Afty
Afty to owalne, bolesne kilkumilimetrowe nadżerki lub powierzchowne owrzodzenia o żółtawym lub szarawym dnie otoczone czerwoną zapalną obwódką. Małe pojedyncze afty duże goją się w ciągu 7 do 10 dni i nie pozostawia żadnych śladów natomiast afty duże mogące występować w skupieniu, mają większą średnicę do 1-3cm, są bardziej bolesne od aft małych i goją się dłużej bo ok. 6 tygodni z pozostawieniem blizn. Afty nawrotowe to pojawienie się kolejnych po wygojeniu istniejących.
Początek schorzenia następuje najczęściej w dzieciństwie lub młodości. Choroba ta szczególnie często występuje u młodych kobiet między 25-40 rokiem życia. Afty najczęściej pojawiają się na wargach, błonie śluzowej policzków, brzegach języka i czasem na dziąsłach.
Przyczyny powstawania aft
Przyczyny powstawania aft nie są do końca poznane. Uważa się, główną rolę odgrywają zaburzenia układu odpornościowego. Do najczęstszych przyczyn należą:
- urazy mechaniczne
- niektóre zabiegi stomatologiczne
- stres
- menstruacja
- niedożywienie
- alergie pokarmowe
- niedobór żelaza, cynku, kwasu foliowego, witaminy B12
- infekcje
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe
- czynniki genetyczne (występowanie aftozy u obojga rodziców wiąże się z około 90% ryzykiem rozwoju aftozy u ich dzieci)
Objawy afty
Do najczęściej występujących objawów należy:
- pieczenie szczególnie po spożyciu kwaśnych pokarmów
- ból o charakterze miejscowym
- gorÄ…czka
- powiększenie okolicznych węzłów chłonnych
- złe samopoczucie
Rozpoznawanie aft
Rozpoznanie choroby ustala się na podstawie charakterystycznego wyglądu, jednak niekiedy, mimo dokładnych badań, nie udaje się tych przyczyn ustalić. Ważne jest wykluczenie innych chorób o podobnych objawów takich jak rumień wielopostaciowy, liszaj płaski nadżerkowy, przewlekłe wrzodziejące zapalenie jamy ustnej, pęcherzyce.
Leczenie aft
Małe afty goją się samoistnie najczęściej w ciągu dwóch tygodni. Stosowanie miejscowych środków osuszających i ściągających przyspieszając gojenie się i mogą zmniejszyć dolegliwości bólowe. Środki koagulacyjne i przyżegające stosowane przez lekarza również mogą zmniejszyć ból . Częste cięższe postacie aftoz wymagają leczenia antybiotykami czy sterydami lub za pomocą ozonoterapii.