Bieluń dziędzierzawa

Rodzina: Solanaceae

Opis surowca: Surowcem są liście bielunia dziędzierzawy zebrane w okresie kwitnienia i owocowania rośliny, zawierające nie mniej niż 0,25% alkaloidów obliczonych jako hioscjamina. Surowiec należy do wykazu B.

Związki czynne: Alkaloidy pochodne tropanu : hioscyjamina racemizująca do atropiny, skopolamina. Oprócz tego zawiera garbniki i flawonoidy.

Działanie: Parasympatolyticum, spasmolyticum, mydriaticum. Liście bielunia zawierają te same alkaloidy co liście pokrzyku i działają porażająco na zakończenia nerwów przywspółczulnych. Hamują czynność wydzielniczą gruczołów potowych, błon śluzowych nosa, oskrzeli i wydzielanie soku żołądkowego. Wywołują charakterystyczne rozszerzenie źrenic. Działają także rozkurczająco na mięśnie gładkie, zwłaszcza zwieraczy układu pokarmowego. Dochodzi do przyspieszenia akcji serca. Liście bielunia zawierają więcej skopolaminy, która działa porażająco na nerwy przywspółczulne i ośrodkowy układ nerwowy, co powoduje znaczne upośledzenie intelektu, dezorientacje i halucynacje. Surowiec ma działanie przeciwskurczowe i przeciwbólowe. Stosowany w postaci tytoniu w astmie oskrzelowej.

Wskazania: Liście bielunia są stosowane w postaci tytoniu jako środek przeciwastmatyczny.

Uwagi: Ostatnio często zdarzają się przypadki zatruć liściami i owocami tej rośliny. Mogą one być związane z celowym lub przypadkowym (dzieci) ich spożyciem. Do najbardziej charakterystycznych objawów należy rozszerzenie źrenic i suchość błon śluzowych i skóry. Spożycie już kilku nasion lub jednego liścia może być niebezpieczne dla życia i wymaga kontaktu z lekarzem !

Stanowiska: Bieluń występuje dziko w Ameryce Środkowej i Europie (również w Polsce) - jest często rośliną ruderalną. Ostatnio, ze względu na bardzo atrakcyjny wygląd kwiatów jest często uprawiana w przydomowych ogródkach. Surowiec pochodzi jednak głównie z hodowli.

Wygląd zewnętrzny: Liście są długoogonkowe, o jajowatym zarysie. Szczyt liścia jest zaostrzony. Brzeg blaszki jest ząbkowato-wrębny. Unerwienie pierzaste. Liść jest kruchy i cienki. Powierzchnia górna liścia ciemnozielona, dolna jasnozielona. Dolna strona nieznacznie owłosiona.