Choroba Scheuermanna

Spis treści

1. Przyczyny choroby Scheuermanna
2. Objawy choroby Scheuermanna
3. Leczenie choroby Scheuermanna

Choroba Scheuermanna nazywana również jałową martwicą kręgosłupa lub młodzieńczą kifozą, jest jedną z wielu chorób zaliczanych do tak zwanych "jałowych martwic kości" czyli chorób w których dochodzi do obumierania tkanki kostnej i chrzestnej bez udziału chorobotwórczych drobnoustrojów. Istotą choroby jest zaburzenie kostnienia trzonów kręgów kręgosłupa najczęściej w odcinku piersiowym kręgosłupa z powodu jałowej martwicy tych trzonów. Klinowate zniekształcenie trzonów kręgowych powoduje pogłębienie fizjologicznego wygięcia kręgosłupa piersiowego. Z powodu powiększania się krzywizny opóźnia się wzrost kręgosłupa i zmieniają się jego obciążenia. Występuje dysproporcja między wytrzymałością tkanki kostnej a jej obciążeniem co powoduje, że pewne grupy mięśni ulegają rozciągnięciu i osłabieniu a inne przykurczają się zwiększając jeszcze bardziej nieprawidłowość obciążeń kręgosłupa. Dochodzi do wady postawy wyrażającej się pochyleniem tułowia i tzw. okrągłymi plecami.

Choroba Scheuermanna występuje głównie wśród chłopców między 14 a 17 rokiem życia, u dziewcząt przejawia się między 12 a 14 r. ż. Choroba często pojawia się rodzinnie i może współistnieć z bocznymi skrzywieniami kręgosłupa.

Proces chorobowy trwa z reguły 2 - 3 lata i więcej. Nie leczona choroba Scheuermanna powoduje zeszpecenie i trwałe ograniczenie sprawności życiowej.

Przyczyny choroby Scheuermanna

Etiologia choroby jest nieznana, a wyniki badań wykazują, że zmiany chorobowe zaczynają się od niewielkiego, podchrząstkowo położonego pola martwicy, spowodowanej niedokrwieniem tętniczym. Przyczyny niedokrwienia mogą być różnorodne:

• predyspozycje wrodzone
• przeciążenia
• mikrourazy
• zaburzenia hormonalne
• zatory
• inne

Do zaburzeń ukrwienia dochodzi szczególnie łatwo u dzieci i młodzieży w związku z brakiem połączeń między krążeniem nasadowym i przynasadowym. Szybka przebudowa kości u dzieci zwykle sprzyja regeneracji pole martwicy, ale może pozostać po niej deformacja co może doprowadzić w konsekwencji do wczesnych zmian zwyrodnieniowych.

Objawy choroby Scheuermanna

Charakterystycznym objawem choroby jest:

• ból w okolicy kręgosłupa, najczęściej tępy i rozlany
• uczucie zmęczenia
• stopniowe pogarszanie się postawy ciała
• pochylanie do przodu
• tworzenie się okrągłych pleców
• narastające ograniczenie ruchomości kręgosłupa
• powstawanie przykurczy zgięciowych w stawach biodrowych
• pojawiające się zniekształcenia kości

Ból w okolicy kręgosłupa:

• zwiększa się po wysiłku lub zmęczeniu głównie przy czynnościach w pozycji pochylonej do przodu, stojącej lub siedzącej
• ustępuje lub zmniejsza się po odpoczynku w odpowiedniej pozycji leżącej lub siedzącej, z zapewnieniem odciążenia kręgosłupa

W niektórych przypadkach stwierdza się objawy neurologiczne wynikające z uszkodzenia nerwów obwodowych.

Leczenie choroby Scheuermanna

Celem leczenia jest: zapobieganie progresji deformacji, uwolnienie od bólu, zapobieganie zmianom zwyrodnieniowym kręgosłupa oraz korekcja kosmetyczna deformacji. W zależności od stopnia zaawansowania choroby i wieku pacjenta chorbę Scheuermanna leczy się zachowawczo lub operacyjnie.

W lżejszych przypadkach stosuje się:

• ćwiczenia mięśni grzbietu w celu stworzenia tzw. ochronnego gorsetu mięśniowego
• naukę utrzymywania prawidłowej postawy
• ćwiczenia z zastosowaniem stołu wyciągowego i tzw.autowyciągi
• gorsety ortopedyczne

W przypadkach o łagodnym przebiegu leczenie zachowawcze prowadzi się do uzyskania dojrzałości kostnej kręgosłupa. Po zakończeniu wzrostu kostnego deformacja kifotyczna nie pogłębia się, lecz dolegliwości bólowe mogą trwać nadal.

W chorobie przebiegającej z rozległym klinowaceniem trzonów kręgowych konieczne jest z reguły stosowanie łóżeczka gipsowego przez 2 - 3 miesiące z następczym noszeniem gorsetu ortopedycznego przez dalszych kilka miesięcy.

Wskazaniami do operacyjnego leczenia Choroby Scheuermanna są: ból, intensywnie narastająca kifoza, ograniczenie ruchomości oddechowej klatki piersiowej.