Zatrucie alkoholem etylowym

Spis treści

1. Objawy zatrucia alkoholem etylowym
2. Rozpoznanie zatrucia alkoholem etylowym
3. Postępowanie przy zatruciu alkoholem etylowym

Jest to najczęstsze zatrucie coraz częściej występujące w wieku dziecięcym i w okresie dorastania. O stopniu zatrucia decydują: dawka alkoholu oraz szybkość jego spożycia (dawka śmiertelna wynosi 300-400ml czystego alkoholu zażytego w ciągu godziny) oraz szybkość jego metabolizmu (zdrowy mężczyzna o wadze 70kg metabolizuje 7-8g czystego alkoholu na godzinę). Niska tolerancja alkoholu jest charakterystyczna dla dzieci, kobiet, chorych na padaczkę. Alkohol etylowy ze względu na powinowactwo do tłuszczu powoduje zmianę przepuszczalności błon komórkowych, wpływając wyraźnie na komórki ośrodkowego układu nerwowego co w początkowym okresie objawia się ogólnym pobudzeniem, później działaniem porażającym głównie ośrodek oddechowy i krążenia. Przy zatruciu alkoholem etylowym często występuje niebezpieczeństwo hipoglikemii (niskiego stężenia glukozy we krwi), zwłaszcza u dzieci i osób przewlekle nadużywających alkoholu, kwasicy metabolicznej, hipokaliemii (zwiększona diureza), hipotermii (rozszerzenie naczyń obwodowych). Możliwe są również napady drgawkowe pochodzenia mózgowego.

Objawy zatrucia alkoholem etylowym

Do najczęstszych objawów zgłaszanych oraz obserwowanych u osób u których doszło do zatrucia alkoholem etylowym należą:

1. objawy ogólne: wyczuwalna woń alkoholu z ust (foetor alcoholicus), objaw ten czasami może nie występować
2. objawy zatrucia:
   1. stadium I - pobudzenia (stężenie alkoholu we krwi l-2‰): euforia, odhamowanie, podniecenie ruchowe, zaburzenia równowagi i koordynacji ruchowej, zapalenie spojówek, gorąca i sucha skóra, utrata samokontroli, niekiedy z napadami szału, pod koniec okresu występują zaburzenia artykulacji pod postacią bełkotliwej mowy której mogą towarzyszyć zaburzenia akomodacji , widzenie podwójne, rozszerzenie źrenic, zawroty głowy z uczuciem wirowania i utrudniony chód aż do chwiania się
   2. stadium II - senności (stężenie alkoholu we krwi 2-2,5‰): zaburzenia świadomości, wąskie lub prawidłowe źrenice, tachykardia, osłabienie odczuwania dotyku, czasami zwiotczenie mięśni
   3. stadium III - zamroczenia (stężenie alkoholu we krwi 2,5-4‰): utrata świadomości, adynamia, osłabienie odczuwania bólu, bezwiedne oddawanie moczu i stolca, szerokie wolno reagujące na światło źrenice, tachykardia, spadek ciśnienia krwi, oddech maszynowy, czasem hipotermia i hipoglikemia
   4. stadium IV - asfiksji (stężenie alkoholu we krwi > 4‰): głęboka śpiączka, brak odruchów, szerokie nie reagujące na światło źrenice, sinica, zatrzymanie oddechu, zahamowanie ośrodka krążenia w rdzeniu przedłużonym, hipotermia

Rozpoznanie zatrucia alkoholem etylowym

W przypadku zatrucia alkoholem etylowym należy pamiętać, że upojenie może maskować inne przyczyny utraty przytomności np. udar mózgu, uraz głowy czy śpiączkę cukrzycową. Rozpoznanie zatrucia alkoholem etylowym polega na :

• rozmowie ze świadkami
• określeniu ilości i stężenia alkoholu
• uwzględnienie możliwości zatrucia mieszanego (leki nasenne, środki psychotropowe, alkohol metylowy)
• charakterystyczny przebieg kliniczny
• koniecznie należy wykluczyć uraz czaszkowo-mózgowy, hipoglikemię

Postępowanie przy zatruciu alkoholem etylowym

Postępowanie z osobą u której doszło do zatrucia polega na:

• ochronie przed oziębieniem oraz urazami
• stadium I: przy nietypowych objawach nadal obserwować, w razie potrzeby skierować na leczenie ambulatoryjne, wezwać lekarza do domu
• stadium II: wskazane leczenie szpitalne
• stadium III i IV; przewieźć do szpitala pod opieką lekarza
• dzieci zatrute alkoholem, nieprzytomne, z drgawkami lub zaburzeniami oddechowymi muszą być hospitalizowane w każdym przypadku