Nie lekceważ objawów choroby! Zmierz pojemność swoich płuc!

W przypadku tzw. obturacyjnych chorób układu oddechowego, do których należą astma oskrzelowa i przewlekła obturacyjna choroba płuc (w skrócie POChP), przyczyną duszności, kaszlu i bólu w klatce piersiowej jest proces zapalny ograniczający przepływ powietrza w płucach. Rozwojowi tych chorób sprzyja wiele różnych czynników, takich jak: palenie tytoniu, zanieczyszczenia środowiska, nawracające infekcje górnych dróg oddechowych.
Astma oskrzelowa
U jej podłoża leży nadreaktywność oskrzeli na różne czynniki drażniące, np. alergeny, zimne powietrze, dym z papierosa, intensywny zapach, środki chemiczne. U osoby chorej na astmę komórki układu oddechowego wydzielają związki chemiczne, tzw. mediatory odczynu astmatycznego, które wywołując proces zapalny, ograniczają przepływ powietrza w drogach oddechowych, co prowadzi do napadów kaszlu i duszności, zwłaszcza w nocy i nad ranem. Wykrycie tych związków przyczyniło się do wynalezienia leków blokujących lub dezaktywujących ich działanie, np. leków antyhistaminowych.
W leczeniu astmy wykorzystuje się przede wszystkim leki o działaniu przeciwzapalnym (kortykosteroidy wziewne) i leki rozszerzające oskrzela (np. beta-mimetyki), a w przypadku astmy, której towarzyszy alergiczny nieżyt nosa, dodatkowo leki antyhistaminowe i obkurczające błony śluzowe.
POChP
Jest to choroba, która rozwija się przez wiele lat. Bardzo często jej pierwszym objawem jest zadyszka przy wchodzeniu po schodach, ale z czasem pojemność płuc chorego tak bardzo się zmniejsza, że zaczyna mu brakować tchu nawet przy najprostszych czynnościach. Głównym czynnikiem ryzyka jej wystąpienia jest palenie tytoniu – 90 proc. chorych to obecni lub byli palacze, pozostałe 10 proc. to osoby, które były w przeszłości narażone na toksyczne pyły, gazy i dymy uszkadzające układ oddechowy oraz tzw. bierni palacze.
Podstawą leczenia POChP są wziewne leki rozszerzające oskrzela (cholinolityki, beta2-mimetyki, teofilina). W zależności od zaawansowania choroby oraz objawów i jego przyszłego ryzyka dodaje się do nich leki przeciwzapalne (wziewne glikokortykosteroidy, inhibitory fosfodiesterazy 4). Celem leczenia farmakologicznego jest złagodzenie objawów choroby, zapobieganie jej postępowi, zmniejszenie częstości i ciężkości jej zaostrzeń, poprawa ogólnego stanu zdrowia i tolerancji wysiłkowej oraz obniżenie śmiertelności.
Ważnym elementem terapii jest także rehabilitacja oddechowa oraz zapobieganie infekcjom – za pomocą szczepień ochronnych (przeciwko grypie i pneumokokowemu zapaleniu płuc) lub preparatów immunomodulacyjnych. W ciężkiej postaci POChP można zastosować tlenoterapię lub leczenie operacyjne, polegające na zmniejszeniu objętości płuc. Przeszczepy płuc wykonywane są bardzo rzadko.
Edukacja w astmie i POCHP
Zarówno w leczeniu astmy, jak i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc ogromne znaczenie ma edukacja. Chory musi wiedzieć, na czym polega jego choroba, jakie mogą być jej powikłania i jak można im zapobiec. Musi zostać poinstruowany, w jaki sposób ma używać inhalatora, bo w przeciwnym razie nie będzie się stosował do zaleceń lekarskich. Z badań wynika, że nie przestrzega ich 40-60 proc. chorych – niektórzy w ogóle rezygnują z leczenia, inni na własną rękę je modyfikują (przyjmują zbyt wysokie lub zbyt niskie dawki leków) albo stosują leki niezgodnie z przeznaczeniem. A 40-50 proc. chorych nie ma nawet świadomości, że są chorzy.
Spirometria
Podstawą diagnostyki obturacyjnych chorób układu oddechowego jest spirometria – proste i nieinwazyjne badanie oceniające objętość i pojemność płuc oraz przepływy powietrza w płucach i oskrzelach. Dzięki niemu można nie tylko postawić właściwą diagnozę, ale również rozpocząć leczenie we wczesnym etapie rozwoju choroby, co jest niezwykle istotne zwłaszcza w przypadku POChP.
Zgodnie z wytycznymi Światowej Inicjatywy Zwalczania Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc (Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease, w skrócie GOLD) i Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc, spirometrię powinno się wykonywać u osób z grupy ryzyka, do której należą: obecni i byli palacze po 40. roku życia, osoby narażone na bierne palenie, pracujące w szkodliwych warunkach (wdychające szkodliwe opary), mające przewlekły kaszel i odkrztuszające flegmę.
Ad Publica
Podobne teksty
Cytologia - klasyfikacja Papanicolau
Po ukończeniu 30-go roku życia wykonuj badanie cytologiczne raz do roku - tylko wtedy masz szansę, że jeżeli atypowe komórki zostały przeoczone za pierwszym razem, zostaną zauważone w czasie następnego badania.
Jak leczyć POChP?
Aby skutecznie walczyć z POChP, należy przede wszystkim zaprzestać palenia papierosów oraz jak najwcześniej rozpoznać chorobę.
Rodzaje nowotworów
Opis nowotworów złośliwych, półzłośliwych i złośliwych.
Rozpoznawanie raka piersi
Opis badań mających na celu wczesne rozpoznanie raka piersi.
Przyczyny niepłodności męskiej
Zestawienie najczęstszych przyczyn niepłodności.
Nagłe schorzenia narządu wzroku
W okulistyce, podobnie jak w innych działach medycyny, znane są stany chorobowe wymagające szybkiej pomocy, które najczęściej objawiają się nagłą utratą widzenia, a także silnym bólem oka.
Niekorzystne działanie na skórę promieniowania UV
Obecnie wiemy, że to promienie UVA są główną przyczyną fotostarzenia się skóry oraz zmian nowotworowych.
Pieprzyk, myszka i... słońce
Największym wrogiem każdej komórki barwnikowej czyli melanocyta i tego, który występuje w normalnej skórze i który buduje znamię jest słońce.
Rak szyjki macicy - wczesne wykrywanie
80% przypadków przedwczesnej śmierci z powodu raka szyjki macicy dałoby się uniknąć pod warunkiem rzetelnego przeprowadzenia badań profilaktycznych.