Ciąża, dziecko i alkohol
Jeśli w czasie ciąży wypijesz choćby kieliszek wina lub jedno piwo, twoje nienarodzone dziecko wypije wraz z Tobą. Jego organizm nie ma żadnego mechanizmu obronnego, który uchroniłby je przed skutkami działania alkoholu. Nie chroni go łożysko, a wątroba nie jest jeszcze dostatecznie rozwinięta, by eliminować alkohol.
W Polsce co roku rodzi się nawet 9 000 dzieci cierpiących na zaburzenia rozwojowe spowodowane kontaktem z alkoholem w czasie okresu płodowego. Kobieta nie musi wypić dużo ani pić często, aby to zaszkodziło jej dziecku. Szczególnie niebezpieczne jest picie w pierwszych dniach po zapłodnieniu, a więc wtedy, gdy kobieta jeszcze nie wie, że jest w ciąży. Największe uszkodzenia mózgu i układu nerwowego może spowodować alkohol w pierwszych 3-5 tygodniach. Alkohol wypity w trzecim trymestrze może znacząco spowolnić rozwój dziecka, a nawet spowodować przedwczesny poród. W przeciwieństwie do innych wcześniaków dziecko uszkodzone przez kontakt z alkoholem w organizmie matki nigdy tych braków nie nadrobi.
Nie ma bezpiecznej dawki alkoholu w ciąży. Niezależnie od etapu ciąży alkohol zawsze szkodzi.
Co może spowodować wypicie alkoholu przez kobietę w ciąży:
- poronienie lub przedwczesny poród
- niską wagę urodzeniową dziecka
- uszkodzenia mózgu (w każdym trymestrze ciąży)
- zespół ADHD
- opóźnienie wzrostu
- wady serca
- wady nerek
- problemy z widzeniem i ze słyszeniem
- wystąpienie FAS
Na czym polega FAS (Fetal Alcohol Syndrome - Płodowy Zespół Alkoholowy):
- Niski wzrost i małogłowie
- Dysmorfie twarzy (np. twarz jest niesymetryczna)
- Wady układu kostno – mięśniowego i zaburzenia czucia głębokiego, problemy z koordynacją (dziecko może np. złamać rękę i nie czuć tego)
- Problemy ze słyszeniem, opóźnioną zdolność mówienia
- Zmniejszone pole widzenia, słabą pamięć wzrokowa (dziecko może się łatwo gubić nawet w okolicy domu)
- Anomalie w budowie wątroby, serca, nerek, narządów płciowych
- Podwyższony próg bólu lub nadwrażliwość na ból
- Nadpobudliwość
- Impulsywność (impuls – działanie – myślenie)
- Problemy z pamięcią i trudności w uczeniu się (dziecko będzie się skarżyć, że „nic mu nie wchodzi do głowy”, choć się uczy)
- Zaburzenia zachowania, niedostosowanie społeczne, trudności w przewidywaniu konsekwencji swoich zachowań (może np. uciekać z domu)
- Niekontrolowane napady złości
- Skłonność do uzależnień
- Skłonności depresyjne i lękliwość
- Podatność na manipulacje
Uwaga – nawet troje dzieci na 1000 urodzeń może być dotkniętych FAS! To więcej niż rodzi się dzieci z zespołem Downa! W Polsce oznacza to 900 dzieci z FAS rocznie.
Ponieważ FAS i inne zaburzenia rozwojowe będące skutkiem alkoholu są słabo diagnozowane, dzieci często pozostają bez właściwej pomocy i rehabilitacji.