iszaj
płaski jest chorobą skóry i błon śluzowych o nie
poznanej do końca etiologii. Ważnym faktem jest,
że na podłożu liszaja opisano sporo przypadków
raka. Dlatego wczesna diagnoza i leczenie jest
bardzo ważnym etapem. Przeważnie objawia się
między 30-60 rokiem życia, częściej u kobiet.
Przyczyny
Przyczyn tego schorzenia upatruje się w różnych
czynnikach, a przede wszystkim czynniku
autoimmunologicznym. Za jeden z czynników
etiologicznych można uznać wiek, choroba rzadko
występuje u ludzi młodych. Niekiedy obserwuje się
związek z cukrzycą. U osób cierpiących na cukrzycę
liszaj płaski pojawia się częściej.
Również pacjenci ze schorzeniami wątroby mają
większe predyspozycje do wystąpienia liszaja.
Również u palaczy i osób spożywających ostre
potrawy wykryto związek z wystąpieniem liszaja.
Objawy
|
W liszaju płaskim jamy ustnej wykwitem
podstawowym jest mlecznobiała grudka na błonie
śluzowej jamy ustnej. Grudki te szybko zlewają się
ze sobą w wykwity linijne, układając się często
drzewkowato. Najczęściej wykwity
umiejscawiają się na błonie śluzowej policzków w
tylnej części, niekiedy dochodząc do kątów ust i
warg.
Inaczej niż w leukoplakii, gdzie
zmiany powstają na błonie śluzowej przedniej
części policzka. Liszja płaski rzadziej występuje
na wargach, dziąsłach, w dnie jamy ustnej i na
podniebieniu miękkim. Z reguły charakterystyczna
jest symetryczna lokalizacja w jamie ustnej, po
obu stronach na błonie śluzowej policzków. Oprócz
formy siateczkowej, liszaj płaski może wystąpić w
formie grudkowej, pęcherzowej, tarczkowej,
zanikowej i wrzodziejącej.
Uchwytne
objawy, które pacjent mógłby zauważyć występują
rzadko. Niekiedy może wystąpić drętwienie i
szczypanie zajętej okolicy. Czasem wykwitom
towarzyszy uczucie sztywności chorej okolicy.
Większość postaci liszaj płaskiego jamy ustnej
jest bezbolesna z wyjątkiem typu wrzodziejącego i
pęcherzowego.
Leczenie
Do dzisiaj nie udało się znaleźć odpowiedniego
postępowania leczniczego w przypadku liszaja
płaskiego. W przypadku braku dolegliwości nie
wymagane jest czynne leczenie. Wskazane jest
unikanie ostrych i drażniących pokarmów i płynów,
rzucenie palenia tytoniu oraz zastosowanie
łagodnych płukanek osłaniających i powlekających
np.: z siemienia lnianego, czy malwy.
Zastosowanie kompleksu witaminy B likwiduje wtórne
stany zapalne i niekiedy dolegliwości. Zalecane
jest również wit. A+E, C, PP, kwas foliowy.
Niekiedy lekarz poleci środki znieczulające,
płukanki antyhistaminowe, lub leczenie
kortykosteroidami.
Źródło: 1. Choroby
błony śluzowej jamy ustnej i przyzębia. pod. red.
Z. Jańczuka, J. Banach PZWL, 1998, 2. Magazyn
Stomatologiczny, 10, 1999.
|