Bóle brzucha spastyczne (skurczowe)
Spis treści Zapobieganie spastycznym bólom brzucha
Przyczyny skurczowych bólów brzucha
Pojawia się nagle. Skutkiem silnych, pojedynczych skurczów mięśni brzucha jest kłujący ból doprowadzający niejednokrotnie do utraty tchu. Przyczyna tych nagłych skurczów jest niejasna i zazwyczaj są one niegroźne i przemijające choć bardzo nieprzyjemne, ale pamiętać należy, ze mogą one również towarzyszyć wielu groźnym, a nawet niebezpiecznym dla życia chorobom i stanom. Jeśli więc trwają one długo lub często nawracają, są wskazaniem do bezwzględnej wizyty u lekarza.
Zapobieganie spastycznym bólom brzucha
- podróżując, bądź szczególnie ostrożny przy spożywaniu pokarmów, które mogą zawierać bakterie czy pasożyty - jedz pokarmy z wiadomych źródeł, pij wyłącznie butelkowaną wodę;
- pamiętaj o higienie żywienia we własnej kuchni - natychmiast wyrzucaj pokarmy, które zmieniły barwę lub zapach. Kupuj jaja i drób (najczęstsza przyczyna salmonellozy) z wiadomego źródła. Unikaj spożywania surowych jajek, a jeżeli jest to nieuniknione, nie zapominaj o dokładnym umyciu skorupki;
- zespół jelita wrażliwego jest nierozerwalnie związany ze stresem - jeżeli więc nie potrafisz nad własnymi reakcjami zapanować sam, porozmawiaj z lekarzem, który może zastosować pomocne środki farmakologiczne;
- natychmiast udaj się do lekarza, jeżeli spastyczne bóle brzucha trwają długo lub nawracają bez uchwytnej dla ciebie przyczyny
Przyczyny skurczowych bólów brzucha
- Zapalenie wyrostka robaczkowego - Oprócz bolesnych skurczów chorzy skarżą się też na tkliwość i ból w prawej dolnej ćwiartce brzucha, a także na nudności, wymioty, zatwardzenie i gorączkę.
- co robić ? - wezwać pogotowie - najczęściej konieczna jest interwencja chirurgiczna
- Zapalenie uchyłka jelita grubego - W schorzeniu tym dochodzi do stanu zapalnego drobnych uwypukleń jelita grubego, które na skutek zaczopowania treścią jelitowa ulegają zainfekowaniu. Towarzyszące objawy to oprócz bolesnych skurczów brzucha, biegunka i/lub zatwardzenie, gorączka i złe samopoczucie.
- co robić ? - zgłosić się natychmiast do lekarza specjalisty (najlepiej chirurga) - powikłaniem zapalenia uchyłka może być jego pęknięcie i co za tym idzie zapalenie otrzewnej, które jest stanem zagrażającym życiu
- Endometrioza - Choroba polega na nieprawidłowym umiejscowieniu się błony śluzowej, która normalnie wyściela jamę macicy w innych lokalizacjach (np. jajniki, otrzewna, opłucna). Fragmenty odszczepionej błony podlegają zmianom hormonalnym - tym samym ulegają złuszczaniu, a w konsekwencji doprowadzają do okolicznych zrostów, których następstwem są bolesne skurcze brzucha szczególnie pod koniec miesiączki i w czasie stosunku.
- co robić ? - zgłosić się do lekarza - ginekologa
- Zatrucie pokarmowe - Najczęstszym zatruciem pokarmowym jest spożycie pokarmu zainfekowanego bakterią Salmonella. Objawy pojawiają się krótko po zjedzeniu zatrutego pokarmu i oprócz bolesnych skurczów mogą to być także wymioty i biegunka.
- co robić ? - nie hamować wymiotów i biegunki - aby zapobiec odwodnieniu można podawać przegotowaną wodę z elektrolitami (0,5 l wody plus 1 łyżeczka do herbaty cukru i pół soli). Nie jeść! Po ustaniu wymiotów można przyjąć kilka tabletek węgla. Jeżeli objawy trwają dłużej niż 6 godzin lub w wymiocinach lub stolcu pojawia się krew niezbędna jest interwencja lekarza.
