Arteriografia nerkowa

- Wiadomości o arteriografii nerkowej
- Przygotowanie do arteriografii nerkowej
- Badanie arteriografii nerkowej
- Postępowanie po arteriografii nerkowej
Wiadomości o arteriografii nerkowej
Czemu służy badanie
Badanie umożliwia ocenę stanu unaczynienia nerek zarówno głównych pni tętnicy nerkowej jak i naczyń wewnątrznerkowych. Angiografia pozwala ocenić poziom oraz stopień przewężenia światła naczynia, a przy jej pomocy można także zobrazować obecność unaczynionych tworów wewnątrz nerki lub też w jej bezpośrednim sąsiedztwie (np. guzów, naczyniaków), bądź obszarów pozbawionych unaczynienia charakterystycznych dla zawału nerki. Podsumowując celem badania jest:
- ocena naczyń nerkowych
- ocena obecności nieprawidłowego unaczynienia (nowotwory), przetok tętniczo-żylnych.
Przygotowanie do arteriografii nerkowej
O czym powiadomić lekarza
Badanie jest zlecane przez lekarza, jednak zawsze należy go powiadomić o:
- nadwrażliwość na leki używane do znieczulenia miejscowego lub środki kontrastowe
- skłonność do uczuleń
- skłonność do krwawień (skaza krwotoczna)
- aktualnie przyjmowanych lekach (aspiryna, niesterydowe leki przeciwzapalne, leki przeciwzakrzepowe)
- ciąży
Wskazania
- podejrzenie zwężenia tętnicy nerkowej
- diagnostyka małej nerki u chorych z nadciśnieniem tętniczym
- anomalie naczyniowe dotyczące układu moczowego (podejrzenie przetoki tętniczo-żylnej w nerce np. po biopsji nerkowej)
- diagnostyka guza nerki jako uzupełnienie badania ultrasonograficznego i tomografii komputerowej
- guzy nadnerczy
- gruźlica nerki
- urazy nerek
- zator tętnicy nerkowej
- ocena unaczynienia nerki przeszczepionej
- kwalifikacja do oddania (przeszczepu) nerki osobie spokrewnionej
- inne (np. krwiomocz nieznanego pochodzenia).
Przeciwwskazania do badania
- zaburzenia krzepnięcia krwi, których nie można wyrównać
- niewyrównane nadciśnienie tętnicze (powyżej 200/110 mm Hg)
- objawy uczulenia na środki kontrastowe w poprzednio wykonanych badaniach
- ciężka niewydolność oddechowa
- ciężka nadczynność tarczycy
- szpiczak mnogi
- niewyrównana cukrzyca
- uogólniona zaawansowana miażdżyca
- brak współpracy ze strony pacjenta
Badania poprzedzajÄ…ce
Wykonanie badania wymaga pisemnej zgody pacjenta na wykonanie zabiegu. Lekarz prowadzący określa zakres koniecznych badań dodatkowych zwłaszcza oceniających wydolność krążenia oraz funkcje nerek (stężenie kreatyniny). Konieczne jest oznaczenie grupy krwi, ocena morfologii oraz parametrów krzepnięcia krwi (czas protrombinowy, czas kaolinowo-kefalinowy, czas krwawienia, stężenie fibrynogenu, liczba płytek). Wykonanie badania wymaga ogolenia obu pachwin.
Przygotowanie pacjenta do badania
W dniu poprzedzającym badanie wieczorem powinno się doprowadzić do wypróżnienia często wykonując lewatywę a w dniu badania pacjent powinien pozostać na czczo. Dzięki takiemu postępowaniu istnieją niezbędne warunki dla uzyskania lepszego obrazu. W innym przypadku (brak wypróżnienia, pacjent nie jest na czczo) nerki i drogi moczowe mogą być przesłonięte przez gazy lub kał zalegający w jelitach i mogą utrudniając prawidłową ocenę zdjęć radiologicznych. U osób wykazujących skłonności do uczuleń badanie wykonuje się pod osłoną leków przeciwuczuleniowych oraz często w obecności anestezjologa. Badanie wykonuje się w znieczuleniu miejscowym a przy badaniu dzieci może zaistnieć konieczność znieczulenia ogólnego
Badanie arteriografii nerkowej
Angiografia nerkowa jest wykonywany w ułożeniu na plecach. Miejsce wprowadzenia cewnika do tętnicy po zdezynfekowaniu alkoholowym roztworem jodyny, a następnie spirytusem zostaje znieczulone a następnie obłożone jałowymi serwetami. Następnie lekarz nakłuwa tętnicę udową specjalną igłą i wprowadza do aorty nieco powyżej odejścia tętnic nerkowych lub do samej tętnicy nerkowej, po giętkim prowadniku cewnik wykonany ze specjalnego materiału dającego możliwość prześledzenia jego położenia na monitorze aparatu. Następnie cewnik zostaje połączony z przewodem prowadzącym do automatycznej strzykawki wypełnionej środkiem kontrastującym (np. uropolina) a lekarz podaje ze strzykawki odpowiednią ilość kontrastu w czasie którym wykonywane są zdjęcia rentgenowskie. Podanie środka cieniującego może czasami wywołać nieprzyjemne odczucia, takie jak ból w plecach, ból nóg, uczucie gorąca, rozsadzania czy uczucie oddawania moczu jednak w ciągu kilku minut objawy te szybko ustępują. Po zakończeniu badania lekarz usuwa cewnik z tętnicy i tamuje krwawienie a następnie zakłada opatrunek uciskowy na miejsce wkłucia.
Postępowanie po arteriografii nerkowej
Po wykonaniu badania nie należy wstawać, bądź zdejmować opatrunku uciskowego bez porozumienia z lekarzem prowadzącym.
Powikłania po badaniu
Po wykonaniu badania czasem może dojść do powikłań wśród których do najczęstszych należy:
- krwawienie w miejscu wkłucia z wytworzeniem krwiaka (najczęściej)
- odczyn uczuleniowy po środkach kontrastowych pod postacią zaczerwienienia skóry i pokrzywki
- powikłania po znieczuleniu
- rozwarstwienie ściany tętnicy lub odwarstwienie blaszki miażdżycowej
- zator poniżej wkłucia i niedokrwienie kończyny
- ostra niewydolność nerek (rzadko)
- wstrzÄ…s (rzadko)
- zgon (bardzo rzadko raz na kilka tysięcy zabiegów)
Wynik badania przekazywany jest w formie opisu z dołączonymi niekiedy kliszami rentgenowskimi.