Zapalenie dziąseł

We wczesnym stadium rozwoju choroby przyzębia rozróżnia się jednostkę chorobową zwaną zapaleniem dziąseł. Najczęściej występujące zapalenie dziąseł spowodowane jest przez produkty przemiany materii bakterii, przedostające się z płytki nazębnej do dziąsła.

Dokładne badania wykazały, że u wszystkich uprzednio zdrowych osób, jeśli zaniechają szczotkowania zębów na okres 1-2 tygodni, rozwija się zapalenie dziąseł. Objawy zapalenia dziąsła stwierdza się już po 3-4 dniach działania płytki. Stany zapalne dziąseł występują u 98% populacji włączając dzieci.

Zmiany, jakie zachodzą w dziąsłach, są odwracalne. Po usunięciu złogów bakteryjnych choroba ustępuje. Najczęściej występujące zapalenie dziąseł związane z płytką nazębną jest chorobą przewlekłą i może utrzymywać się wiele lat i często jest pierwszym stadium zapalenia przyzębia.

Może ono dotyczyć brodawki lub brzegu dziąsła, jednego lub wielu zębów. Zmiany mogą być o różnym nasileniu. Przy znacznym nasileniu zmian dziąsła są żywoczerwone, obrzęknięte, a na skutek powiększenia wymiaru tkanek mogą powstawać rzekome kieszonki dziąsłowe, występuje bolesność i krwawienie z dziąseł.

W praktyce zapalenie dziąseł diagnozuje się właśnie na podstawie objawów klinicznych. Jeśli jest ono ograniczone tylko do kieszonki dziąsłowej, to dziąsła mogą być nie zmienione. Zawsze najważniejszym objawem jest krwawienie przy zgłębnikowaniu kieszonki dziąsłowej. Zapaleniu dziąseł towarzyszy też zawsze obecność złogów nazębnych w postaci płytki nazębnej (zmatowienie powierzchni przydziąsłowej lub wyraźny białożółtawy osad) lub kamienia nazębnego, czyli zwapniałej płytki nazębnej.

Leczenie zapalenia dziąseł jest jednocześnie zapobieganiem zapaleniom przyzębia. Polega ono na usunięciu złogów nazębnych i wdrożeniu pacjenta do wykonywania prawidłowych zabiegów higienicznych. Dowiedziono, że rygorystyczne usuwanie nalotów nazębnych zupełnie eliminuje zapalenia dziąseł i zapobiega ich powstawaniu. W czasie występującego zapalenia konieczne jest częstsze niż normalnie wykonywanie zabiegów higienicznych w jamie ustnej .

Stosuje się chemiczne środki o działaniu bakteriobójczym o przedłużonym działaniu. Mają one obecnie najszersze zastosowanie w domowym pielęgnowaniu jamy ustnej. Przylegają do błony śluzowej i zębów skąd są stopniowo uwalniane. Należą do nich środki antyseptyczne zabijające bakterie przez kontakt bezpośredni, np. chlorheksydyna (0,2% Corsodyl, Sebidin – tabletki do ssania), środki utleniające (najczęściej stosowanym środkiem utleniającym jest 0,3-0,5% roztwór wody utlenio-nej) 2 x dziennie przez 3 miesiące.

Zapalenie dziąseł mogą powodować także niektóre leki, jak również choroby ogólne tzw. układowe, np. choroby krwi, przewodu pokarmowego, zaburzenia hormonalne, cukrzyca, AIDS. Dlatego po ustąpieniu objawów zapalenia, wykonuje się czasami różne badania dodatkowe, aby wykluczyć inne choroby. Również w okresie ciązy mogą wystąpić okresowe objawy zapalenia dziąseł, które ustępują samoistnie po porodzie.