Nadwzroczność

Nadwzroczność
Spis treści
  1. Objawy nadwzroczności
  2. Przyczyny nadwzroczności
  3. Leczenie nadwzroczności
Nadwzroczność (łac. hypermetropia) jest drugą obok krótkowzroczności najczęściej spotykaną wadą refrakcyjną oka ludzkiego. Ocenia się, że 50-60% populacji ma nadwzroczność. Najczęściej choroba objawia się już w dzieciństwie, choć może przetrwać przez wiele lat w postaci utajonej. W raz z wiekiem (nadwzroczność starcza) dochodzi do postępującego zmniejszania się współczynnika załamania ośrodków optycznych a w szczególności rogówki i ciała szklistego. Nadwzroczność starcza powoduje konieczność zwiększania mocy soczewek do bliży i analogicznie do dali.

Objawy nadwzroczności

Jeśli wada nie jest zbyt duża soczewka jest w stanie zrekompensować nieprawidłowości w akomodacji poprzez mechanizm ogniskowania, co pozwala na prawidłowe widzenie zarówno z małej jak i dużej odległości jednakże kosztem ogromnego wysiłku. Jednakże jest to możliwe tylko u młodych osób (nadwzroczność utajona).

W bardziej poważnych przypadkach gdy naturalna zdolność ogniskowania soczewki stopniowo wraz z wiekiem zanika, nadwzroczność uniemożliwia prawidłowe, ostre widzenie zarówno z bliska jak i z daleka. Obraz zamazany jest zwłaszcza podczas patrzenia z bliska, pojawiają się trudności z dłuższym czytaniem. Wada może także powodować bóle głowy i podrażnienia spojówki.

Przyczyny nadwzroczności

Nadwzroczność występuje gdy gałka oczna jest zbyt krótka lub mechanizm ogniskujący oka jest zbyt słaby. Powoduje to, że promienie świetlne, które w nieakomodującym oku zdrowym ogniskowane są na siatkówce, w nieakomodującym oku nadwzrocznym ogniskowane są za siatkówką w wyniku czego otrzymamy obraz nieostry, zamazany.

W nadwzroczności dużą rolę odgrywają czynniki dziedziczne. Niemowlęta i małe dzieci mają tendencję do lekkiej nadwzroczności (nadwzroczność fizjologiczna) jednak ponieważ oko rośnie wraz z rozwojem dziecka i staje się dłuższe, nadwzroczność w miarę czasu ustępuje. U dzieci nadwzroczność występuje często wraz z zezem zbieżnym.


Leczenie nadwzroczności

Korekcja okularowa
Jest to najpowszechniej stosowana forma wyrównywania typowych wad refrakcji takich jak krótkowzroczność. Przy dalekowzroczności aby skorygować wadę stosuje się soczewki sferyczne plusowe, wypukłe, które są grubsze w centrum a cieńsze na obwodzie. Soczewki takie skracają ogniskową soczewki oka i przez to przybliżają punkt przecięcia promieni. Nadwzroczność starcza powoduje konieczność zwiększania mocy soczewek do bliży i analogicznie do dali. Przeciętnie w 70 roku życia jest to wartość 1,5 dioptrii a w 80 roku życia 2,5 dioptri.

Soczewki kontaktowe
W większości przypadków okulary dają się z powodzeniem zastąpić przez odpowiednio dobrane szkła kontaktowe. Obecnie dostępny jest duży wybór soczewek kontaktowych, które powinny zostać wybrane dla Ciebie w zależności od wady wzroku i po konsultacji z lekarzem okulistą. Szczegółowe informacje na ten temat prezentujemy w dziale poświęconym soczewkom kontaktowym.

Implanty soczewkowe
Od niedawna dalekowidzom wszczepia się elastyczne implanty soczewkowe (soczewki wszczepiane wewnątrzgałkowo tzw. IOL - intra ocular implant), podobne do stosowanych przy operacjach zaćmy. Podczas zabiegu przeprowadzanego w miejscowym znieczuleniu soczewkę pacjenta zastępuje się implantem albo wprowadza między nią a rogówkę sztuczną soczewkę o odpowiedniej mocy. Implant można potem wymienić na silniejszy albo słabszy. Wadą tej metody było do niedawna to, że sztuczna soczewka nie ma zdolności akomodacji (przystosowywania się do ostrego widzenia zarówno z bliska, jak i z daleka). Metoda ta nie znajduje również zastosowania u małych dzieci ze względu na wzrost gałki ocznej.

Chirurgia refrakcyjna
Chirurgia refrakcyjna jest nowym kierunkiem w mikrochirurgii okulistycznej mającym na celu zredukowanie lub całkowite uniezależnienie osób z wadą wzroku od okularów lub soczewek kontaktowych. Chirurgia refrakcyjna obejmuje zabiegi operacyjne korygujące wady wzroku poprzez chirurgiczną zmianę krzywizny rogówki w obrębie źrenicy. Chirurgia refrakcyjna koryguje ogniskowanie obrazu na siatkówkę za pomocą wymodelowania odpowiedniej krzywizny rogówki przy zastosowaniu lasera excimer (PRK, LASIK)

Aktualnie najczęściej stosowanymi procedurami chirurgii refrakcyjnej są procedury przy zastosowaniu lasera excimerowego - PRK i LASIK. Metody laserowe polegają na zastosowaniu lasera excimerowego ( excited dimer= wzbudzona cząstka) do zmiany krzywizny rogówki. Laser excimerowy wytwarza zimną, pulsacyjną wiązkę promieniowania ultrafioletowego o długości fali 193 nonometr a z każdym pulsem laser rozbija molekularne połączenia komórek rogówki z dokładnością do 0,25 mikrona. Często tylko usunięcie 50 mikronów tkanki rogówki ( tj. ok. 1 grubości włosa) wystarcza, aby uzyskać odpowiednią wielkość korekcji wady wzroku. Laser excimerowy emituje zimne światło, które nie oparza tkanki rogówki, co stanowi jego dodatkowy atut.

