Odra

Odra
Spis treści
  1. Etiologia odry
  2. Epidemiologia odry
  3. Okres zakaźności odry
  4. Przebieg odry
  5. Profilaktyka odry
  6. Powikłania po odrze
  7. Leczenie odry
Jest to ostra choroba zakaźna wieku dziecięcego charakteryzująca się wystąpieniem gorączki, kaszlu, nieżytu nosa, wysypki na błonie śluzowej policzków lub czerwieni wargowej oraz skóry.

Etiologia odry

Choroba wywołana przez wirus Paramyxovirus morbilli z rodziny Paramyksowirusów, który jest wrażliwy na podwyższoną temperaturę, wysychanie, promienie słoneczne oraz środki dezynfekcyjne.

Epidemiologia odry

Źródłem zakażenia jest człowiek chory wydalający wirusa w wydzielinie z górnych dróg oddechowych a zakażenie szerzy się drogą kropelkową jak również poprzez bezpośrednią styczność z wydzieliną z jamy nosowo-gardłowej, łzami lub moczem zakażonej osoby.

Epidemie odry występują co 2-3 lata, głównie w miesiącach wiosennych. W ponad 95% zakażenie dotyczy osób do 15r.ż., jednak każdy człowiek, który nie przebył choroby lub szczepień, niezależnie od wieku jest wrażliwy na zachorowanie. Niemowlęta są wrażliwe na zachorowanie po około 6miesiącach od urodzenia, kiedy to tracą przeciwciała matczyne.

Okres zakaźności odry

Chory jest zakaźny już 3 - 5 dni przed wystąpieniem wysypki oraz w trakcie jej trwania do 4 doby.

Przebieg odry

Objawy kliniczne można podzielić na 4 okresy:

  • Okres wylęgania - od zakażenia do rozwinięcia choroby wynosi od 9 do 14 dni. Przebiega najczęściej bezobjawowo.
  • Okres zwiastunów - W początkowym okresie choroby, trwającym 3 - 4 dni, występują objawy nieżytowe (podwyższona temperatura ciała od 380C do 400C, łzawienie, światłowstręt, katar, kichanie, suchy, "szczekający" kaszel). W tym okresie, na 2 - 3 dni przed wystąpieniem wysypki, pojawiają się charakterystyczne tylko dla odry plamki na błonie śluzowej jamy ustnej, tzw. plamki Fiłatowa-Koplika (białe plamki na czerwonym tle na występujące pojedyńczo na błonie śluzowej policzka, na wysokości zębów przedtrzonowych i trzonowych koło ujścia ślinianki przyusznej). Plamki te utrzymują się około 1-3 dni. W tym czasie można też stwierdzić naloty na migdałkach przypominające anginę.
  • Okres wysypkowy - Następnie występuje okres wysypkowy, trwający 4 - 5 dni. Grudkowo- plamista, ciemnoróżowa wysypka ma postać zlewających się plam, początkowo żyworóżowych, potem brunatnych, pozostawiających gdzieniegdzie pasma białej skóry tzw. obraz "skóry tygrysa". Występuje ona w ściśle określonej kolejności. Pierwszego dnia wysypka pojawia się za uszami, na twarzy i na szyi; drugiego dnia na tułowiu; trzeciego na kończynach; a czwartego zaczyna ustępować w tej samej kolejności. Wysypka trwa do 7 dni. Gorączka opada, a cała skóra zaczyna się złuszczać (obraz brudnej skóry), pozostawiając brunatne przebarwienia. W okresie pojawienia się wysypki na twarzy, przy istniejącym obrzęku powiek, światłowstręcie i łzawieniu nadaję ona dziecku charakterystyczny wyraz twarzy.
  • Okres zdrowienia - Kiedy wysypka ustępuje, gwałtownie spada gorączka, na skórze występuję charakterystyczne otrębiaste złuszczanie.

Profilaktyka odry

Wrażliwość na zachorowanie jest dość powszechna, a chorują osoby u których wygasła odporność bierna uzyskana od matki, a które nie nabyły odporności po przechorowaniu odry lub po szczepieniu. Odporność po przechorowaniu odry utrzymuje się do końca życia, natomiast odporność po szczepieniu jest długotrwała, ale nie wiadomo czy utrzymuje się do końca życia. Obecnie odra należy do chorób zakaźnych, które dzięki szczepieniom ulegną likwidacji.

Przeciwwskazania do szczepień p/ odrze

  • uczulenie na białko jajka kurzego lub na inny składnik szczepionki,
  • wrodzone lub nabyte zaburzenia odporności,
  • ostre infekcje przebiegające z gorączką,
  • czynna nie leczona gruźlica,
  • ciąża, należy również unikać zajścia w ciążę przez 3 miesiące,
  • szczepienie należy odłożyć na co najmniej trzy miesiące po transfuzji krwi, osocza lub ludzkiej immunoglobuliny.

Podstawą zapobiegania jest szczepienie zgodnie z obowiązującym Programem Szczepień Ochronnych (Dz.U.Nr 55 poz.664-2000r.) dzieci należy zaszczepić dwukrotnie w wieku 13-14 miesięcy oraz w wieku 7 lat szczepionką monowalentną ( pojedynczą ) p/odrze:

  • Rouvax – firma Aventis Pasteur
  • ATTENUVAX – firma Merck Sharp & Dohme
  • RIMEVAX – firma SmithKline Beecham

lub szczepionką skojarzoną (potrójną) p/odrze, śwince i różyczce:

  • MMRII – firma Merck Sharp & Dohme-
  • PRIORIX – firma SmithKline Beecham –
  • TRIMOVAX – firma Aventis Pasteur

W przypadku przeciwwskazań do w/w szczepionki u osób które miały kontakt z chorym można podać przeciwciała swoiste przeciwko wirusowi odry:

  • Gamma Globulina Ludzka – firma Biomed

Powikłania po odrze

Najczęściej dotyczą one dzieci z krzywicą, niedożywionych, z wadami serca oraz niemowląt w wieku 6-24m. Do najczęściej występujących powikłań w przebiegu odry należy:

  • zapalenie płuc (szczególnie u niemowląt)
  • zapalenie ucha środkowego
  • zapalenie spojówek, zapalenie rogówki
  • skaza krwotoczna z krwawieniami
  • zapalenie mózgu (1x1000-2000 zachorowań)
  • dławiec rzekomy,
  • zapalenie krtani, oskrzeli, oskrzelików
  • zapalenie mięśnia serca,
  • podostre stwardniejące zapalenie mózgu- SSPE będące odległym powikłaniem

Leczenie odry

W postępowaniu stosuje się jedynie leczenie objawowe. Stosuje się:

  • leki przeciwgorączkowe
  • leki przeciwkaszlowe
  • usuwanie źródło silnego światła (z powodu światłowstrętu)

W przypadku powikłań stosuje się leczenie przyczynowe w zależności od powikłania.

Ocena artykułu

3.67
z 58 głosów
Napisz komentarz →
5
 
(11)
4
 
(29)
3
 
(9)
2
 
(6)
1
 
(3)
Ocena
Ocenianie... . .
Dziękujemy za ocenę!
3.67 z 58 głosów

69%czytelników oceniło artykuł na 4 i 5 gwiazdek.

    Podobne teksty