Dieta w miażdżycy

Profilaktyka miażdżycy polega na eliminowaniu czynników ryzyka poprzez odpowiednie żywienie oraz wykonywanie aktywności fizycznej. U osób u których postępowanie niefarmakologiczne nie przynosi efektu stosuje się leki obniżające poziom cholesterolu.
Głównym celem leczenia hipercholesterolemii jest obniżenie poziomu cholesterolu całkowitego we krwi przy braku innych chorób, poniżej 200 mg/dl oraz cholesterolu LDL poniżej 100mg%. Postępowanie niefarmakologiczne umożliwia obniżenie poziomu cholesterolu co najmniej o 15%.
Kwasy tłuszczowe i cholesterol
Nasycone kwasy tłuszczowe (kwas laurynowy, kwas mirystynowy, kwas palmitynowy, kwas stearynowy) zwiększają stężenie cholesterolu LDL, dlatego należy dążyć do ich ograniczenia w diecie. Głównym ich źródłem są produkty mleczne, mięso oraz olej kokosowy i palmowy i ich spożycie powinno być mniejsze niż 7% ogółu energii. Zastosowanie takiej diety łącznie z ograniczeniem spożycia cholesterolu poniżej 200mg/doba może zmniejszyć stężenie cholesterolu o około 16%.
Izomery trans nienasyconych kwasów tłuszczowych również zwiększają stężenie cholesterolu LDL, nawet w większym stopni niż nasycone kwasy tłuszczowe oraz powodują zmniejszenie stężenie cholesterolu HDL. Głównym ich źródłem są utwardzone tluszcze roślinne oraz produkty z nich produkowane takie jak twarde margaryny, tłuszcze cukiernicze, ciastka, batoniki, produkty typu fast-food i ich spożycie powinno być mniejsze niż 1% ogółu energii.
Cholesterol znajdujący się głównie w żółtku jaj, salcesonie, pasztetach, wątróbce zwiększają stężenie cholesterolu LDL. Należy ograniczyć spożycie cholesterolu do 300mg/doba.
Kwasy tłuszczowe nienasycone
- Kwasy tłuszczowe jednonienasycone (MUFA) – kwas oleinowy (olej oliwkowy, olej rzepakowy)
- Kwasy tłuszczowe wielonienasycone (PUFA)
- PUFA n-6 – kwas linolowy (olej sojowy, olej kukurydziany, olej słonecznikowy)
- PUFA n-3 – kwas kwas alfa linolenowy (olej rzepakowy, olej sojowy, olej lniany, siemię lniane, orzechy włoskie), eikozapenaenowy (tłuste ryby morskie: łosoś, makrela, śledzie, sardynki), dokozaheksaenowy (tłuste ryby morskie: łosoś, makrela, śledzie, sardynki)
W przeciwieństwie do tłuszczów nasyconych kwasy tłuszczowe nienasycone MUFA oraz PUFA n-6 obniżają poziom cholesterolu LDL i zwiększają stężenie cholesterolu HDL we krwi, natomiast kwasy PUFA n-3 obniżają stężenie trój glicerydów oraz działają przeciwkrzepliwie i przeciwzapalnie dzięki czemu mają zastosowanie w profilaktyce choroby niedokrwienne serca. Zaleca się spożywanie 2 porcji ryb morskich tygodniowo.
Błonnik
Spożycie błonnika, w który obfitują warzywa, owies, jęczmień, owoce, nasiona roślin strączkowych i produkty z pełnego przemiału zmniejsza stężenie cholesterolu LD. Błonnik dodatkowo hamuje uczucie łaknienia, zmniejsza poposiłkową glikemię i insulinemię co sprzyja profilaktyce otyłości.
Sterole i stanole roślinne
Sterole i stanole roślinne to związki podobne w budowie do cholesterolu będące składnikiem błon komórek roślinnych. Związki te znajdujące się w olejach roślinnych i orzechach oraz dodawane do margaryn i jogurtów zmniejszają stężenie cholesterolu.
