Cholesterol HDL - czemu jest tak ważny?

1. HDL - pożyteczne role w organizmie
2. Im wyższy poziom "dobrego" cholesterolu, tym lepiej
3. Jak podwyższyć poziom cholesterolu HDL?

„Dobry” cholesterol HDL jest frakcją lipoproteiny o wysokiej gęstości (z ang. High Density Lipoprotein). Dzięki niej nadmiar cholesterolu zostaje usuwany z komórek i organizmu, co zmniejsza ryzyko rozwoju chorób układu krążenia. Im większe stężenie HDL w osoczu krwi, tym lepiej dla układu sercowo-naczyniowego i mózgu.

HDL - pożyteczne role w organizmie

HDL to istotna substancja tłuszczowa w osoczu krwi – wyróżnia się najwyższą gęstością, ponieważ zawiera najwięcej tzw. apolipoprotein. To białkowe części lipoprotein, które odpowiadają za wiązanie lipidów.

Przy pomocy lipoprotein o dużej gęstości niepotrzebna nadwyżka cholesterolu jest usuwana – zarówno z tkanek obwodowych, ścian naczyń krwionośnych, jak i z innych frakcji (z VLDL i chylomikronów). Cholesterol zostaje odprowadzony do wątroby, gdzie służy do produkcji żółci i w tej postaci organizm go wydala. To właśnie w ten sposób HDL chroni przed rozwojem groźnych zmian miażdżycowych. Optymalne wyniki badań biochemicznych krwi powinny wykazywać wysoki poziom „dobrego” cholesterolu wraz z niskim stężeniem „złych” frakcji LDL.

Lipoproteiny wysokiej gęstości pełnią jeszcze inną funkcję: służą do przechowywania zapasu cząstek białkowych, tzw. apolipoprotein. To specjalne białka, dzięki którym trójglicerydy, cholesterol i fosfolipidy przekazywane do tkanek.

Normy HDL są nieco inne dla kobiet i mężczyzn. Zgodnie z wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego, u panów stężenie „dobrego” cholesterolu powinno być równe lub wyższe niż 40 mg/dl. U kobiet prawidłowe wartości HDL są trochę wyższe – większe albo równe 46 mg/dl.

Im wyższy poziom "dobrego" cholesterolu, tym lepiej

Im wyższe stężenie HDL, tym niższe ryzyko rozwoju choroby wieńcowej. Szacuje się, że serce zyskuje najlepszą ochronę, gdy poziom „dobrego” cholesterolu jest wyższy niż 60 mg/dl.

Wyniki badań dowodzą, że kiedy stężenie HDL jest mniejsze 35 mg/dl, istnieje spore zagrożenie rozwojem miażdżycy. Lekarze, by ustalić stopień ryzyka wystąpienia chorób układu krążenia, posługują się stosunkiem cholesterolu całkowitego do „dobrego” – najlepiej gdy jest równy lub niższy 4,5.

Na poziom cholesterolu HDL we krwi wpływa wiele czynników. Zdarza się, że za jego niskie lub wysokie stężenie odpowiada podłoże genetyczne. Jednak w większości przypadków największe znaczenie mają styl życia i codzienne menu. Wysokie wartości frakcji HDL stwierdza się najczęściej u osób, które dbają o sylwetkę, systematycznie uprawiają sport i unikają używek. Co ciekawe, estrogeny zwiększają poziom „dobrego” cholesterolu i jednocześnie obniżają poziom „złego” – dlatego normy HDL dla kobiet są trochę wyższe.

Jak podwyższyć poziom cholesterolu HDL?

Jak zatem zwiększyć stężenie frakcji HDL we krwi? Należy jak najszybciej zmienić nawyki żywieniowe – zrezygnować z tłuszczów zwierzęcych, pełnotłustego nabiału i słodyczy, w tym słodzonych napojów i soków. Do smarowania pieczywa zamiast masła powinno się używać zdrowych produktów, które mają dobroczynne stanole roślinne w składzie i najefektywniej obniżają cholesterol, jak Benecol Max.

Warto wzbogacić dietę w produkty, które przyczyniają się do wzrostu poziomu cholesterolu HDL. Trzeba pić soki z żurawiny, od czasu do czasu schrupać garść orzechów i jeść czosnek. Owsianka i warzywa – bogate źródła błonnika – to także znakomity wybór. Filiżankę kawy można zamienić na kubek zielonej herbaty i napar z siemienia lnianego. Smalec najlepiej zastąpić olejami roślinnymi i oliwą z oliwek, natomiast nie powinno się stronić od tłustych ryb morskich. Należy też sięgać po mniej słodkie gatunki owoców – np. po soczystego grapefruita.

Zmianę stylu życia warto zacząć choćby od małych kroczków – najpierw rzucić palenie i zadbać o regularną aktywność fizyczną (dobrze ćwiczyć na świeżym powietrzu). Można zamienić samochód na rower, uprawiać jogging, wspinaczkę górską lub wybierać się codziennie na długie i intensywne spacery.