
1
 
(0)
Ocena
Ocenianie... . .
Dziękujemy za ocenę!
4.56 z 18 głosów

89%czytelników oceniło artykuł na 4 i 5 gwiazdek.

    Podobne teksty