Węglowodany
Węglowodany zwiększają stężenie trójglicerydów poprzez zwiększenie ich produkcji przez wątrobę i ich spożycie powinno dostarczać do około 50% ogółu energii. Należy ograniczyć spożycie węglowodanów łatwo przyswajalnych (cukier, miód) na korzyść węglowodanów złożonych występujących w produktach zbożowych i ziemniakach.
Alkohol
Alkohol nasila trójglicerydemię, dlatego u osób z hipertrójglicerydemią nie powinien być spożywany.
Umiarkowane spożycie alkoholu poprzez wzrost stężenia cholesterolu HDL, działanie antyagregacyjne, antyoksydacyjne i przeciwzapalne zmniejsza ryzykao zgonów z powodu choroby niedokrwiennej serca. Jednakże regularne spożycie alkoholu może doprowadzić do alkoholizmu, niewydolności serca, zaburzeń rytmu serca, stłuszczenia wątroby i jej marskości, nowotworów krtani, jamy ustnej, przełyku, żołądka, trzustki, dlatego nie zaleca się rozpoczynania picia alkoholu przez osoby niepijące. Dozwolone jest spożywanie do 2 drinków /dzień przez mężczyzn oraz do 1 drinka przez kobiety najlepiej w czasie posiłku. Za jeden drink uważa się 12g etanolu (150ml wina, 250ml piwa, 30ml wódki).
Antykosydanty
Nie zaleca się stosowania witaminy E, C i beta-karotenu w profilaktyce miażdżycy i choroby niedokrwiennej serca.
Homocysteina
Ważnym czynnikiem ryzyka choroby wieńcowej i innych chorób na tle miażdżycy jest podwyższony poziom homocysteiny we krwi, która silnie uszkadza ścianę tętnicy i zwiększa krzepliwość krwi. Do prawidłowych przemian homocysteiny potrzebne są kwas foliowy, witamina B6, B12, B2, jednak w wyniku przeprowadzonych badań nie zaleca się stosowania tych witamin w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych.
lek. med. Bogdan Kowalczykmedycyna rodzinna
Podobne teksty
Cytologia - klasyfikacja Papanicolau
Po ukończeniu 30-go roku życia wykonuj badanie cytologiczne raz do roku - tylko wtedy masz szansę, że jeżeli atypowe komórki zostały przeoczone za pierwszym razem, zostaną zauważone w czasie następnego badania.
Dieta kobiety ciężarnej i matki karmiącej piersią
Racjonalna dieta kobiety w czasie ciąży i karmienia piersią powinna dostarczać odpowiednią ilość energii, a także zawierać niezbędne składniki odżywcze w prawidłowych ilościach i proporcjach.
Leczenie nadżerek szyjki macicy
Radykalne wyleczenie nadżerek polega na zniszczeniu metodami fizycznymi lub chemicznymi nieprawidłowych, tworzących ją komórek.
Rodzaje nowotworów
Opis nowotworów złośliwych, półzłośliwych i złośliwych.
Rozpoznawanie raka piersi
Opis badań mających na celu wczesne rozpoznanie raka piersi.
Zaburzenia erekcji problemem wielu mężczyzn
W naszym kraju zaburzenia wzwodu ma około 3,5 miliona mężczyzn a tylko 36% z nich zdaje sobie sprawę, że cierpi na zaburzenia erekcji.
Przyczyny niepłodności męskiej
Zestawienie najczęstszych przyczyn niepłodności.
Niekorzystne działanie na skórę promieniowania UV
Obecnie wiemy, że to promienie UVA są główną przyczyną fotostarzenia się skóry oraz zmian nowotworowych.
Pieprzyk, myszka i... słońce
Największym wrogiem każdej komórki barwnikowej czyli melanocyta i tego, który występuje w normalnej skórze i który buduje znamię jest słońce.