Co to są bazofile i o czym świadczy ich podwyższony poziom we krwi?

Co to są bazofile i o czym świadczy ich podwyższony poziom we krwi?
Spis treści
  1. Bazofile czym są i jakie mają normy?
  2. Podwyższony poziom bazofili, a reakcja alergiczna
  3. Bazofile - podwyższone i obniżone normy leukocytów
  4. Podwyższone bazofile u dzieci

Bazofile są specyficznym rodzajem leukocytów, występujących w niewielkich ilościach. Stanowią maksymalnie do 1% wszystkich białych krwinek w organizmie człowieka. Poza rolą obronną, związaną z funkcjonowaniem w ramach układu odpornościowego, są odpowiedzialne za wytwarzanie heparyny.

Bazofile, nazywane inaczej granulocytami zasadochłonnymi, odgrywają znaczną rolę w reakcjach alergicznych organizmu na wywołujący je patogen. Są wyposażone w receptory, które są w stanie łączyć się z przeciwciałami IgE.

Bazofile czym są i jakie mają normy?

Bazofile, poza aktywacją funkcji obronnych organizmu i wytwarzaniem heparyny, pobudzają produkcję serotoniny i limfocytów B. Ich dodatkową rolą jest magazynowanie histaminy. To właśnie ta substancja jest uwalniana do krwiobiegu wraz z wystąpieniem reakcji alergicznej. Poziom bazofili określa się za pomocą standardowego badania krwi.

Normy leukocytów różnią się w zależności od płci, wieku badanej osoby, przebytych przez nią w ostatnim czasie chorób oraz użytej do określenia poziomu metody - laboratoria stosują różne odczynniki oraz oznaczenia poziomów. Spotykane prawidłowe wartości bazofili oznaczone są w wyniku badania jako:        

  • l od 0 do 1% wszystkich białych krwinek,
  • l od 0 do 150 leukocytów w jednym mikrolitrze krwi (0-50/µl).

W celu prawidłowej interpretacji należy wykonać także ocenę wartości pozostałych leukocytów, której można dokonać przez badanie morfologiczne z rozmazem. Badanie jest proste i nie wymaga specjalnego przygotowania – krew pobiera się zazwyczaj z żyły odłokciowej.

Podwyższony poziom bazofili, a reakcja alergiczna

Przekroczenie normy lekocytów określane jest bazofilią. Może do niej dojść na skutek wystąpienia reakcji alergicznej. W jej przebiegu, jeśli do uczulonego organizmu wniknie patogen (np. wraz z pokarmem) alergen zostaje bardzo szybko rozpoznany przez układ immunologiczny jako „wróg”. Rozpoczyna się wówczas produkcja skierowanych przeciwko niemu przeciwciał IgE. Te z kolei łączą się z receptorami na bazofilach i w momencie, w którym przyłącza się do nich alergen, rozpoczyna się proces ich degranulacji. W ten sposób uwalniane zostają mediatory zapalenia czyli m.in. histamina, ale także wolne rodniki tlenowe, siarczan chodroityny czy kininogeneza.

Wymienione substancje powodują aktywację innych komórek układu odpornościowego. Na skutek aktywowanego łańcucha reakcji, dochodzi do rozszerzenia naczyń krwionośnych, co wiąże się ze zwiększeniem ich przepuszczalności. W wyniku tego odczuwane są objawy alergii, czyli nadwrażliwości na dany patogen.

Bazofile - podwyższone i obniżone normy leukocytów

Przekroczona norma bazofili może, w niektórych przypadkach, oznaczać chorobę hematologiczną m.in. przewlekłą formę białaczki szpikowej. Zaburzony wynik jest charakterystyczny również dla schorzenia określanego jako chłoniak Hodgkina (choroba nowotworowa układu chłonnego). Powodem bazofilii może być nieswoiste zapalenie jelita ze skłonnością do ziarninowania (choroba Leśniowskiego-Chrona). Do przekroczenia norm dochodzi też po zabiegu usunięcia śledziony, przy gruźlicy i w przypadku niektórych chorób nowotworowych.

W znacznie rzadszych przypadkach wyniki mogą wskazywać na zbyt niski poziom leukocytów (stan ten określany jest jako bazopenia), co związane jest najczęściej z przyjmowaniem leków m.in.: sterydów i hormonów. Jest to również stan charakterystyczny po chemioterapii, gdyż na jej skutek spada poziom wszystkich komórek krwi, a w tym samym również bazofili. Zbyt niski wskaźnik pojawia się też przy infekcjach o ostrym przebiegu, nadczynności tarczycy, tzw. gorączce reumatoidalnej oraz zapaleniu płuc. Jego przyczyną może być nawet przewlekły stres.

Podwyższone bazofile u dzieci

Wyniki morfologii krwi dziecka, pod kątem określenia poziomu bazofili, należy interpretować, biorąc pod uwagę jego wiek. Za normę przyjmuje się:  

  • l u noworodka (do 7 dnia życia): 0-2,5%,
  • l dzieci do ukończenia 1. roku życia: 0-1%,
  • l dzieci od 1. do 7. roku życia: 0-1%.

Zbyt duża ilość leukocytów we krwi, podobnie jak u dorosłych osób, świadczy o reakcjach alergicznych, ale również możliwym stanie zapalnym przewodu pokarmowego o charakterze przewlekłym. Jest objawem zapalenia jelit, niedoczynności tarczycy, a także niebezpiecznej dla życia dziecka białaczki szpikowej. Bazofilia występuje też po przebytych infekcjach.

Z kolei zbyt mała ilość bazofili jest zwykle związana z toczącą się wewnątrz organizmu infekcją np. zapaleniem płuc czy gorączką reumatyczną o ostrym przebiegu.

W każdym przypadku nieprawidłowe wyniki dziecka powinny wiązać się z koniecznością poszerzenia diagnostyki, w celu ustalenia przyczyn zaburzeń i ewentualnego podjęcia leczenia.

Ocena artykułu

4.33
z 9 głosów
Napisz komentarz →
5
 
(4)
4
 
(4)
3
 
(1)
2
 
(0)
1
 
(0)
Ocena
Ocenianie... . .
Dziękujemy za ocenę!
4.33 z 9 głosów

89%czytelników oceniło artykuł na 4 i 5 gwiazdek.

    Podobne teksty