Wirusowe zapalenie wątroby typu E

Wirusowe zapalenie wątroby typu E
Spis treści
  1. Przyczyny wzw typu E
  2. Patofizjologia wzw typu E
  3. Objawy ostrego zapalenia wątroby typu E
  4. Powikłania wzw typu E
  5. Rozpoznanie wzw typu E
  6. Profilaktyka wzw typu E
  7. Leczenie wzw typu E
Wirusowe zapalenie wątroby typu E (hepatitis E, wzw E) jest chorobą zakaźną cechującą się rozlanym, nieropnym uszkodzeniem wątroby, spowodowaną zakażeniem wirusem zapalenia wątroby typu E (HEV). Liczba zachorowań i stan odporności populacji uzależnione są od warunków sanitarnych panujących na danym terenie. Im gorsze warunki sanitarne tym wcześniej dochodzi do zakażeń i tym wcześniej wysoki odsetek populacji nabywa odporność na zakażenie.

Choroba występuje sporadycznie oraz endemicznie poza Europą w Indiach, Pakistanie, Somalii, Egipcie, Birmie, Algieri, Kuwejcie i innych krajach afrykańskich oraz w Meksyku.

Nie stwierdza się nosicielstwa HAV, nie dochodzi do przewlekłego zapalenia wątroby oraz do rozwoju pierwotnego raka wątroby.

Przyczyny wzw typu E

Naturalnym rezerwuarem drobnoustroju w środowisku oraz źródłem zakażenia jest człowiek wydalający wirusa z kałem. Zakażenie szerzy się drogą pokarmową poprzez produkty spożywcze i wodę zakażoną wirusem HEV przez osoby wydalające wirusa z kałem. Rzadziej zakażenie szerzy się poprzez kontakt bezpośredni. Wirus wydalany jest z kałem na 2-3 tygodnie prze i około 8 dni po wystąpieniu żółtaczki.

Patofizjologia wzw typu E

Wirus wzw typu E należy do grupy wirusów zawierających RNA i replikujących się w komórkach wątroby. Obecnie patogeneza choroby jest mało poznana.

Objawy ostrego zapalenia wątroby typu E

Przebieg wirusowego zapalenia wątroby może być żółtaczkowy lub bezżółtaczkowy co częściej stwierdza się u dzieci. Ostre wzw E może też przebiegać bezobjawowo.

Okres wylęgania ostrego wirusowego zapalenia wątroby typu E, czyli okres od zakażenia do wystąpienia pierwszych objawów klinicznych wynosi 10 - 60 dni.

Objawy zwiastunowe, które mogą wystąpić na kilka, kilkanaście dni przed wystąpieniem żółtaczki mogą mieć charakter:

  • rzekomo-grypowy: podwyższona temperatura, bóle mięśniowe, ogólne złe samopoczucie, uczucie rozbicia,
  • dolegliwości żoładkowo-jelitowych: nudności, wymioty, brak apetytu, bóle brzucha, biegunka
  • rzekomo-reumatyczny:bóle stawowe, dotyczące zwykle drobnych stawów.

Objawy zwiastunowe mogą jednak w ogóle nie występować, wtedy choroba rozpoczyna się żółtaczką i wystąpieniem nieprawidłowości laboratoryjnych.

Okres rozwiniętej choroby trwa od kilku do kilkunastu tygodni i w około 2/3 przypadków ma przebieg bezżółtaczkowy. W pozostałych przypadkach występuje:

  • brak apetytu, nudności,wymioty
  • ciemny mocz i odbarwiony stolec
  • świąd w wyniku zwiększenia ilości kwasów żółciowych
  • bóle brzucha
  • żółtaczka najpierw na białkówce oka a następnie na skórze
  • powiększenie wątroby i czasem śledziony (około 10-20%.

Dość szybko ustępują subiektywne objawy okresu zwiastunów. Żółtaczka może utrzymywać się natomiast długo, towarzyszy temu często świąd skóry.
W okresie zdrowienia chory czuje się dobrze, ale może jeszcze mieć powiększoną wątrobę oraz mogą występować takie dolegliwości jak męczliwość, brak apetytu, uczucie dyskomfortu w nadbrzuszu.

