Składniki żywności dla dobrej przemiany materii

Bakterie kwasu mlekowego (laktobakterie) to pożyteczne mikroorganizmy. W przemyśle spożywczym są stosowane do produkcji fermentowanych napojów mlecznych. Z ich udziałem powstaje m.in. jogurt, kefir i maślanka. W organizmie człowieka bakterie kwasu mlekowego zasiedlają dolny odcinek przewodu pokarmowego – jelito grube, tworząc tam pozytywną dla zdrowia człowieka mikroflorę.

Laktobakterie pomagają regulować pracę jelit. Wytwarzają substancje, które pobudzają ruchy jelit oraz hamują wzrost i rozwój chorobotwórczych bakterii gnilnych, a tym samym zapobiegają negatywnym konsekwencjom ich działalności - np. przekształcaniu niektórych zawartych w żywności składników w substancje toksyczne, które mogą uszkadzać błonę śluzową jelita.

Bakterie kwasu mlekowego prowadzą również syntezę witamin z grupy B oraz witaminy K zwiększając dostępność tych składników dla organizmu człowieka, wspomagają trawienie cukru mlecznego – laktozy, co ma bardzo istotne znaczenie dla osób cierpiących na nietolerancję tego cukru oraz zwiększają ilość resztek pokarmowych przyspieszając w ten sposób ich przemieszczanie się w kierunku końcowego odcinka przewodu pokarmowego.

Jako pożywienie bakterie kwasu mlekowego wykorzystują niektóre frakcje błonnika pokarmowego zawartego w produktach zbożowych z pełnego ziarna, warzywach i owocach. Dlatego przywrócenie i utrzymanie pozytywnej dla zdrowia człowieka mikroflory przewodu pokarmowego wymaga uzupełnienie diety w produkty będące źródłem tego składnika.

Niestety, bakterie kwasu mlekowego są wrażliwe na działanie wielu czynników. Niewłaściwa dieta, antybiotykoterapia, stres, siedzący tryb życia przyczyniają się do niekorzystnych zmian w składzie mikroflory jelitowej, czego skutkiem są zaburzenia pracy jelit. Dlatego należy podejmować działania zmierzające do przywrócenia równowagi mikroflory przewodu pokarmowego.

Błonnik pokarmowy to składnik żywności pochodzenia roślinnego, który nie jest trawiony ani wchłaniany w przewodzie pokarmowym człowieka. Duże jego ilości znajdują się w niskoprzetworzonych produktach zbożowych (otrębach zbożowych, kaszach, naturalnych płatkach zbożowych, musli, niełuskanym ryżu, pieczywie razowym i pełnoziarnistym) oraz warzywach i owocach.

Błonnik pokarmowy odgrywa bardzo ważną rolę w zachowaniu prawidłowych czynności przewodu pokarmowego człowieka. Działa na jelita człowieka jak miotełka, to znaczy ułatwia ich sprzątanie. Dobroczynny wpływ błonnika pokarmowego wynika z tego, że:

• Jest on substancją balastową, tzn. nie jest trawiony przez enzymy przewodu pokarmowego człowieka, na skutek czego zwiększa ilość resztek pokarmowych i ułatwia opróżnianie jelita.
• Pobudza jelita do pracy poprzez delikatne drażnienie ścianek jelit.
• Silnie wiąże wodę, przez co zmiękcza masy resztek pokarmowych i ułatwia ich przesuwanie.
• Stymuluje wzrost i rozwój „dobrych” bakterii (bakterii kwasu mlekowego).

Przeciętny Polak spożywa małe ilości błonnika pokarmowego - około 15-20g/dzień, tymczasem zapewnienie prawidłowej pracy przewodu pokarmowego wymaga dostarczenia organizmowi w ciągu dnia 30-40g tego składnika. Między innymi dlatego, coraz bardziej powszechnym problemem zdrowotnym stają się zaparcia. W niektórych przypadkach już nawet minimalne zwiększenie ilości błonnika pokarmowego w diecie pozwala uregulować pracę jelit i przywrócić prawidłowy rytm wypróżnień.

Błonnik pokarmowy ma również wiele innych, korzystnych dla zdrowia człowieka właściwości – obniża poziom cholesterolu we krwi, reguluje metabolizm cukrów, pozwala również na dłużej zachować uczucie sytości po posiłku.

Skoncentrowanym źródłem błonnika pokarmowego są suszone owoce: śliwki, figi, morele. Stanowią doskonałe uzupełnienie diety osób, które chcą usprawnić pracę jelit.