Budowa zębów
U człowieka zęby umocowane są w jamach kości (zębodołach) za pomocą specjalnego aparatu zawieszeniowego i ulegają one wymianie tylko raz w ciągu życia przy czym początkowo wyrzyna się uzębienie mleczne w ilości 20 zębów, które następnie zostaje zastąpione uzębieniem stałym w ilości 32 zęby.
Na uzębienie stałe człowieka składają się następujące grupy zębów:
- Zęby sieczne (dentes incisivi): zęby przednie (dentes anteriores) i zęby przedkłowe - ostre zęby przednie w kształcie dłuta służące do przegryzania pokarmu.
- Kły (dentes canini) - zęby stożkowate służące do rozrywania pokarmu.
- Zęby przedtrzonowe (dentes praemolares) - zęby dwuguzkowe (dentes bicuspidati) - Zęby służące do rozgniatania i rozrywania pokarmu
- Zęby trzonowe (dentes molares) - zęby wieloguzkowe (dentes multicuspidati) - Zęby służące do rozdrabniania pokarmu.
- 2 zęby sieczne (Incisivus)
- 1 kieł (Caninus)
- 2 zęby przedtrzonowe (Praemolar)
- 3 zęby trzonowe (Molar)
Uzębienie stałe
Dla uzębienia stałego (dentes permanentes) uzyskuje się następującą formę zębową (razem 32 zęby):
M | P | C | I | I | C | P | M |
3 | 2 | 1 | 2 | 2 | 1 | 2 | 3 |
3 | 2 | 1 | 2 | 2 | 1 | 2 | 3 |
Orientacyjny okres wyrzynania się zębów stałych:
- Siekacze przyśrodkowe: 7-8 rok życia
- Siekacze boczne: 7-8 rok życia
- Kły: 9-11 rok życia
- Pierwsze przedtrzonowe: 10-12 rok życia
- Drugie przedtrzonowe: 11-12 rok życia
- Pierwsze trzonowe: 6-7 rok życia
- Drugie trzonowe: 11-13 rok życia
- Trzecie trzonowe: 17-22 rok życia
Uzębienie mleczne
W uzębieniu mlecznym (dentes lacteli) brak natomiast jest zębów przedtrzonowych oraz występują w nim tylko 2 zęby trzonowe (razem 20 zębów):
M | C | I | I | C | M |
2 | 1 | 2 | 2 | 1 | 2 |
2 | 1 | 2 | 2 | 1 | 2 |
Orientacyjny okres wyrzynania się zębów mlecznych
- Siekacze przyśrodkowe 6-8 miesiąc życia
- Siekacze boczne 8-12 miesiąc życia
- Kły 16-20 miesiąc życia
- Pierwsze przedtrzonowe Brak
- Drugie przedtrzonowe Brak
- Pierwsze trzonowe 12-16 miesiąc życia
- Drugie trzonowe 20-30 miesiąc życia
- Trzecie trzonowe Brak
Budowa zęba
Każdy ząb składa się z korony znajdującej się w jamie ustnej oraz korzenia znajdującego się w kościach szczęki lub żuchwy pomiędzy którymi znajduje się szyjka zęba. Ząb utworzony jest z zębiny pokrytej w obrębie korony przez szkliwo- najtwardszą tkanką w organizmie człowieka a w obrębie korzenia cementem korzeniowym. Twarda tkanka zęba ogranicza jamę miazgową, w której znajduje się miazga zębowa (tkanka miękka). Miazga koronowa przechodzi w miazgę korzeniową znajdującą się w kanele korzeniowym kończącym się w szczycie korzenia. Ząb umocowany jest w kości szczęki lub żuchwy za pomocą bardzo dużej liczby delikatnych włókienek, tworzących połączenie zęba z zębodołem.