Powikłania wzw typu E

Powikłaniem ostrego wirusowego zapalenia wątroby typu E może być piorunujące zapalenie wątroby tzw nadostre (hepatitis fulminans) o bardzo poważnym rokowaniu, co do życia. Powikłanie to dotyczy około 20% kobiet w ciąży w III trymestrze. Wystąpienie tego powikłania mogą zwiastować:

  • dyskretne zmiany osobowości i stanu świadomości,
  • gwałtowne narastanie żółtaczki,
  • wystąpienie objawów zaburzeń krzepnięcia krwi (przedłużone krwawienie po iniekcjach, podbiegnięcia krwawe na skórze, czyli tzw. siniaki, krwawienia z nosa, z przewodu pokarmowego),
  • szybkie zmniejszanie się wielkości wątroby, wyczuwalny zapach amoniaku z ust.

Objawy te są wynikiem ostrej niewydolności wątroby, której zejściem może być wystąpienie śpiączki wątrobowej i zgon. Temu powikłaniu sprzyja jednoczesne zakażenie innymi wirusami uszkadzającymi wątrobę (np. HCV - wirus zapalenia wątroby typu C, HDV - wirus zapalenia wątroby typu D, HSV - wirus opryszczki) lub współistnienie innych chorób upośledzających czynność wątroby.

Rozpoznanie wzw typu E

Rozpoznanie ustala się na podstawie:

  • wywiadu dotyczącego występujących dolegliwości
  • badania pacjenta
  • wykonanych badań laboratoryjnych

W celu rozpoznania wzw E wykonuje się badania pozwalające wykryć przeciwciała anty-HEV IgM.

O charakterze i stopniu uszkodzenia wątroby można dowiedzieć się wykonując badania biochemiczne i testy czynnościowe wątroby tzw próby wątrobowe np.

  • aminotransferazy: AspAt i AlAt (enzymy zawarte w komórkach wątroby), których ilość wzrasta we krwi przy uszkodzeniu komórki wątrobowej
  • czas protrombinowy wydłuża się, gdyż uszkodzona wątroba produkuje mniej czynników krzepnięcia, do których zalicza się protormbina
  • wzrasta poziom bilirubiny (żółtaczka) jako wyraz uszkodzonej funkcji komórki wątrobowej w zakresie przemiany tego barwnika

Ogromna liczba różnych procesów metabolicznych zachodzących w wątrobie i związana z tym równie wielka liczba badań biochemicznych i prób czynnościowych jest powodem, dla którego nie istnieje pojedynczy, uniwersalny test wystarczający do jednoznacznej oceny czynności wątroby lub stopnia jej uszkodzenia.

Wszystkie testy diagnostyczne są jedynie badaniami pomocniczymi. Powinny być interpretowane tylko w zestawieniu z badaniem lekarskim i wywiadem dotyczącym choroby. Przy analizie poszczególnych badań biochemicznych należy mieć na uwadze, że nawet prawidłowy ich wynik nie wyklucza istnienia uszkodzenia nieraz poważnego czynności wątroby.

Profilaktyka wzw typu E

Najbardziej praktyczną metodą zapobiegającą zakażeniu HAV jest dbałość o czystą wodę i kontrola sanitarna produktów spożywczych.

Leczenie wzw typu E

Ostre wirusowe zapalenie wątroby typu E w większości przypadków jest chorobą samoleczącą się. Podstawą leczenia jest odpoczynek fizyczny i psychiczny. W ostrym okresie choroby chorzy sami ograniczają swoją aktywność ze względu na osłabienie i dolegliwości subiektywne. Nie mają wtedy łaknienia i nie należy ich nakłaniać do jedzenia. Po wypisaniu ze szpitala pacjent powinien stosować dietę pod kontrolą samopoczucia. Powinien unikać posiłków, po których ma dolegliwości w obrębie jamy brzusznej np. wzdęcia, nudności, odbijania, bóle pod prawym łukiem żebrowym. W okresie tym obowiązuje zakaz spożywania alkoholu przez co najmniej 1rok. Gdy pojawia się poprawa należy indywidualnie zwiększać aktywność fizyczną jednak okres niepodejmowania zajęć zawodowych powinien wynosić co najmniej dwukrotnie tyle ile pobyt w szpitalu.

Piorunujące zapalenie wątroby wymaga intensywnego farmakologicznego, wyrównującego zaburzenia wywołane uszkodzeniem tego narządu leczenia, a wstąpienie ostrej niewydolności wątroby nawet przeszczepu tego narządu.

Ocena artykułu

4.56
z 64 głosów
Napisz komentarz →
5
 
(42)
4
 
(19)
3
 
(1)
2
 
(1)
1
 
(1)
Ocena
Ocenianie... . .
Dziękujemy za ocenę!
4.56 z 64 głosów

95%czytelników oceniło artykuł na 4 i 5 gwiazdek.

    Podobne teksty