- Kamica pęcherzyka żółciowego - Uporczywe bóle brzucha w jego górnej części, często promieniujące do pleców lub prawego barku mogą być spowodowane kamieniem uwięzłym w szyi pęcherzyka żółciowego lub w którymś z przewodów żółciowych. Towarzyszącymi objawami mogą być: żółtaczka, przyspieszenie akcji serca, wzdęcia i odbijania.
- co robić ? - zgłosić się do lekarza specjalisty - chirurga - niewykluczone, że konieczna będzie interwencja chirurgiczna
- Zapalenie błony śluzowej żołądka - Oprócz spastycznych bólów brzucha w jego górnej części choroba ( u jej podłoża leżeć może infekcja bakteryjna, błąd dietetyczny, nadużycie alkoholu, leków itp.) objawia się również nudnościami, wymiotami, obłożeniem języka białawym nalotem, czasami również nadmiernym pragnieniem, biegunką i kołataniem serca.
- co robić ? - przede wszystkim nie jeść i uzupełniać płyny i elektrolity (patrz zatrucie), ulgę przynoszą leki rozkurczowe (np. No-spa) i alkalizujące (np. Alusal). Jeśli objawy nie ustępują, konieczna jest pomoc lekarza.
- Przegrzanie - Bolesne skurcze brzucha spowodowane utratą dużych ilości jonów sodu (np. z potem) są charakterystycznym objawem przegrzania. Szybką poprawę przynosi uzupełnienie płynów i elektrolitów.
- Zespół jelita drażliwego - Epizody spastycznych bólów z towarzyszącą biegunką lub zatwardzeniem są charakterystyczne dla tego schorzenia o niewyjaśnionej etiologii. Cierpią nań głównie osoby w średnim wieku, a dolegliwości wybitnie zaostrza stres.
- co robić ? - zgłosić się do lekarza specjalisty - najlepiej gastrologa, który przepisze leki łagodzące objawy. Profilaktycznie należy unikać stresujących sytuacji, stosować dietę bogatą w błonnik (warzywa, owoce, ziarna), która wspomaga czynność jelita grubego, unikać pokarmów wzmagających produkcję gazów ( kapustowate, grochy, fasole) oraz regularnie ćwiczyć (ćwiczenia osłabiają działanie stresorów ).
- Miesiączka - Okres menstruacji jest najczęstszą przyczyną powstawania bolesnych spazmów brzucha. Powodem są produkowane w tym okresie w nadmiarze prostaglandyny - substancje, które wywołują stan zapalny, którego jednym z objawów jest ból. Przyjmowanie niesterydowych leków przeciwzapalnych, które blokują produkcję prostaglandyn łagodzi dolegliwości w 90%.
- co robić ? - ból można złagodzić stosując preparaty z grupy ibuprofenu
- Choroby pasożytnicze - Obecność w przewodzie pokarmowym lamblii, glisty ludzkiej czy innych parazytów może się objawiać spastycznym bólem brzucha, a ponadto biegunką, gorączką, utratą wagi i anemią (niedokrwistością).
- co robić ? - zgłosić się do lekarza - specjalisty chorób zakaźnych, który przepisze leki antypasożytnicze.
- Biegunka podróżnych - Dotyczy głównie osób podróżujących do krajów tropikalnych i związana jest ze zmianą klimatu na znacznie cieplejszy. Oprócz dolegliwości bólowych charakteryzuje się ciężką biegunką.
- co robić ? - nie jeść, uzupełniać płyny z elektrolitami, można zażyć kilka tabletek węgla.
- Wrzodziejące zapalenie jelita grubego - Skurczowe bóle brzucha, biegunka z domieszką krwi i śluzu naprzemian z zatwardzeniem oraz znaczna tkliwość w dolnej połowie brzucha sugerują stan zapalny jelita grubego o typie wrzodziejącym.
- co robić ? - zgłosić się natychmiast do lekarza specjalisty - gastrologa lub chirurga (powikłaniem choroby może być pęknięcie jelita z następowym kałowym zapaleniem otrzewnej, które jest stanem zagrażającym życiu).