LASIK ( laser assisted in situ keratomileusis) czyli laser w miejscu keratomilozy jest techniką dwuetapową, której celem jest wymodelowanie powierzchni rogówki tak aby mogła ona właściwie ogniskować obraz na siatkówkę. W pierwszym etapie, przy pomocy specjalnego instrumentu zwanego mikrokeratomem, odcinany jest częściowo wierzchni płatek rogówki i odwrócony na bok (tak jak wieczko od konserwy). Następnie w drugim etapie promień lasera excimer precyzyjnie modeluje odkrytą powierzchnię rogówki a po zakończeniu pracy lasera płatek rogówki jest z powrotem ułożony na swoim miejscu. Metoda ta pozwoliła wyeliminować naruszenie budowy anatomicznej rogówki oraz poszerzyć zakres korygowanych wad. W okresie pooperacyjnym pacjent nie odczuwa bólu jedynie delikatny dyskomfort trwający kilka godzin. Nie jest zmuszony do noszenia opatrunku, co umożliwia operowanie jednocześnie obu oczu. Przy tej technice okres rekonwalescencji trwa zwykle kilka dni, w odróżnieniu do PRK, gdzie ten okres trwać może kilka tygodni. Metodą LASIK możemy korygować nadwzroczność do +6,0 dioptrii.

PRK (photo - refraktive keratectomy) nazywana inaczej keratektomią fotorefrakcyjną jest zabiegiem na rogówce, którego celem jest odpowiednie wymodelowanie promieniem lasera centralnej powierzchni rogówki tak aby ogniskowała ona obraz precyzyjnie na powierzchnię siatkówki. Usunięcie cienkiej warstwy tkanki rogówki pozwala na jej spłaszczenie lub uwypuklenie i zmianę siły skupiającej całego układu optycznego oka. Bezpośrednio przed zabiegiem, po znieczuleniu oka, usuwa się mechanicznie nabłonek rogówki, a laser działa na głębsze jej warstwy. Po zabiegu oko musi być chronione opatrunkiem a pacjent może odczuwać niewielkie dolegliwości bólowe. U 10-20 proc. pacjentów ból może utrzymywać się jednak nawet przez kilka tygodni. Ostateczny kształt rogówki ustala się po mniej więcej pół roku i dopiero wtedy można w pełni ocenić efekty zabiegu. Dość często, głównie u pacjentów z dużą wadą istnieje niebezpieczeństwo, że podczas gojenia rogówka przybierze kształt inny od zamierzonego co może z czasem doprowadzić np. do powstania trudnego do korekcji astygmatyzmu.
Zdecydowana poprawa ostrości widzenia następuje tuż po zabiegu, ale całkowitą stabilizację osiąga się po kilku tygodniach. Metodą PRK możemy korygować niewielkiego stopnia nadwzroczność. Skuteczność ta sięga 95%-98%, lecz w przypadku większych wad znacznie maleje. Metodą PRK nie można operować obu oczu jednocześnie i konieczna jest trzymiesięczna przerwa.

Wadą wszystkich opisanych metod jest ich nieodwracalność. Jeśli coś pójdzie źle, trudno to naprawić. Wszystkie zabiegi laserowe (PRK, LASIK) wykonuje się ambulatoryjnie w znieczuleniu miejscowym. Podlegają one jednak pełnym rygorom zabiegów chirurgicznych.

Przeciwwskazaniem do wykonania laserowej korekcji wady wzroku są:

  • wiek poniżej 21 lat
  • brak stabilizacji wady
  • jaskra
  • zaćma
  • odwarstwienie siatkówki
  • stany zapalne oczu
  • stożek rogówki i zmiany na rogówce
  • niedobór wydzielania łez
  • cukrzyca
  • choroby tkanki łącznej (tzw. kolagenozy) - np. reumatoidalne zapalenie stawów, sklerodermia, toczeń, guzkowe zapalenie tętnic, łuszczyca, zespół Sjogrena
  • choroby autoimmunologiczne
  • choroby przebiegające z osłabieniem odporności organizmu
  • atopia i silne alergie
  • czynne choroby infekcyjne
  • osobnicza skłonność do tworzenia przerośniętych blizn, nazywanych bliznowcami
  • wszczepiony rozrusznik serca
  • ciąża i okres karmienia

Przed zabiegiem laserowej korekcji wzroku nie wolno:

  • nosić soczewek kontaktowych miękkich przez 3 tygodnie a twardych przez 4 tygodnie
  • spożywać napojów alkoholowych minimum 48 godzin przed korekcją
  • używać kosmetyków 24 godz. przed zabiegiem

Jeśli stosujesz doustne środki antykoncepcyjne, prosimy, nie odstawiaj ich w
okresie 3 miesięcy przed i po zabiegu.

Ocena artykułu

4.07
z 91 głosów
Napisz komentarz →
5
 
(31)
4
 
(41)
3
 
(14)
2
 
(4)
1
 
(1)
Ocena
Ocenianie... . .
Dziękujemy za ocenę!
4.07 z 91 głosów

79%czytelników oceniło artykuł na 4 i 5 gwiazdek.

    Podobne teksty